Sieu ho tro Homepage
Forum Home Forum Home > Health, life > Tin tức sức khỏe
  New Posts New Posts RSS Feed - GAN NHI?M M?
  FAQ FAQ  Forum Search   Events   Register Register  Login Login


GAN NHI?M M?

 Post Reply Post Reply
Author
Message
Poster View Drop Down
Guest
Guest
Avatar

Joined: 23 January 2008
Status: Offline
Points: 378
Post Options Post Options   Thanks (0) Thanks(0)   Quote Poster Quote  Post ReplyReply Direct Link To This Post Topic: GAN NHI?M M?
    Posted: 08 September 2008 at 09:53
Ph?n 1: Gan nhi?m m? l� g�?
I. �?I CUONG
� Gan nhi?m m? c� th? l� m?t h?u qu? c?a r?t nhi?u b?nh, k? c? do u?ng nhi?u ru?u, c�c b?nh v? chuy?n ho�, do s? d?ng thu?c v� c�c r?i lo?n v? dinh du?ng.
� C� r?t nhi?u co ch? g�y ra t�nh tr?ng gan nhi?m m?. M?t trong nh?ng co ch? thu?ng g?p l� do s? oxy ho� acid b�o ? gan b? gi?m, thu?ng do s? r?i lo?n ch?c nang c?a ty l?p th?.
� H?u h?t c�c tru?ng h?p gan nhi?m m? kh�ng c� tri?u ch?ng. Ch�ng thu?ng du?c ph�t hi?n qua tri?u ch?ng gan to th?y du?c khi ki?m tra s?c kho? d?nh k?, ho?c qua nh?ng b?t thu?ng nh? ? c�c ch? s? aminotransferase m�u ho?c alkaline phophatase du?c th? hi?n trong c�c x�t nghi?m thu?ng qui.
� Gan nhi?m m? l� m?t nguy�n nh�n hi?m g?p c?a t�nh tr?ng suy gan b?o ph�t.
� Si�u �m v� ch?p c?t l?p di?n to�n c� d? nh?y kho?ng 60% trong vi?c ph�t hi?n t�nh tr?ng gan nhi?m m?. Sinh thi?t gan du?c ch? d?nh khi xu?t hi?n tri?u ch?ng, khi c�c ch? s? men gan tang k�o d�i tr�n s�u th�ng, ho?c khi th?y c?n thi?t cho vi?c ch?n do�n.
� Vi?c ki?m so�t t�nh tr?ng gan nhi?m m? ph? thu?c v�o nguy�n nh�n g�y b?nh. Ch? d? di?u tr? c� th? bao g?m cai nghi?n ru?u; ngung d�ng c�c thu?c c� nhi?u kh? nang g�y n�n gan nhi?m m?; ki?m so�t c�c b?nh v? chuy?n h�a, v� d? b?nh ti?u du?ng; v� gi?m c�n v?i m?t ch? d? an ki�ng �t ch?t b�o cho nh?ng ngu?i b�o ph?. Kh�ng c� thu?c di?u tr? d?c hi?u n�o du?c khuy?nc�o
Gan d�ng m?t vai tr� trung t�m trong s? t�ch tr? v� chuy?n ho� c?a c�c ch?t b�o. Gan nhi?m m? du?c d?nh nghia nhu l� m?t s? t�ch lu? c?a ch?t b�o trong gan vu?t qu� 5% tr?ng lu?ng c?a gan ho?c quan s�t du?i k�nh hi?n vi th?y nhi?u hon 5% s? t? b�o gan ch?a c�c h?t m?. Gan nhi?m m? du?c ph�t hi?n trong kho?ng m?t ph?n ba c�c tru?ng h?p kh�m nghi?m t? thi c?a nh?ng ngu?i kh?e m?nh t? vong do tai n?n . Trong h?u h?t c�c tru?ng h?p, ch?t b�o ? d?ng ch? y?u l� triglycerides, nhung trong m?t v�i tru?ng h?p th� phospholipids chi?m da s?. Gan b�nh thu?ng ch?a kho?ng 5 g lipid cho m?i 100 g tr?ng lu?ng c?a gan, trong d� kho?ng 14% l� triglyceride, 64% l� phospholipids, 8% cholesterol, v� 14% l� c�c acid b�o t? do . Trong gan nhi?m m?, lu?ng ch?t b�o chi?m c� th? chi?m d?n 50% tr?ng lu?ng c?a gan, trong d� hon m?t n?a l� c�c triglyceride. Gan nhi?m m? c� th? l� m?t k?t qu? c?a r?t nhi?u b?nh, bao g?m nghi?n ru?u, c�c b?nh v? chuy?n h�a, c�c r?i lo?n v? dinh du?ng, v� c?a vi?c s? d?ng thu?c. S? t�ch lu? ch?t b�o s? ph�n b? trong c�c ti?u thu? gan, s? ph�n b? n�y ph? thu?cv�o nguy�n nh�n v� s? k�o d�i c?a t�nh tr?ng gan nhi?m m?. Ch?t b�o ? d?ng trong t? b�o gan c� th? ? d?ng macrovesicular (nh?ng h?t m? l?n d?y l?ch nh�n) ho?c microvesicular (r?t nhi?u h?t m? nh? n?m xung quanh nh�n t? b�o) tu? thu?c v�o di?n ti?n c?a b?nh. C�c ch?n do�n ph�n bi?t c?a nh?ng b?nh c� li�n h? v?i gan nhi?m m? du?c li?t k� ? B?ng 46.1. Trong vi?c gh�p gan v?i nh?ng l� gan b? th�m nhi?m m? t? m?c d? trung b�nh d?n nghi�m tr?ng, du?c d?nh nghia nhu l� c� s? hi?n di?n c?a ch?t b�o nhi?u hon 30% (d?i v?i m?c d? trung b�nh)v� 60% (d?i v?i m?c d? nghi�m tr?ng), th� c� m?i li�n h? cho th?y t? l? thi?u h?t ch?c nang ti�n ph�t cao hon v� t? l? s?ng s�t c?a m� gan gh�p th?p hon so v?i vi?c c?y gh�p c?a nh?ng l� gan c� m?c d? nhi?m m? th?p.
B?NG 46.1 NH?NG NGUY�N NH�N G�Y RA GAN NHI?M M?
M�n t�nh:
Nghi?n ru?u
B?nh b�o ph� (vi�m gan nhi?m m?)
B?nh ti?u du?ng
Tang lipid m�u
Ph?u thu?t n?i h?i-h?ng tr�ng
Thi?u h?t dinh du?ng protein-nang lu?ng
Nu�i an qua du?ng tinh m?ch
Nh?ng r?i lo?n di truy?n v? oxi h�a acid b�o ? ty l?p th?
C�c b?nh gan kh�c(vi�m gan C m�n t�nh, b?nh Wilson )
B?nh h? th?ng (vi�m ru?t, h?i ch?ng suy gi?m mi?n d?ch m?c ph?i-AIDS)
C?p t�nh
Gan nhi?m m? trong thai k?
H?i ch?ng Reye
B?nh �i m?a Jamaican
C�c ch?t d?c d?ng h?p ch?t (carbon tetrachloride, trichloroethylene, phosphorus, fialuridine)
Thu?c (tetracycline, valproic acid, amiodarone, glucocorticoids v� tamoxifen)


II. BI?U HI?N L�M S�NG
Ph?n l?n c�c tru?ng h?p gan nhi?m m? kh�ng c� tri?u ch?ng. C�c b?nh nh�n thu?ng du?c ph�t hi?n m?t t�nh tr?ng gan to, ho?c nh?ng s? b?t thu?ng nh? v? ch? s? aminotransferase ho?c alkaline phosphatase khi di kh�m b?nh d?nh k?. Trong c�c tru?ng h?p kh�c, t�nh tr?ng gan nhi?m m? du?c nghi d?n khi b?nh nh�n du?c ch? d?nh l�m si�u �m ho?c ch?p c?t l?p di?n to�n d? t?m so�t m?t b?nh kh�c, v� d? nhu b?nh s?i m?t. Tuy nhi�n, gan nhi?m m? c� th? ch? bi?u hi?n v?i tri?u ch?ng m?t m?i v� c?m gi�c kh� ch?u ? v�ng thu?ng v? ph?i. V?i t�nh tr?ng gan nhi?m m? n?ng c� th? c� tri?u ch?ng v�ng da, dau b?ng, bu?n n�n, �i m?a v� gan to nh?. ? nh?ng b?nh nh�n gan nhi?m m? do nh?ng nguy�n nh�n kh�c nhau th� cung c� k�m theo nh?ng tri?u ch?ng to�n th�n v� nh?ng d?u hi?u d?c trung c?a nh?ng nguy�n nh�n d�.
Nh?ng b?t thu?ng v? k?t qu? x�t nghi?m c?a t�nh tr?ng gan nhi?m m? thu?ng r?t �t. H?u h?t c�c tru?ng h?p c� s? tang nh? v? c�c ch? s? aminotransferases huy?t thanh, alkaline phosphatasse ho?c g -glutamyl transpeptidase. Th�ng thu?ng ch? ph�t hi?n m?t b?t thu?ng v? x�t nghi?m gan, v� d? nhu tang ch? s? alkaline phosphatase. C�c b?t thu?ng kh�c �t g?p hon l� tang bilirubin huy?t thanh tr?c ti?p v� gi?m albumin huy?t thanh. Gan nhi?m m? n?ng c� th? bi?u hi?n v?i tri?u ch?ng v�ng da v� nh?ng b?t thu?ng r� r?t trong c�c k?t qu? x�t nghi?m gan.
S? th�m nhi?m m? c?a gan c� th? ph�t hi?n b?ng si�u �m ho?c ch?p c?t l?p di?n to�n (CT). V?i phuong ph�t si�u �m chu?n do�n, t�nh tr?ng th�m nhi?m m? ? gan bi?u hi?n b?ng echo d�y trong nhu m� gan ("gan s�ng-bright liver"): d?u hi?u n�y c� li�n quan v?i s? suy gi?m c?a ch�m s�ng �m v� tang s? r� n�t c?a h�nh ?nh tinh m?ch c?a v� c�c tinh m?ch gan. V?i CT , bi?u hi?n c?a s? th�m nhi?m m? ? gan l� m?t v�ng c� d?m d? th?p hon , tinh m?ch c?a v�c�c tinh m?ch gan l� nh?ng c?u tr�c c� d?m d? cao hon. �? nh?y c?a c�c k? thu?t ch?n do�n h�nh ?nh n�y d?i v?i gan nhi?m m? ch? d?t du?c 60%. �? nh?y tr�n c� tuong quan v?i m?c d? th�m nhi?m m? ? gan v� tang d?n 80%-90% khi c� hon m?t n?a c�c t? b�o gan trong v�ng ?nh ch?p du?c b? th�m nhi?m m? d?ng macrovesicular. S? th�m nhi?m m? ? gan thu?ng lan t?a nhung th?nh tho?ng r?t khu tr� v� c� th? nh?n bi?t r� ch? trong m?t v�ng gan. Nh?ng th�m nhi?m m? khu tr� nhu v?y c?n du?c ph�n bi?t v?i m?t thuong t?n cho�ng ch?. Ngu?c l?i, trong v�i tru?ng h?p nh?ng th�m nhi?m m? lan t?a ? gan xu?t hi?n ? nh?ng v�ng khu tr� r?i r�c c� th? b? nh?n l?m v?i nh?ng thuong t?n cho�ng ch?. M?t v� d? c?a d?ng n�y l� gan th?m m? c?a c?nh sau c?a thu? IV c?a gan g�y ra b?i d?n luu tinh m?ch ru?t b?t thu?ng k? c? c�c tinh m?ch c?a trong gan c?a ph�n thu?. H�nh ?nh c?n hu?ng t? v?i nh?ng chu?i rung xo�y tuong d?i kh�ng nh?y d? ph�t hi?n gan nhi?m m?, ch? c� s? kh�c bi?t t? 5% t?i 15% v? cu?ng d? c�c t�n hi?u gi?a gan b�nh thu?ng v� gan ch?a c� tr?ng lu?ng ch?t b�o chi?m10%. S? th�m nhi?m m? khu tr� di?n h�nh th? hi?n s? tang cu?ng d? ? c�c t�n hi?u c?a c�c h�nh ?nh T 1 -weighted spin-echo , v� c�c h�nh ?nh T 2 - weighted th� kh�ng nh?y m?t c�ch r� r�ng d?i v?i th�m nhi?m m? . C�c k? thu?t h�nh ?nh chuy?n pha ho� h?c l� c�c k? thu?t c?i ti?n d? ph�t hi?n c�c v�ng gan nhi?m m?. C�c k? thu?t nhu v?y cho ph�p ph�n bi?t kh?i u ? gan v?i m?t th�m nhi?m m? c?c b? ? gan. M?t k? thu?t spin-echo b? sung (h�nh ?nh quang ph? proton don gi?n- simple proton spectroscopic imaging) th? hi?n d? nh?y c?n trong ph�t hi?n th�m nhi?m m? ? gan tr�n th� v?t th� nghi?m v� ? ngu?i. K? thu?t b? sung d?a tr�n s? kh�c bi?t v? m?c d? di chuy?n c?a c�c proton trong ph�n t? nu?c v� trong c�c ph�n t? acid b�o. Nh?ng h�nh ?nh thu du?c trong c�c k? thu?t d?ng b? v� tuong ph?n du?c th�m ho?c b?t d? thu du?c h�nh ?nh c?a m? nguy�n ch?t v� nu?c tinh khuy?t. Th?nh tho?ng khi nh?ng k? thu?t h�nh ?nh kh�ng th? ph�n bi?t du?c m?t th�m nhi?m m? c?c b? v?i m?t thuong t?n cho�ng ch?, v� d? nhu m?t ung thu nguy�n ph�t hay di can, th� ch?p X quang m?ch m�u m?c treo ru?t ho?c sinh thi?t gan tr?c ti?p c?n thi?t cho ch?n do�n m� h?c.
III. SINH THI?T GAN
Sinh thi? gan kh�ng du?c ch? d?nh trong vi?c di?u tr? nh?ng b?nh nh�n gan nhi?m m? du?c ph�t hi?n m?t c�ch t�nh c?. Sinh thi?t gan thu?ng kh�ng c?n thi?t d?i v?i nh?ng b?nh nh�n c� s? ch? s? alkaline phosphatase ho?c aminotransferase huy?t thanh tang nh? (aminotransferase huy?t thanh tang kh�ng qu� 2 l?n ch? s? b�nh thu?ng), bilirubin b�nh thu?ng d� t�m th?y h�nh ?nh c?a gan nhi?m m? tr? khi c� tri?u ch?ng l�m s�ng ho?c k?t qu? x�t nghi?m cho th?y c� nh?ng b?nh v? gan kh�c. Sinh thi?t gan du?c ch? d?nh n?u c� c�c tri?u ch?ng: b?nh nh�n m?t m?i nhi?u, men gan tang tr�n 6 th�ng, v� c� nh?ng b?t thu?ng v? c�c x�t nghi?m ch?c nang gan, d?c bi?t khi c�c tri?u ch?ng v� ch?c nang gan ng�y c�ng x?u di.
IV. B?NH H?C
T�nh tr?ng ? m? tr�n lan trong gan l�m cho gan to. B�nh thu?ng gan c� m�u v�ng nh?t, b? m?t tron l�ng. S? thay d?i th�m nhi?m m? c?c b? l� m?t n?t th�m nhi?m m?, m� gan xung quanh th�m nhi?m m? �t ho?c kh�ng thay d?i . Nh?ng n?t m? n�y kh�ng ph?i l� nh?ng u m? b?i v� m? th�m nhi?m xu?t hi?n b�n trong t? b�o gan. Du?i k�nh hi?n vi, lipid c� th? xu?t hi?n b�n trong t? b�o gan du?i d?ng nh?ng h?t nh? (microvesicular) ho?c l?n (macrovesicular) ho?c th?nh tho?ng k?t h?p c? hai. Tho�i ho� m? d?ng microvesicular thu?ng k?t h?p v?i c�c b?nh nghi�m tr?ng hon (B?ng 46.1). Vi?c c? d?nh c�c m?u sinh thi?t gan v?i b?ng formalin trong qui tr�nh x? l� thu?ng qui l�m cho m? b? ho� tan, do d� nh?ng h?t m? tr? th�nh nh?ng h?c tr?ng b�n trong b�o tuong c?a t? b�o gan. S? hi?n di?n c?a lipid c� th? du?c kh?ng d?nh trong c�c l�t c?t d�ng l?nh v?i s? tr? gi�p c?a ch?t d?u red O ho?c Sudan black; nhung bu?c n�y hi?m khi c?n thi?t. S? t�ch lu? lipid d? h�nh th�nh hon ? xung quanh tinh m?ch trung t�m ? c�c b?nh gan do ru?u. T�nh trang vi�m nhi?m nh? v?i c�c t? b�o lympho v� b?ch c?u trung t�nh c� th? t�m th?y c�ng v?i t�nh tr?ng th�m nhi?m m?. Trong nhi?u tru?ng h?p, th�m nhi?m m? k?t h?p v?i c�c b?nh gan ti?n tri?n, b?ng ch?ng l� c� s? hi?n di?n c?as? ho?i t? t? b�o gan, vi�m nhi?m t? trung b�nh t?i n?ng v?i c�c t? b�o lypho v� b?ch c?u trung t�nh, v� th? trong su?t Mallory (b?ng ch?ng c?a vi�m gan do ru?u), xo ho�, ho?c th?m ch� l� xo gan. Th�m nhi?m m? c� d?c di?m m� h?c c?a nhi?u b?nh gan kh�c nhu vi�m gan C m�n t�nh v� b?nh Wilson . Ki?m tra v?i k�nh hi?n vi di?n t? , lipid t?n d?ng l� nh?ng b?ng du?c bao quanh b?i c�c l?p m�n tron l�ng v� lu?i n?i ch?t th�. Triglycerides v� apoprotein du?c t?ng h?p ? lu?i n?i ch?t th�, v� do s? tang t?ng h?p hay gi?m ti?t m� ch�ng b? ? d?ng th�nh nh?ng gi?t l?n.
V. QU� TR�NH CHUY?N HO� LIPID ? GAN
Gan c� m?t ch?c nang quan tr?ng trong qu� tr�nh chuy?n h�a c�c ch?t b�o. Lipid luu th�ng trong m�u du?i d?ng lipoprotein. Th�nh ph?n lipoprotein bao g?m m?t nh�n lipid k? nu?c, ch? y?u l� triglycerides v� cholestrol ester, bao quanh l� m?t l?p v? g?m phospholipid ph�n c?c v� apoprotein. S�u l?p ch�nh c?a lipoprotein du?c ph�n lo?i d?a tr�n m?t d? v� c?u th�nh c?a ch�ng . Nh?ng lipoprotein gi�u triglyceride l� nhu tr?p ch?a nh?ng triglyceride t? kh?u ph?n v� du?c ti?t t? c�c t? b�o ru?t v�o trong b?ch m?ch, v� nh?ng lipoprotein t? tr?ng r?t th?p (very low density lipoproteins -VLDLs) du?c t?ng h?p v� ti?t ra nh? t? b�o gan. C�c lipoprotein t? tr?ng th?p (low density lipoproteins -LDLs) v� c�c lipoprotein t? tr?ng cao (high-density proteins - HDLs, g?m HDL-2 v� HDL-3) c� th�nh ph?n ch? y?u l� cholesterol esters v� du?c s?n xu?t t? c�c qu� tr�nh chuy?n ho� trong m�u. C�c lipoprotein t? tr?ng trung b�nh (intermediate-density lipoproteins - IDLs) v� c�c LDLs l� nh?ng s?n ph?m chuy?n ho� c?a VLDLs. C�c acid b�o l� nh?ng y?u t? ch�nh quy?t d?nh s? t?ng h?p v� b�i ti?t ch?t b�o c?a gan .C�c ngu?n acid b�o t? do ch�nh cho s? t?ng h?p triglyceride trong gan l�� th?c ph?m, t? s? ph�n hu? c?a m� m?, v� t? s? t?ng h?p c?a ch�nh c�c t? b�o gan. Sau b?a an, c�c triglyceride th?c ph?m du?c chuy?n t? trong ru?t v�o trong b?ch huy?t du?i d?ng nhu tr?p v� du?c thu? ph�n th�nh acid b�o v� nh? men lipoprotein lipase c� trong m?t trong m?ch b?ch huy?t. C�c acid b�o n�y du?c s? d?ng l�m nang lu?ng cho co, du?c d? tr? du?i d?ng c�c triglyceride t�i ester ho� trong c�c m� m?, ho?c du?c s? d?ng ? gan. M?t v�i acid b�o c� ngu?n g?c t? ph?n th?a c?a nhu tr?p sau khi d� du?c dua t?i gan v� thu? ph�n b?i men triglyceride lipase c?a gan. Trong giai do?n nh?n an, s? thu? ph�n c�c triglyceride d? tr? trong m� m? l� ngu?n acit b�o ch�nh du?c dua v�o gan. S? t?ng h?p n?i sinh c?a aicd b�o trong gan di?n ra trong b�o tuong c?a t? b�o gan, b?t d?u v?i s? kh? carbon acetyl coenzyme A (CoA), l� ch?t du?c chuy?n ho� t? glucose, th�nh malonyl CoA. Ph?n ?ng n�y du?c theo sau b?i s? x�c t�c c?a m?t chu?i ph?c h?p da enzyme, trong d� s? x�c t�c n�y d�i h?i ph?i c� d?ng kh? c?a nicotine adenine dinucleotide phosphate (NADPH).
C�c acid b�o t? do trong gan du?c oxy ho� b?i c�c ty l?p th?, v� du?c s? d?ng cho qu� tr�nh t?ng h?p triglyceride ho?c du?c d�ng trong qu� tr�nh t?o ra phospholipid ho?c cholesterol ester . Bu?c kh?i d?u thu?ng g?p c?a qu� tr�nh oxy ho� ho?c t?ng h?p ch?t b�o l� s? ho?t ho� c?a c�c acid b�o b?i glycerol 3-phosphate. Glycerol 3- phosphate du?c h�nh th�nh t? s? gi�ng ho� c?a dihydroacetone phosphate, l� m?t s?n ph?m c?a s? chuy?n ho� glucose trong chu tr�nh Krebs (chu tr�nh tricarboxylic acid - TCA).
S? t?ng h?p v� ti?t ra VLDL m? du?ng cho s? ti?t xu?t triglyceride du th?a ra kh?i gan. Triglyceride, cholesterol, cholesterol esters v� phospholipid d?u du?c t?ng h?p ? trong lu?i n?i ch?t th� c?a t? b�o gan. Apoprotein B100, cung du?c t?ng h?p trong lu?i n?i ch?t th�, bao g?m 30% d?n 40% c?a lu?ng protein trong VLDL huy?t thanh v� 95% protein trong LDL huy?t thanh. Gan cung t?ng h?p Apo-Al - m?t th�nh ph?n ch? y?u c?a HDL - v� Apo E, m?t th�nh ph?n c?a c? VLDL v� HDL. Nh?ng apoprotein m?i sinh ra du?c t?ng h?p trong lu?i n?i b�o th� v� du?c chuy?n t?i t�i ch?a c?a lu?i n?i ch?t tron, l� noi vi?c g?n k?t v?i c�c lipid b?t d?u v� ti?p t?c sau khi v?n chuy?n t?i b? m�y Golgi. B? m�y Golgi l� noi nh?ng protein v� lipoprotein m?i sinh du?c c� d?c v� ti?t ra ngo�i t?i b? m?t d�y ngo�i c?a t? b�o gan v�o kho?ng Disse nh? co ch? th?i c?a t? b�o . C�c bu?c trong qu� tr�nh oxy h�a c?a acid b�o sau s? ho?t ho� c�c acyl- CoA ester c?a ch�ng bao g?m transesterification th�nh c�c acylcarnitine d? di v�o ty l?p th?, s? t�i t?o c?a c�c Acyl-CoA ester b�n trong ty l?p th?, v� intramitochondrial b oxidation spiral v?i s? t?o th�nh acetyl CoA. Ph?n c�n l?i th� du?c chuy?n ho� qua chu tr�nh TCA th�nh carbon dioxide ho?c qua con du?ng 3-hydroxy-3-methylglutaryl CoA (HMG-CoA) th�nh c�c ketone (acetoacetate v� 3-hydroxybutyrate) . C�c triglyceride chu?i v?a c� th? v�o trong ty l?p th? m� kh�ng c?n s? v?n chuy?n trung gian carnitine .
Back to Top
Sponsored Links


Back to Top
Poster View Drop Down
Guest
Guest
Avatar

Joined: 23 January 2008
Status: Offline
Points: 378
Post Options Post Options   Thanks (0) Thanks(0)   Quote Poster Quote  Post ReplyReply Direct Link To This Post Posted: 08 September 2008 at 09:54
Ph?n 2: C�c d?ng gan nhi?m m?
I. GAN NHI?M M? DO RU?U
1.Sinh b?nh h?c
Nhi?u nam qua d� c� nhi?u b�n c�i v? vai tr� c?a ru?u v� s? suy dinh du?ng trong sinh b?nh h?c c?a gan nhi?m m?. Vai tr� ch�nh y?u c?a ru?u trong vi?c g�y ra gan nhi?m m? d� du?c c?ng c? qua nh?ng m� t? s? h�nh th�nh gan nhi?m m? tr�n th� v?t th� nghi?m v�ngu?i du?c cho u?ng k�m ru?u theo trong m?t ch? d? an c�n b?ng v� d?y d?. Y?u t? ch�nh trong sinh b?nh h?c c?a gan nhi?m m? do ru?u l� s? gia tang kh? nang sa�n c� c?a acid b�o trong gan Ngu?n g?c c?a c�c acid b�o ph? thu?c v�o vi?c u?ng ru?u m?i d�y hay d� l�u. C�c acid b�o c� th? du?c t?o ra t? s? thu? ph�n c?a triglycerides trong m� ch?a m? sau khi u?ng m?t lu?ng l?n ethanol . S? ph�ng th�ch c�c acid b�o trong nh?ng di?u ki?n nhu v?y tuong t? nhu trong tru?ng h?p cang th?ng. S? ph�ng th�ch acid b�o n�y du?c di?u h�a ph?n l?n qua s? ph�ng th�ch epinephrine, b?i v� ngu?i ta th?y ? nh?ng b?nh nh�n ph?u thu?t tuy?n thu?ng th?n v� d�ng ch?t ?c ch? adrenergic (dibenamine) v� nh?ng ch?t ?c ch? h?ch th� hi?n tu?ng n�y kh�ng x?y ra. Sau qu� tr�nh an u?ng l�u nam v?i ethanol th� th?c ph?m l� ngu?n t?o ra acid b�o v� lu?ng ch?t b�o ? d?ng tang l�n b?i s? ti�u ho� nh?ng th?c an nhi?u m?. S? gia tang c?a triglyceride trong gan du?c m� t? ? nh?ng ngu?i u?ng ru?u v?i m?t ch? d? dinh du?ng di?n h�nh c?a M? l� 36% ngu?n nang lu?ng t?� m?, tr�i ngu?c v?i nh?ng ngu?i c� ch? d? dinh du?ng �t m? (5% ngu?n nang lu?ng t? m?). Th�nh ph?n c?a acid b�o trong triglyceride ? d?ng ph?n �nh th�nh ph?n c?a acid b�o trong kh?u ph?n an, v� d? c� nhi?u laureate (12:2) v� myristate (14:0) t? d?u d?a v� linolenate (18:3n-3) t? d?u lanh trong kh?u ph?n, ngu?c v?i palmitate (16:0) v� oleate (18:1n-9) du?c t?ng h?p n?i sinh khi kh?u ph?n an �t m?. C�c ester acid b�o triglyceride ch�nh hi?n di?n trong gan b�nh th?ong l� palmitate (16:0) v� oleate (18:1n-9). ? nh?ng m?u sinh thi?t t? nh?ng b?nh nh�n gan tho�i ho� m? do ru?u, t? l? c?a linoleate (18:2n-6) v� linolenate (18:3n-3) th?p hon v� t? l? c?a oleate (18:1n-9) cao hon ? b?nh nh�n ti?u du?ng c� gan tho�i h�a m? v� nh?ng ngu?i kho? m?nh. S? gi?i th�ch th�ch h?p cho nh?ng ph�t hi?n n�y l� ch? d? dinh du?ng k�m, s? ?c ch? ho?t t�nh kh? b?o h�a c?a D6 v� D5 do u?ng ru?u m�n t�nh v� s? tho�i h�a c?a c�c acid b�o kh�ng c� kh? nang sinh cholesterol do s? peroxidation c?a ch?t b�o.
Tang t?ng h?p v� gi?m ph�n gi?i c?a acid b�o trong gan l� k?t qu? c?a vi?c nghi?n ru?u m�n t�nh.Nh?ng t�c d?ng n�y c?a c?a ru?u c� li�n h? ch? y?u d?n t? l? gi?a d?ng kh? v� d?ng oxi ho� c?a nicotine adenine dinucleotide (NADH/NAD + ), v� t? l? n�y tang l�n trong su?t qu� tr�nh chuy?n ho� c?a ru?u . S? tang t?ng h?p c?a acid b�o du?c k�ch th�ch b?i s? tang NADPH xu?t hi?n khi gi?m c�n b?ng t? NADH du?c chuy?n th�nh d?ng b? oxy ho� c?a nicotine adenine dinucleotide phosphate NADP + . Tuy nhi�n, s? tang t?ng h?p acid b�o kh�ng ph?i l�c n�o cung du?c ch?ng minh, vai tr� c?a n� trong s? ? d?ng acid b�o g�y ra do ru?u kh�ng quan tr?ng b?ng trong s? gi?m oxy ho�. S? oxi ho� acid b�o, l� qu� tr�nh oxi ho� l�m chuy?n h�a acetyl CoA th�nh CO 2 , b? gi?m do t�c d?ng ?c ch? c?a s? tang t? l? NADH/NAD + trong c? � -oxidation spiral c?a acid b�o l?n chu tr�nh TCA . Acetyl CoA sinh ra t? s? chuy?n h�a ru?u c?nh tranh v?i acetyl CoA sinh ra t? acid b�o d? v�o trong chu tr�nh TCA .
Nh?ng bi?n d?i d�ng ch� � vi c?u tr�c c?a ti l?p th? xu?t hi?n sau khi u?ng ru?u . Cho chu?t u?ng ru?u trong m?t th?i gian d�i l�m gi?m mitochodrial cytochromes aa3 v� b, s? h� h?p ti l?p th? t?i da v?i nh?ng co ch?t kh�c nhau, v� s? h�nh th�nh adenosine triphosphate. Carnitine palmitoyltransferase I (CPT-I) xu?t hi?n ? chu?t sau khi cho chu?t u?ng ru?u d� l�m suy y?u s? oxi ho� acid b�o . CPT-I x�c t�c cho bu?c d?nh gi?i h?n t?c d? chuy�n ch? c?a acid b�o v�o trong khu�n ti l?p th?. S? x�a b? DNA ti l?p th? c?a gan du?c t�m th?y ? m?t v�i b?nh nh�n nghi?n ru?u c� tho�i h�a m? d?ng b?ng nh?.. �i?u n�y cho th?y nh?ng s? x�a b? nhu v?y l� k?t qu? c?a s? peroxide lipid tang cu?ng v� n� g�p ph?n l�m tang s? oxi h�a acid b�o. O� nh?ng ngu?i t�nh nguy?n kh?e m?nh du?c cho u?ng lu?ng ru?u trung b�nh 96g m?i b?a an, ngu?i ta d� do b?ng ph�p do nhi?t lu?ng gi�n ti?p v� th?y r?ng c� s? tang m?c ti�u hao nang lu?ng trong 24 gi? v� gi?m oxi ho� lipid .
S? h�nh th�nh triglyceride do n?ng d? acid b�o tang nh? s? gia tang n?ng d? a -glycerophosphate, s? gia tang n�y nh? lu?ng NADH tang do ru?u v� s? tang ho?t t�nh c?a men L- a -glycerophosphate acyltransferase ? ti l?p th? , men n�y x�c t�c bu?c d?u c?a con du?ng h�nh th�nh triglyceride. Ho?t t�nh c?a men phosphatidate phosphohydrolase, diacylglycerol, l� men x�c t�c cho qu� tr�nh dephosphorylate c?a phosphatidate th�nh diacylglycerol, m?t bu?c gi?i h?n t?c d? trong qu� tr�nh t?ng h?p triglyceride, tang l�n ? ngu?i v� d?ng v?t b? gan nhi?m m? .
Vi?c gi?m th�nh l?p t? b�o gan v� s? ph�ng th�ch c�c lipoprotein kh�ng ph?i l� nguy�n nh�n ch�nh c?a gan nhi?m m? do ru?u, b?ng ch?ng l� c� s? tang k�m theo c?a n?ng d? lipid m�u . Tuy nhi�n, c� v? nhu l� s? gi?i ph�ng lipoprotein t? gan kh�ng th? ki?m h�m du?c s? lu?ng lipid du?c t?o ra ? gan v� do d� g�p ph?n v�o s? ? d?ng c?a lipid. Cu?i c�ng s? r?i lo?n ch?c nang gan k?t h?p v?i ? d?ng ch?t b�o c� kh? nang g�p ph?n l�m tang ph�ng th�ch lipoprotein, b?ng ch?ng l� cu?i c�ng n?ng d? lipid huy?t thanh tang, v� xa hon n?a l� gia tang m? ? d?ng trong gan sau khi u?ng ru?u k�o d�i. Acetaldehyde du?c bi?t t?o th�nh ch?t d?n tubulin ; k?t qu? l� ?c ch? s? h�nh th�nh c�c vi ?ng v� ti?t xu?t protein . Vi?c di?u tr? b?ng ru?u ? chu?t l�m suy y?u s? b�i ti?t ? gan v� c�c glycoprotein m�ng t? ph?c h?p Golgi d?n m�ng huy?t tuong v� c?i thi?n receptor mediated endocytosis.
C�c t? b�o Kupffer d�ng m?t vai tr� trong b?nh sinh c?a gan nhi?m m?. Ph� hu? t? b�o Kupffer b?ng c�ch d�ng gadolinium chloride cho nh?ng con chu?t du?c cho u?ng ru?u trong 6 tu?n th?y c� s? gia tang r� r?t lu?ng m? trong gan c� th? nh?n bi?t v? m?t m� h?c . Gadolinium chloride ho?c nh?ng kh�ng sinh d�ng d? kh? khu?n trong ru?t d� ngan ch?n s? ? d?ng triglyceride g�y ra b?i vi?c u?ng m?t lu?ng ru?u trong m?t th?i gian ng?n ? chu?t . Kh�ng sinh d� c?i thi?n c? n?ng d? n?i d?c t? tang l�n trong m�u kho?ng c?a v� s? tang s?n xu?t prostaglandin E 2 (PGE 2 ) b?ng c�ch t�ch bi?t c�c t? b�o Kupffer sau khi u?ng ru?u. B?i v� PGE 2 t�c d?ng l�n c�c t? b�o gan l�m tang s? t?ng h?p triglyceride, c� th? l� gan nhi?m m? sau khi u?ng m?t lu?ng ru?u trong m?t th?i gian ng?n c� th? du?c trung ho� b?ng c�ch tang t�nh th?m c?a ru?t d?i v?i n?i d?c t?; k?t qu? l� tang s? h�nh th�nh PGE 2 b?i t? b�o Kupffer. Peroxisomes trong t? b�o Kupffer cung tham gia v�o s? oxy ho� acid b�o .��p ?ng k�m c?a h? th?ng peroxisome c?a qu� tr�nh oxy h�a acid b�o trong vi?c cho v�o ethanol k�o d�i c� th? g�p ph?n sinh ra gan th?m m? do ethanol.
2.Bi?u hi?n l�m s�ng
Gan nhi?m m? thu?ng x?y ra sau khi u?ng m?t lu?ng ru?u t? trung b�nh d?n nhi?u d?u d?n trong m?t kho?ng th?i gian ng?n . Trong m?t cu?c kh?o s�t tr�n 55 b?nh nh�n nghi?n ru?u m�n t�nh dang cai nghi?n kh�ng c� tri?u ch?ng l�m s�ng hay c?n l�m s�ng c?a b?nh gan, k?t qu? sinh thi?t gan cho th?y 56% b? th�m nhi?m m? . T�nh tr?ng th�m nhi?m m? n?ng k?t h?p v?i tri?u ch?ng kh� ch?u, t�nh tr?ng y?u k�m, ch�n an, bu?n n�n, c?m gi�c dau nh? ? b?ng v� gan to nh?. Kho?ng 15% b?nh nh�n nh?p vi?n b? v�ng da. C�c tri?u ch?ng ? d?ch, portal hypertension v?i l�ch to, xu?t huy?t do d�n tinh m?ch th?c qu?n �t khi x?y ra ? ph?n l?n c�c tru?ng h?p n?ng . D?u hi?u thu?ng g?p l� aminotransferase v� alkaline phosphatase huy?t thanh tang nh?. Trong c�c tru?ng h?p ch? s? enzym huy?t thanh tang th� ch? s? aspartate aminotransferase (AST) huy?t thanh tang cao r� r?t so v?i ch? s? alanine aminotransferase (ALT), thu?ng th� ALT ? m?c b�nh thu?ng. D?u hi?u ? m?t v?i ch? s? alkaline phosphatase tang cao r� r?t c� th? xu?t hi?n khi k�m theo dau v�ng thu?ng v? ph?i, s?t, b?ch c?u tang v� n� c� th? g�y nh?m l?n v?i t?c ?ng m?t ngo�i gan . Ch? s? g -glutamyl transpeptidase cung tang nhung kh�ng c� gi� tr? d? d�nh gi� m?c d? t?n thuong t? b�o gan b?i v� n� thu?ng tang cao ? nh?ng b?nh nh�n nghi?n ru?u kh�ng c� t?n thuong gan r� r?t do s?n sinh microsomal b?i ru?u. Kho?ng 25% b?nh nh�n c� s? albumin huy?t thanh gi?m v� globulin huy?t thanh tang . C�c d?u hi?u l�m s�ng v� k?t qu? x�t nghi?m thu?ng kh�ng ph�n bi?t du?c gan nhi?m m?, vi�m gan do ru?u, xo gan, v� k?t qu? sinh thi?t c� th? c� s? k?t h?p d?u hi?u c?a c? ba b?nh gan do ru?u tr�n. Tuy nhi�n, ? nh?ng b?nh nh�n ch? c� gan nhi?m m? m� kh�ng tri?u ch?ng th� thu?ng kh�ng nghi�m tr?ng b?ng nh?ng b?nh nh�n c� k�m theo nh?ng r?i lo?n b?t thu?ng kh�c. T�nh tr?ng l�m s�ng c?a h? c� th? c?i thi?n c�ng v?i c�c ch? s? aminotransferase huy?t thanh gi?m th?p trong v�ng 10 ng�y sau khi ki�ng ru?u v� b?t d?u m?t ch? d? dinh du?ng d?y d?. Ngu?c l?i, ? nh?ng b?nh nh�n vi�m gan do ru?u th� c�c ch? s? aminotransferase v?n ti?p t?c tang. ? nh?ng b?nh nh�n xo gan kh�ng ho?t d?ng thu?ng c� c�c d?u hi?u c?a tang �p tinh m?ch c?a v� c� th? c� c�c ch? s? aminotransferase b�nh thu?ng. T? l? m?c b?nh cao c?a c�c b?nh nh�n vi?m gan si�u vi C ph�t hi?n du?c qua huy?t thanh ch?n do�n, vi?c s? d?ng k?t h?p c�c lo?i thu?c kh�ng h?p ph�p v� s? c�c b?nh nh�n b? h?i ch?ng suy gi?m mi?n d?ch m?c ph?i ng�y c�ng tang trong nh�m c�c b?nh nh�n nghi?n ru?u m�n cung g�y kh� khan cho vi?c ch?n do�n gan nhi?m m? . Ch?n do�n vi�m gan si�u vi ph?i du?c nghi t?i khi m� ch? s? ALT huy?t thanh cao hon ch? s? AST huy?t thanh. Ch?n do�n vi�m gan si�u vi C d�i h?i ph?i c� d?nh lu?ng RNA c?a si�u vi vi�m gan C. K?t qu? tr? n�n �m t�nh sau 2 tu?n nhi?m b?nh. C�c k?t qu? x�t nghi?m t�m kh�ng th? si�u vi vi�m gan C duong t�nh sau khi nhi?m b?nh 4 d?n 10 tu?n, v� k?t qu? duong t�nh gi? tang l�n ? m?t v�i b?nh nh�n vi�m gan do ru?u v� tang gammaglobulin m�u.
Nh?ng b?nh nh�n nghi?n ru?u c� ch? s? amiotransferas huy?t thanh tang cao cung c� th? t?ng b? vi�m gan do ng? d?c acetaminophen. Ch?n do�n n�y c?n du?c ki?m ch?ng b?ng ti?n s? d�ng acenomiphen v� c� n?ng d? acetaminophen trong m�u tang cao tru?c d�. Nh?ng b?nh nh�n vi�m gan do ng? d?c acetaminophen thu?ng c� th?i gian prothrombin x?u di m?t c�ch nhanh ch�ng, trong khi t�nh tr?ng n�y kh�ng x?y ra ? b?nh nh�n gan nhi?m m? don thu?n v� d� l� m?t di?n ti?n b?t b�nh thu?ng ? b?nh vi�m gan do ru?u. Nghi?n ru?u m�n t�nh c� kh? nang l�m ti?n tri?n c?a b?nh vi�m gan do ng? d?c acetaminophen n?ng th�m b?i v� n� l�m l�m tang men oxi ho� da ch?c nang c?a ti th? (microsomal mixed-function oxidase), l� m?t lo?i men l�m chuy?n d?i acetaminophen th�nh m?t ch?t chuy?n ho� d?c h?i v� l�m gi?m glutathione ? gan, l� m?t ch?t k?t h?p v?i c�c ch?t d?c th?i ra t? c�c qu�chuy?n h�a. Nh?ng b?nh nh�n nghi?n ru?u cung c� th? b? vi�m gan do ng? d?c acetaminophen sau khi u?ng qu� li?u m?t lu?ng acetaminophen du?i 2,6 g .
3.�i?u tr?:
�i?u tr? b?nh gan nhi?m m? bao g?m ki�ng ru?u v� c� m?t ch? d? dinh du?ng d?y d?. Theo ch? d? di?u tr? tr�n, t�nh tr?ng ? d?ng m? b?t thu?ng trong gan s? m?t h?n trong v�ng 1 d?n 4 tu?n. Ngh? ngoi tuy?t d?i kh�ng gi�p �ch cho k?t qu? di?u tr?. C�c k�ch t? nam, trong m?t v�i nghi�n c?u cho th?y l� nh?ng ch?t l�m tang t?c d? chuy?n h�a lipid (nhung trong v�i nghi�n c?u kh�c kh�ng thu du?c k?t qu? nhu v?y ), c� th? g�y b?t l?i b?i v� ch�ng c� th? g�y ra ? m?t v� do d� kh�ng du?c ch? d?nh trong di?u tr?. �i?u tr? ban d?u cho m?t b?nh nh�n gan nhi?m m? do ru?u d�i h?i ch?p h�nh t?t li?u ph�p cai ru?u. Nh?ng tri?u ch?ng s?m c?a h?i ch?ng cai nghi?n l� b?n ch?n, lo l?ng, run gi?t, d? m? h�i, m?t ng?, v� trong v�i tru?ng h?p c� ?o th?. S? cai nghi?n c� li�n quan d?n s? tang nh?p m?ch v� huy?t �p k�m v?i d�n d?ng t?. Theo sau d� c� th? l� nh?ng con d?ng kinh hay m� s?ng ru?u c?p. C�c tri?u ch?ng c?a h?i ch?ng cai nghi?n ru?u th?nh tho?ng cung c� th? g�y kh� khan cho vi?c ch?n do�n ph�n bi?t v?i c�c tri?u ch?ng c?a b?nh vi�m gan th? n�o (hepatic encephalopathy), cung c� tru?ng h?p ch�ng xu?t hi?n c�ng m?t l�c. Tuy nhi�n, h?i ch?ng cai nghi?n du?c d?c trung b?i c�c tri?u ch?ng ti?p li?n c?a tang ho?t d?ng th?n kinh t? ch? v� m?t ng? ho�n to�n; c�n trong b?nh n�o gan th� c�c d?u hi?u c?a tang v?n d?ng v� m?t ng? thu?ng ch? di?n ra t?m th?i, thu?ng xu?t hi?n ban d�m v� thay th? b?ng t�nh tr?ng ng? g� v�o su?t ng�y.
Con m� s?ng ru?u c?p, bi?n ch?ng quan tr?ng nh?t c?a h?i ch?ng cai ru?u, thu?ng xu?t hi?n v�o kho?ng 2 d?n 3 ng�y sau khi ngung u?ng ru?u nhung cung c� th? xu?t hi?n tr? hon, kho?ng 7 t?i 10 ng�y sau d�. B?nh nh�n c� tri?u ch?ng m?t d?nh hu?ng, l� l?n, ?o gi�c, k�ch d?ng, ho?t d?ng kh�ng t? ch? v� th?nh tho?ng l�n con d?ng kinh. C�c b?nh nh�n thu?ng b? s?t, m?ch nhanh, to�t m? h�i, m?t d? b?ng v� d�n d?ng t?. C�c tri?u ch?ng tr�n thu?ng gi?m b?t sau 3 t?i 5 ng�y. D?u hi?u cu?i c�ng c?a h?i ch?ng n�y l� b?nh nh�n ch�m v�o gi?c ng? s�u v� c� nh?ng kho?ng t?nh k�o d�i d?n. T? l? t? vong c?a s?ng ru?u c?p du?c b�o c�o kho?ng 30%.
C�c tri?u ch?ng s?m c?a h?i ch?ng cai nghi?n ru?u v� di?n ti?n c?a t?i d?ng kinh hay con s?ng ru?u c?p c� th? ph�ng ng?a b?ng thu?c an th?n. Thu?c thu?ng du?c d�ng d? l�m d?u th?n kinh cho nh?ng b?nh nh�n b?nh gan l� benzodiazepines li?u th?p, v� d? nhu oxazepam (Serax) ho?c lorazepam (Ativan), nh?ng thu?c n�y b? chuy?n ho� v� b?t ho?t b?i glucuronidation m� kh�ng qua gan . Oxazepam, d�ng li?u 15 - 30 mg ho?c lorazepam li?u 0.5 - 1.0 mg, thu?ng d�ng 3 l?n m?t ng�y l� d? d? ki?m so�t c�c tri?u ch?ng c?a h?i ch?ng cai nghi?n m� kh�ng g�y n�n t�c d?ng an th?n r� r?t. Nh?ng b?nh nh�n b? s?ng ru?u c?p c� th? c?n ph?i du?c ch? ng? ban d?u khi d�ng thu?c an th?n b?ng lorazepam ti�m m?ch, 0.5 -1.0 mg m?i 5 ph�t cho d?n khi b?nh nh�n b�nh tinh tr? l?i. Sau d� chuy?n sang li?u ch? d?nh d? ti?p t?c duy tr� t�nh tr?ng ?n d?nh c?a b?nh nh�n. C�c Benzodiazepine, v� d? diazepam (Valium), l� nh?ng ch?t du?c chuy?n ho� ban d?u th�nh d?ng c� ho?t t�nh b?ng h? th?ng men mixed-function oxidase, n�n tr�nh s? d?ng b?i v� ho?t d?ng c?a h? th?ng ti l?p th? n�y c� th? tang l�n ? b?nh nh�n nghi?n ru?u m�n hay b?nh nh�n b?nh gan ti?n tri?n. Ki?m so�t h?i ch?ng cai nghi?n ru?u d�i h?i s? ch� � d?n b?i ho�n di?n gi?i v� d?ch truy?n. C?n ph?i d?a tr�n d�nh gi� nhu c?u h�ng ng�y, t�nh d?n nh?ng th?t tho�t tang do k�ch d?ng, s?t, d? m? h�i. Trong tru?ng h?p b?nh nh�n an u?ng k�m, lu?ng d?ch truy?n c� �t nh?t 1.000 mL dextrose 10% d? d? ph�ng h? du?ng huy?t v� 1.000 mL nu?c mu?i sinh l�. Vitamine B du?c ti�m b?p 100 mg d? ki?m so�t t�nh tr?ng thi?u h?t vitamine B. Ti�m tinh m?ch ho?c u?ng da sinh t? c� acid folic, 1 mg/ ng�y do nh?ng thi?u h?t c�c vitamine ho� tan ? nh?ng b?nh nh�n n�y.
4.Ti�n lu?ng
Gan nhi?m m? ? m?t b?nh nh�n nghi?n ru?u thu?ng l� m?t b?nh c� th? h?i ph?c; tuy nhi�n, n?u ti?p t?c u?ng ru?u th?ong d?n d?n vi�m gan do ru?u v� xo gan. Nguy co xo gan li�n quan d?n lu?ng ru?u v� kho?ng th?i gian u?ng ru?u. S? ho?t ho� t? b�o h�nh sao du?c t�m th?y ? c�c m?u sinh thi?t c?a nh?ng b�nh nh�n gan nhi?m m? m� kh�ng c� d?u hi?u c?a vi�m gan do ru?u hay xo gan; s? lu?ng c?a c�c t? b�o h�nh sao du?c k�ch ho?t c� tuong quan v?i m?c d? c?a ch?ng tho�i ho� m? . M?c d? c?a s? th�m nhi?m m?, s? hi?n hi?n c?a c�c th? Mallory, v� b?ng ch?ng c?a v�i xo ho� quanh tinh m?ch ho?c quanh t? b�o t?i sinh thi?t gan ban d?u d?u c� li�n quan v?i s? tang nguy co xo gan .
II. B�O PH�
Gan nhi?m m? thu?ng ph? bi?n ? b?nh b�o ph� v� li�n quan d?n m?c d? b�o ph�. S? ph�n ph?i m? b?t thu?ng ? ? b?ng (trong b?nh b�o ph� n?i t?ng), l� s? tang t? l? gi?a v�ng b?ng v� v�ng m�ng, li�n quan nhi?u nh?t d?n m?c d? tho�i ho� m? . Gan nhi?m m? hi?n di?n ? 80% d?n 90% ? nh?ng b?nh nh�n m?c b?nh b�o ph� . Trong m?t nghi�n c?u ? Italy cho th?y r?ng b�o ph� l� y?u t? nguy co tho�i ho� m? cao hon so v?i nghi?n ru?u, b?i v� t? l? luu h�nh c?a b?nh tho�i ho� m? ? nh?ng ngu?i b�o ph� kh�ng u?ng ru?u cao hon 1,6 l?n so v?i nh?ng ngu?i u?ng ru?u nhung kh�ng b�o ph� . T? l? luu h�nh c?a b?nh tho�i ho� m? tang l�n m?t c�ch r� n�t trong nh�m nh?ng ngu?i u?ng ru?u b�o ph�. B?nh vi�m gan tho�i ho� m? do ru?u cung l� b?nh thu?ng th?y c� li�n quan d?n b?nh b�o ph?. Ti?n can kh�ng u?ng ru?u nhi?u ho?c kh�ng nghi?n ru?u c?n thi?t d? ph�n bi?t hai lo?i b?nh n�y. B?nh ti?u du?ng v� tang triglyceride m�u thu?ng g?p ? nh?ng b?nh nh�n n�y. H?u h?t c�c b?nh nh�n kh�ng c� tri?u ch?ng, b?nh gan du?c ph�t hi?n khi th?y ch? s? aminotransferase huy?t thanh tang. C�c tri?u ch?ng ch�nh l� m?t m?i v� c?m th?y kh� ch?u ? v�ng thu?ng v? ph?i. Gan to du?c ph�t hi?n ? 90% c�c tru?ng h?p, nhung hi?m khi th?y l�ch to. AST huy?t thanh c� khuynh hu?ng tang cao hon ALT, t? l? c?a ch�ng kh�ng gi�p ph�n bi?t du?c b?nh n�y v?i gan nhi?m m? do ru?u ho?c vi�m gan do ru?u. Ngu?c l?i, ? b?nh vi�m gan tho�i h�a m? kh�ng do ru?u, ch? s? ALT huy?t thanh thu?ng cao hon ch? s? AST huy?t thanh . Gi?m tr?ng lu?ng b?ng kh?u ph?n an h?n ch?, ch? d? an �t m? thu?ng l�m gi?m t�nh tr?ng th�m nhi?m m?, c?i thi?n c�c tri?u ch?ng, gi?m triglyceride huy?t thanh, v� th?nh tho?ng cung gi�p l�m gi?m aminotransferase huy?t thanh . Trong m?t nghi�n c?u cho th?y b?nh b�o ph� ? nh?ng b?nh nh�n kh�ng u?ng ru?u c� ch? s? aminotransferas tang cao c� 30% k?t h?p v?i xo h�a v�ch ngan v� 11% v?i b?nh xo gan . Trong nghi�n c?u theo d�i k�o d�i trung b�nh 9,8 nam sau l?n sinh thi?t gan d?u ti�n kh�ng th?y c� s? ti?n tri?n th�nh xo gan ? nh?ng b?nh nh�n gan nhi?m m? kh�ng c� hi?n tu?ng vi�m nhi?m ho?c xo h�a . Ngu?c l?i, b?nh vi�m gan tho�i ho� m? kh�ng do ru?u g�y ra thu?ng ti?n tri?n ch?m d? cu?i c�ng tr? th�nh xo gan .
Co ch? sinh b?nh h?c ch�nh x�c c?a gan nhi?m m? ? b?nh b�o ph� v?n c�n dang du?c t�m hi?u. S? tang t?ng h?p acid b�o v� altered partition l� nh?ng nguy�n nh�n ch�nh g�y n�n s? tang ti?t lipoprotein gi�u triglyceride c� li�n quan d?n di truy?n ? chu?t b�o ph� . Kh?i lu?ng m� m? tang l�n c�ng v?i tang t?o ra acid b�o v� kh�ng insulin l� co ch? kh�c c?a b?nh . S? r?i lo?n ch?c nang c?a t? b�o Kupffer, du?c t�m th?y ? chu?t Zucker tang lipid m�u ti?u du?ng b�o ph� nh?ng kh�ng th?y tr�n nh?ng chu?t Zucker b�nh thu?ng, c� th? d�ng m?t vai tr� trong vi?c tho�i ho� m? b?ng c�ch cho ph�p chu?i cytokines k�o d�i, v� d? nhu y?u t? hu? kh?i u a (TNF- a ), d�p ?ng v?i n?i d?c t? .
Back to Top
Poster View Drop Down
Guest
Guest
Avatar

Joined: 23 January 2008
Status: Offline
Points: 378
Post Options Post Options   Thanks (0) Thanks(0)   Quote Poster Quote  Post ReplyReply Direct Link To This Post Posted: 08 September 2008 at 09:55
III. B?NH TI?U �U?NG
Gan to ? b?nh nh�n ti?u du?ng c� th? do s? ? d?ng glycogen hay m?. O� tr? em b? b?nh ti?u du?ng type I kh�ng ki?m so�t du?c, s? ? d?ng glycogen nhi?u hon l� ? d?ng m? l� nguy�n nh�n ch�nh l�m cho gan to v� ch? s? aminotransferas tang. Trong nh?ng tru?ng h?p n�y, gi?i quy?t gan to c�ng v?i vi?c ki?m so�t vi?c tang du?ng huy?t . B?nh gan nhi?m m? �t ph? bi?n ? nh?ng b?nh nh�n ti?u du?ng type I nhung r?t thu?ng g?p ? b?nh nh�n ti?u du?ng type II, g?p trong kho?ng m?t n?a c�c tru?ng h?p. Nguy�n nh�n g�y ra th�m nhi?m m? ? gan ? nh?ng b?nh nh�n ti?u du?ng type I l� tang s? gi?i ph�ng acid b�o t? c�c m� m? th? c?p th�nh du?ng huy?t v� s? thi?u h?t n?ng d? insulin. O� nh?ng b?nh nh�n ti?u du?ng type II, nguy�n nh�n g�y ra t�nh tr?ng th�m nhi?m m? l�do tang ch?t b�o v� du?ng trong kh?u ph?n an v� s? tang chuy?n ho� d?i v?i c�c acid b�o. S? bi?n m?t c?a DNA c?a ti l?p th? t? b�o gan du?c t�m th?y trong co v� m?u sinh thi?t gan ? nh?ng b?nh nh�n ti?u du?ng type II . Ph�t hi?n n�y g?i � r?ng ch?c nang c?a ti l?p th? b? hu h?ng c� th? l� suy k�m s? oxi ho� acid b�o v� g�p ph?n g�y ra tho�i ho� m? ? gan. Gan nhi?m m? du?c c?i thi?n ? nh?ng b?nh nh�n ti?u du?ng type II sau khi lo?i b? lu?ng m? v� carbonhydrate du th?a trong kh?u ph?n an v� gi?m tr?ng lu?ng co th?. B?nh b�o ph� v� ti?u du?ng c� v? l� nh?ng y?u t? nguy co cho b?nh xo gan kh�ng ngu?n g?c. Trong m?t nghi�n c?u b?nh ch?ng , t? l? luu h�nh c?a b?nh b�o ph� v�ti?u du?ng type II l� 55% v� 47% s? nh?ng b?nh nh�n xo gan kh�ng nguy�n nh�n. C�n ? nh?ng b?nh nh�n b? xo gan d� x�c d?nh du?c nguy�n nh�n th� t? l? tr�n l� 24% v� 22%. S? b?nh nh�n b�o ph� l?n ti?u du?ng type II chi?m 23% s? b?nh nh�n xo gan kh�ng r� nguy�n nh�n. C�n t rong nh�m b?nh nh�n xo gan c� nguy�n nh�n r� r�ng th� t? l? n�y chi?m 5%.
IV. TANG LIPID M�U
Gan nhi?m m? du?c t�m th?y qua si�u �m chi?m kho?ng 50% t?ng s? b?nh nh�n du?c chuy?n d?n t? m?t b?nh vi?n di?u tr? r?i lo?n lipid tu nh�n. Tang glyceride m�u l� b?t thu?ng ch�nh v? lipid c� li�n quan d?n s? hi?n di?n v� m?c d? tr?m tr?ng c?a gan nhi?m m? . Tang lipid m�u (g?m c� tang triglyceride m�u, tang cholesterol m�u ho?c c? hai) d� t?ng du?c b�o c�o l� ph�t hi?n ? 20% d?n 81% nh?ng b?nh nh�n xo gan kh�ng do ru?u .
V. N?I T?T H?NG- H?I TR�NG
N?i t?t h?ng-h?i tr�ng l� m?t phuong ph�p di?u tr? gi?m c�n hi?u qu? ? nh?ng b?nh nh�n b�o ph� n?ng. Phuong ph�p n�y kh�ng c�n du?c s? d?ng n?a v� n� li�n quan t?i nhi?u bi?n ch?ng h?u ph?u, bao g?m s? h�nh th�nh b?nh gan ti?n tri?n. T�nh tr?ng th�m nhi?m m? ? gan tang l�n l� do s? ? d?ng triglyceride xu?t hi?n ? t?t c? c�c b?nh nh�n. Trong nhi?u tru?ng h?p, n� c� li�n quan t?i s? tho�i h�a m? ? gan, tang s? xo h�a, v� xo gan, d?n t?i nhi?u tru?ng h?p b? xo gan v� ch?t. S? th�m nhi?m m? tang nhi?u nh?t trong su?t 6 th�ng d?u sau ph?u thu?t, d� l� giai do?n gi?m c�n nhanh; t�nh tr?ng c?a b?nh nh�n d?n d?n tr? l?i nhu tru?c khi m? trong v�ng 2 nam sau. �i?m y?u c?a ph?u thu?t n?i t?t h?i-h?ng tr�ng l� tuy c� di?u tr? h?t tri?u ch?ng, k?t qu? x�t nghi?m tr? v? b�nh thu?ng, gi?m th�m nhi?m m?, kh�ng c�n t�nh tr?ng ho?i t? v� vi�m nhi?m nhung kh�ng l�m thay d?i du?c s? xo ho� .
Kh�ng t�m ra nguy�n nh�n c?a bi?n ch?ng t?n thuong gan do ph?u thu?t n?i t?t h?ng-h?i tr�ng. S? gi?m c�n nhanh ch�ng sau ph?u thu?t l� do s? thi?u h?t protein-nang lu?ng v� s? gi?m c�c amino acid thi?t y?u c� th? l� m?t y?u t? b?nh sinh c?a tho�i h�a m? ? gan . M?t y?u t? quan tr?ng hon c� th? l�s? ph�t tri?n qu� m?c c?a vi khu?n trong do?n ru?t n?i di k�m v?i s? s?n sinh ra c�c n?i d?c t? v� c�c ch?t d?c. Kh�ng sinh li?u ph�p ngan ng?a c? s? th�m nhi?m ? gan v� ch?t sau ph?u thu?t n?i t?t ru?t ? ch�. Metronidazole d� c?i thi?n t�nh tr?ng l�m s�ng v� nh?ng ph�t hi?n v? m� h?c c?a gan ? ngu?i sau ph?u thu?t kh�ng ph? thu?c s? hi?n di?n c?a s? thi?u h?t protein nu�i du?ng . C�c ch?t d?c h?i gan, kh�ng t�nh d?n c? n?ng d? c?a acid litocholic (do vi khu?n t?o ra t? chenodeoxycholic) l?n ethanol (do vi khu?n t?o ra t? carbohydrate) , du?c nh?n th?y tang cao d�ng k? sau ph?u thu?t.
VI. SUY DINH DU?NG
Gan nhi?m m? v� xo ho� nh? xung quanh tinh m?ch c?a x?y ra ? tr? em b? h?i ch?ng Kwashiorkor (h?i ch?ng thi?u h?t dinh du?ng nghi�m tr?ng ? tr? em) . Gan nhi?m m? c� th? h?i ph?c tr? v? b�nh thu?ng v?i m?t ch? d? dinh du?ng gi�u protein . C? gan nhi?m m? do h?i ch?ng Kwashiorkor l?n do ch? d? an thi?u h?t protein ? kh? rhesus d?u kh�ng ti?n tri?n th�nh xo gan . Xo gan thu?ng g?p ? v�i qu?n th? ngu?i tru?ng th�nh thi?u an, nhung nguy�n nh�n c?a xo gan c� nhi?u kh? nang do m?t lo?i virus hay ch?t d?c n�o d�. Sau chi?n tranh th? gi?i th? II, kh�ng t�m th?y b?ng ch?ng v? m� h?c c?a gan nhi?m m?, ho?i t? hay xo gan ? nh?ng thu?ng d�n thi?u an . S? th�m nhi?m m? do kwashiorkor v� ? nh?ng th� v?t du?c nu�i v?i ch? d? dinh du?ng �t protein du?c khu tr� ch? y?u ? v�ng quanh tinh m?ch c?a. �?c di?m n�y du?c d�ng d? ph�n bi?t Kwashiorkor v?i gan nhi?m m? do ru?u, trong d� s? th�m nhi?m ch? y?u ? ti?u thu? trung t�m. Nh?ng d?ng v?t b? thi?u h?t protein-nang lu?ng c� s? gi?m t?ng h?p protein ?gan . C�c k?t qu? th?c nghi?m v?i kh? rhesus cho th?y c� s? gi?m ti?t xu?t triglycerides ? gan . Co ch? th�ch h?p nh?t c?a t�nh tr?ng th�m nhi?m m? ? gan l� s? gi?m t?ng h?p lipoprotein, v� k?t qu? l� gi?m b�i xu?t lipid ra kh?i gan. Vi khu?n ph�t tri?n qu� m?c s?n sinh ra c�c n?i d?c t?, k�o theo l� s? thuong t?n ti l?p th? d?n d?n s? peroxide lipid, cung du?c xem nhu l� co ch? c?a gan nhi?m m? ? b?nh nh�n thi?u h?t protein-nang lu?ng .
VII. NU�I AN KH�NG QUA �U?NG RU?T
S? tang c�c ch? s? aminotransferas, alkaline phosphatase v� bilirubin huy?t thanh thu?ng g?p ? nh?ng b?nh nh�n tru?ng th�nh du?c di?u tr? v?i ch? d? nu�i an kh�ng qua du?ng ru?t. Sinh thi?t gan th?nh tho?ng th?y c� th�m nhi?m m? ? gan, thu?ng c� k?t h?p v?i t�nh tr?ng ? m?t v� vi�m kho?ng c?a. O� tr? so sinh du?c nu�i du?ng qua du?ng tinh m?ch m� c� nh?ng k?t qu? x�t nghi?m gan b?t thu?ng th� nh?ng ph�t hi?n ch�nh t�m th?y ? m?u sinh thi?t gan l� t?c m?t, vi�m kho?ng c?a v� xo h�a quanh gan . O� c? tr? so sinh v� ngu?i tru?ng th�nh, nh?ng k?t qu? x�t nghi?m b?t thu?ng v? gan v� nh?ng bi?n d?i v? m� h?c du?c gi?i quy?t sau khi ngung nu�i an kh�ng qua du?ng ru?t. O� tr? so sinh, vi?c k�o d�i ch? d? nu�i an kh�ng qua du?ng ru?t s? g�y ra s? xo ho� v� xo gan kh�ng h?i ph?c . Th�m nhi?m m? ? nh?ng b?nh nh�n tr�n c� nhi?u kh? nang du?c g�y ra do vi?c cung c?p du th?a carbohydrate so v?i t? l? carbohydrate b�nh thu?ng trong kh?u ph?n. Gan nhi?m m? thu?ng g?p nh?t sau khi ti�m truy?n m?t lu?ng l?n calorie trong m?t th?i gian k�o d�i . O� chu?t du?c nu�i an kh�ng qua du?ng ru?t v?i ch? d? nhi?u carbohydrate nhung kh�ng ch?t b�o d� t?o ra t�nh tr?ng gan nhi?m m? k?t h?p v?i tang t?ng h?p acid b�o ? gan v� gi?m ti?t triglyceride. B? sung th�m lipid v�o dung d?ch du?ng truy?n d� l�m gi?m s? t?ng h?p acid b�o, tang s? oxi h�a acid b�o, c?i thi?n s? ti?t xu?t triglyceride v� l�m gi?m m?c triglyceride ? gan. S? ph�t tri?n qu� m?c c?a vi khu?n s?n c�ng v?i vi?c t?o ra n?i d?c t? cung c� th? l� m?t co ch? g�y ra gan nhi?m m?, b?i v� vi?c d�ng polymyxin B ? chu?t dang du?c nu�i an qua du?ng tinh m?ch l�m gi?m d�ng k? s? s?n sinh ra TNF b?i c�c d?i th?c b�o ph�c m?c v� l�m gi?m ch?a d?ng lipid v� triglyceride ? gan .
VIII. GAN NHI?M M? C?P ? THAI K?
Gan nhi?m m? c?p ? thai k? l� b?nh nghi�m tr?ng, hi?m g?p v� c� kh? nang g�y ch?t ngu?i, th? hi?n di?n h�nh trong qu� th? ba c?a thai k?, thu?ng gi?a tu?n 32 v� 38 c?a thai k?. T? l? m?c ph?i v�o kho?ng 1 trong 10.000 thai ph? . Thu?ng g?p ? l?n mang thai d?u ti�n, v?i song thai con trai . Tri?u ch?ng thu?ng l� m?t m?i, bu?n n�n, n�n �i, nh?c d?u v� dau b?ng ? v�ng thu?ng v?, c� th? ti?n tri?n d?n v�ng da v� suy gan v?i b?nh n�o, r?i lo?n ch?c nang th?n, v� b?nh d�ng m�u. Trong v�i tru?ng h?p, c� tri?u ch?ng c?a cao huy?t �p, ph� ngo?i bi�n v� protein ni?u-l� nh?ng d?c trung c?a ti?n s?n gi?t. Khi kh�m l�m s�ng, gan kh� kh�m du?c do t�nh tr?ng mang thai. C�c x�t nghi?m cho th?y s? tang aminotransferase v� alkaline phosphatase ? m?c d? trung b�nh (c�c gi� tr? tr�n thu?ng th?y trong su?t thai k?). Bilirubin thu?ng b�nh thu?ng l�c ban d?u nhung c� th? tang r� r?t. Thu?ng c� tang b?ch c?u, h? du?ng huy?t, tang ur� ni?u v� th?i gian prothrombin k�o d�i. Si�u �m ch?n do�n v� CT c� th? gi�p cho vi?c ch?n do�n, nhung ch? y?u l� sinh thi?t gan. O� m?u sinh thi?t gan t�m th?y t�nh tr?ng th�m nhi?m m? microvesicular, d? th?y ? v�ng ti?u thu? trung t�m. Ho?i t? d?ng d?m ? t? b�o gan v� s? vi�m nhi?m v� ? m?t cung thu?ng g?p. Sanh con t? nhi�n c� t? l? s?ng c�n c?a c? m? v� con cao hon r� r?t so v?i sinh ch? huy c� s? tr? gi�p y khoa. Gh�p gan th�nh c�ng trong m?t tru?ng h?p .
Nguy�n nh�n g�y ra gan nhi?m m? c?p ? thai k? kh�ng r�. Kh? nang nhi?u nh?t l�do gi?m s? oxi ho� acid b�o c?a ti l?p th?. Nh?ng b?t thu?ng trong c?u t?o vi th? c?a ti l?p th? v� trong s? ho?t d?ng c?a c�c men chu tr�nh ur� ti l?p th? d� du?c t�m th?y trong gan c?a nh?ng b?nh nh�n n�y. O� nh?ng tr? so sinh c?a nh?ng ngu?i m? c� m?t hay nhi?u l?n b? b?nh n�y c� s? thi?u h?t c?a chu?i d�i 3-hydroxyacyl-CoA dehydrogenase, l� m?t men x�c t�c trong bu?c th? ba c?a qu� tr�nh oxi ho� � ? ti l?p th? c?a acid b�o . S? thi?u h?t n�y l� do m?t gen l?n g�y ra. Co s? ph�n t? c?a s? thi?u h?t n�y l� do s? ho�n chuy?n m?t guanosine b?ng cytosine ? ti?u don v? a c?a trifunctional protein ? c? 2 gen . Tr? c� khi?m khuy?t n�y b? h? du?ng huy?t, h�n m� v� c� n?ng d? c�c men gan b?t thu?ng ho?c d?t t? kh�ng t�m ra nguy�n nh�n. �i?u d� cho th?y nh?ng ch?t chuy?n ho� d?c h?i du?c sinh ra t? qu� tr�nh chuy?n ho� acid b�o xen k? ? b�o thai c�ng v?i s? thi?u h?t enzym c� th? ?nh hu?ng x?u d?n gan c?a nh?ng thai ph? mang gen di h?p t? qui d?nh khi?m khuy?t n�y.
IX. H?I CH?NG REYE
H?i ch?ng Reye d?c trung b?i s? th�m nhi?m m? v� b?nh n�o ? tr? em v� thu?ng c� b?nh c?nh nhi?m virus tru?c d� di k�m v?i s?t v� c�c tri?u ch?ng h� h?p. N� c� t? l? t? vong cao . Trong m?t v�i tru?ng h?p b?nh kh?i d?u v?i b?nh c?nh c?a b?nh thu? d?u, v� tr? du?c di?u tr? b?ng aspirin trong su?t giai do?n nhi?m virus. �i m?ah?u nhu lu�n lu�n xu?t hi?n tru?c ti�n v�o l�c kh?i b?nh c?a b?nh n�o. Nh?ng m?c d? thay d?i c?a b?nh n�o v� ch?ng gan to ph�t hi?n du?c khi tham kh�m l�m s�ng. X�t nghi?m th?y c� n?ng d? aminotransferase huy?t thanh tang, n?ng d? bilirubin tang nh? hay v?a, n?ng d? ammonia m�u tang, th?i gian prothrombin gi?m v� th?nh tho?ng du?ng huy?t gi?m. Sinh thi?t gan th?y th�m nhi?m m? d?ng microvesicular lan t?a.
S? r?i lo?n ch?c nang ti l?p th? c� th? l� m?t y?u t? ch? y?u trong sinh b?nh h?c c?a h?i ch?ng Reye, b?ng ch?ng l� nh?ng b?t thu?ng trong vi c?u tr�c c?a ti l?p th? v�s? thi?u h?t ho?t t�nh enzyme chu tr�nh ur� ? nh?ng b?nh nh�n n�y. S? tang n?ng d? c�c n?i d?c t? trong huy?t thanh v� tang n?ng d? c?a TNF- a ? nh?ng b?nh nh�n c?p t�nh c� th? g�p ph?n l�m r?i lo?n ch?c nang c?a ti l?p th? . Nh?ng y?u t? d?u ti�n c� th? c� vai tr� quan tr?ng trong sinh b?nh h?c c?a h?i ch?ng Reye l� do ti�u ho� c�c salicylate, l� nh?ng ch?t c� th? g�y ra s? bi?n d?i vi c?u tr�c c?a ti l?p th? v� phosphorylation oxy h�a don d?c, v� nh?ng b?nh nhi?m ti?n tri?u nhu virus c�m hay nhi?m varicella virus. Peptide c� d?u t?n c�ng b?i nh�m amino c?aPB2 protein c?a virus c�m A tuong t�c v?i protein c?a ti l?p th? . H?i ch?ng Reye c� th? l� m?t bi?u hi?n c?a s? thi?u h?t men dehydrogenase c?a acyl-CoA chu?i trung b�nh , do m?t gen l?n sinh ra do sai s�t v? di truy?n c?a chuy?n ho� acid b�o.
X. JAMAICAN VOMITING SICKNESS
Jamaican vomitting sickness xu?t hi?n sau khi an qu? akee c�n s?ng. Ph? bi?n nhi?u nh?t ? tr? em, g�y ra �i m?a nhi?u, h? du?ng huy?t, co gi?t v� h�n m� trong v�ng v�i gi? sau khi an. Gan b? c?n ki?t glycogen d? tr? v� v� c� s? th�m nhi?m m? d?ng b?ng nh?. Ch?t d?c c?a tr�i c�y l� hypoglycin A, d� du?c d�ng d? t�i hi?n l?i c�c di?n ti?n l�m s�ng tr�n d?ng v?t th� nghi?m. C�c chuy?n ho� qua nu?c ti?u c?a hypoglycin A d� du?c nh?n bi?t ? nh?ng b?nh nh�n n�y . Co ch? ch�nh c?a s? ng? d?c n�y l� s? ?c ch? qu� tr�nh oxi h�a acid b�o v� ?c ch? s? h�nh th�nh glucose trong co th?.
XI. DO NHI?M H?P CH?T �?C
1. Carbon tetrachloride
Ng? d?c carbon tetrachloride qua du?ng ti�u ho� hay h� h?p g�y ra bu?n n�n, �i m?a, dau b?ng, ti�u ch?y, amintransferase huy?t thanh tang cao v� v�ng da trong v�ng 2 ng�y sau khi an. Nh?ng thay d?i v? m� h?c ? gan nhu ho?i t? ti?u thu? trung t�m v� th�m nhi?m m? lan to?. Trong nh?ng tru?ng h?p n?ng xu?t hi?n suy gan v� ho?i t? ?ng th?n c?p. Vi?c u?ng ru?u c� th? t?o ra nh?ng t�c d?ng d?c h?i c?a carbon tetrachloride. N?u b?nh nh�n h?i ph?c th� kh�ng d? l?i d?u hi?u t?n thuong gan vinh vi?n. Sinh b?nh h?c c?a ho?i t? t? b�o gan l� s? ho?t h�a c?a carbon tetrachloride th�nh ch?t chuy?n ho� t? do co b?n v� ch?t n�y g�y ra s? peroxide ho�. Co ch? c?a su th�m nhi?m m? l� do gi?m s? t?ng h?p protein v� gi?m ti?t VLDL c?a t? b�o gan .
2.Trichloroethylene
Vi?c h�t Trichloroethylene c� th? g�y ho?i t? t? b�o gan v� th�m nhi?m m?. Nh?ng t?n thuong n�y c� th? x?y ra sau tri?u ch?ng kh?t kh?t s? mui do h�t keo hay ch?t ho� tan c�ng nghi?p. H?u h?t c�c tru?ng h?p d?u h?i ph?c .
3.Phosphorus
An nh?m phosphorus g�y bu?n n�n, �i m?a v� dau b?ng v� v�ng da di?n ra sau d� 4 d?n 5 ng�y. Ho?i t? v� th�m nhi?m m? d? th?y nh?t ? v�ng quanh kho?ng c?a c?a thu? gan. Thu?ng b?nh nh�n b? suy gan b�ng ph�t d?n d?n c�i ch?t .
4.Fialuridine
Fialuridine l� m?t ch?t d?ng d?ng c?a thymidine du?c s? d?ng nhu m?t lo?i thu?c nghi�n c?u d? di?u tr? b?nh nh�n vi�m gan B m�n . B?y trong s? 15 b?nh nh�n trong cu?c nghi�n c?u d� t?n thuong gan nghi�m tr?ng k�m v?i v�ng da v� nhi?m acid lactic. Ba tru?ng h?p kh�c b? t?n thuong gan nh?. M?t v�i b?nh nh�n b? iv�m tu�, b?nh th?n kinh ho?c b?nh v? co. X�t nghi?m b?nh h?c c?a gan cho th?y s? ? d?ng m? d?ng b?ng nh? v� nh?ng b?t thu?ng vi c?u tr�c r� n�t ? gan. Nh?ng nghi�n c?u xa hon cho th?y fialuridine g?n k?t ch? y?u v�o DNA ti l?p th?. K?t qu? l� l�m gi?m lu?ng DNA ti l?p th? b�nh thu?ng v� nh?ng b?t thu?ng v� n?ng d? c?a c�c enzyme du?c m� ho� b?i c�c gen ti l?p th?.
XII. DO THU?C

1.Tetracycline
Tetracycline d�ng qua d?ng u?ng c� th? g�y ra th�m nhi?m m? d?ng b?ng nh?, thu?nh kh�ng d? l?i h?u qu? v? l�m s�ng. S? xu?t hi?n v� m?c d? c?a tho�i h�a m? c� li�n h? v?i li?u d�ng. Trong v�i tru?ng h?p th�m nhi?m m? n?ng, suy gan v� t? vong c� th? xu?t hi?n khi d�ng tetracycline qua du?ng tinh m?ch ? thai ph? d? di?u tr? nhi?m tr�ng ti?u (107). Co ch? ch�nh c?a gan nhi?m m? do tetracycline l� gi?m t?ng h?p protein v� gi?m b�i ti?t VLDL ? gan.
2.Valproic acid
 Thu?c ch?ng co gi?t acid valproic hi?m khi g�y ra th�m nhi?m m? d?ng b?ng nh? ? gan, thu?ng l� k?t h?p v?i ho?i t? gan, d?c bi?t ? tr? em, c� th? d?n t?i suy gan v� t? vong. Nh?ng b?t thu?ng ? gan thu?ng xu?t hi?n t? 2 d?n 4 th�ng sau khi b?t d?u s? d?ng thu?c . C�c s?n ph?m chuy?n ho� c?a valproic acid tuong t? v?i hypoglycin A, acid pentanoic, thu?ng c� li�n quan d?n d?c t? t?o ra b?nh �i m?a Jamaican v� du?c ghi nh?n l� l�m suy y?u s? oxi h�a aic b�o ? chu?t.
3.Amiodarone
Amiodarone l� m?t benzofuran c� ch?a iodine t?o ra hi?u qu? cao trong di?u tr? c�c ch?ng lo?n nh?p tim. Vi?c s? d?ng ch?t n�y thu?ng li�n quan d?n s? tang n?ng d? aminotransferase trong huy?t thanh. Tr? li?u l�u d�i c� th? g�y ra th�m nhi?m m? d?ng b?ng l?n ? gan v� nh?ng bi?n d?i b?nh h?c tuong t? trong vi�m gan do ru?u. Qua s�t du?i k�nh hi?n vi di?n t? th?y nh?ng lysosome c� ch?a nh?ng th? myelin d?ng l� m?ng do s? ? d?ng c?a phospholipid . L� tu?ng nh?t l� n�n ngung s? d?ng amiodarone m?t khi c� d?u hi?u t?n thuong gan; tuy nhi�n, vi?c n�y thu?ng kh�ng th?chi?n du?c n?u nhu amiodarone l� thu?c duy nh?t ki?m so�t du?c lo?n nh?p kh� tr? de d?a m?ng s?ng b?nh nh�n.
4.Glucocorticoids
Glucocorticoid d�ng li?u cao c� th? g�y ra gan nhi?m m? . T�c d?ng n�y ph?n l?n xu?t hi?n ? tr? em. Nguy�n nh�n ch�nh g�y ra gan nhi?m m? l� do tang gi?i ph�ng acid b�o t? c�c m� m? . Gan nhi?m m? c� th? h?i ph?c khi ngung glucocorticoid.
5.Tamoxifen
Tamoxifen l� m?t h?p ch?t kh�ng estrogen nonsteroid du?c s? d?ng ch? y?u trong di?u tr? h? tr? trong b?nh ung thu v�. N� c?nh tranh v?i estrogen ? c�c v? tr� g?n k?t ? m� v� v� c�c m� kh�c. Th?nh tho?ng g�y n�n s? gia tang men aminotransferase v� di k�m v?i th�m nhi?m m? ? gan du?c ghi nh?n tr�n si�u �m v� sinh thi?t gan. K?t qu? sinh thi?t gan th?c hi?n t? th�ng th? 7 d?n th�ng th? 12 sau khi b?t d?u di?u tr? b?ng tamoxifen nh?n th?y c� nh?ng d?c di?m gi?ng v?i c�c d?c di?m gi?i ph?u b?nh c?a b?nh l� gan nhi?m m? kh�ng do ru?u, d� l� tho�i h�a m? d?ng b?ng l?n, vi�m nhi?m thu? v� kho?ng c?a, c�c th? Mallory v� xo ho� .
XIII. NH?NG R?I LO?N DI TRUY?N C?A QU� TR�NH OXI H�A ? TI L?P TH?
M?t v�i khi?m khuy?t hi?m g?p c?a c�c enzym trong qu� tr�nh oxy h�a mitochondrial b trong acid b�o d� du?c b�o c�o .Nh?ng khi?m khuy?t n�y du?c qui d?nh b?i gen l?n, n� g�y ra s? gi?m oxi ho� acid b�o v� h?u qu? l� d?n d?n th�m nhi?m m? o gan v� nh?ng r?i lo?n chuy?n h�a nghi�m tr?ng kh�c nhu h? du?ng huy?t. C�c tri?u ch?ng l�m s�ng nghi�m tr?ng th? hi?n ? nhu nhi v� thi?u ni�n. C�c d?u hi?u v� tri?u ch?ng thu?ng g?p l� hypoketotic hypoglycemia, ng?t l?m, h�n m�, gi?m truong l?c hay y?u co, toan lactic, myoglobin ni?u, gan to v� tang ammonia m�u . Gi?m du?ng huy?t xu?t hi?n khi d�i ch? y?u do h?u qu? c?a vi?c gi?m t�n t?o du?ng do s? s?n sinh acetyl CoA ti l?p th? kh�ng h?p l�. Ch?n do�n s? thi?u h?t c�c enzyme c? th? du?c th?c hi?n qua ph�t hi?n s? t�ch t? c�c ch?t chuy?n ho� trung gian c?a c?a acid b�o sinh ra do s? thi?u h?t c�c enzym, ho?c b?ng x�t nghi?m tr?c ti?p ho?t t�nh c?a enzym trong nguy�n b�o s?i. Ch�ng t�i ch? m� t? ch? y?u ba trong c�c lo?i thi?u h?t enzym n�y. nh?ng th�ng tin xa hon v? c�c lo?i thi?u h?t enzym Roe v� Coates cung c?p d?y d? hon ). S? thi?u h?t c?a men kh? hydro c?a chu?i v?a acyl-CoA (MCAD) l� khi?m khuy?t hay g?p nh?t du?c ghi nh?n v?i t? l? u?c do�n l� 1:15.000 d�n s? . C�c b?nh nh�n b? MCAD c� th? c� c�c tri?u ch?ng g?i � d?n h?i ch?ng Reye, nhung MCAD c� th? ph�n bi?t v?i h?i ch?ng Reye b?ng s? hi?n di?n c�c ch?t chuy?n ho� sinh ra t? qu� tr�nh chuy?n ho� lipid b? thi?u h?t, s? thi?u h?t nh?ng bi?n d?i vi c?u tr�c d?c trung c?a ti l?p th? trong h?i ch?ng Reye v� c�c x�t nghi?m enzym tr?c ti?p. S? th�m nhi?m m? g?m c? 2 d?ng microvedicular v� macrovesicular. Co s? ph�n t? c?a s? khi?m khuy?t n�y s? ho�n d?i bi?n di?m m?t lysine th�nh m?t glutamate ho?c lysine th�nh aspartate do d� t?o n�n m?t protein kh�ng b?n v?ng . Khi?m khuy?t acyl-CoA chu?i d�i (LCAD) �t g?p hon MCAD. Nh?ng b?nh nh�n LCAD c� c�c tri?u ch?ng tuong t? v?i c�c tri?u ch?ng c?a MCAD. Tuy nhi�n, b?nh co tim v� myoglobin ni?u t�i ph�t thu?ng g?p hon. Khi?m khuy?t men 3-hydroxyacyl-CoA dehydrogenase chu?i d�i (LCHAD) thu?ng k?t h?p v?i th�m nhi?m m? n?ng k�m theo s? ho?i t? v� xo ho�. Trong m?t s? �t tru?ng h?p c� th? ph�t hi?n b?nh th?n kinh ngo?i bi�n v� b?nh l� s?c t? v�ng m?c. S? khi?m khuy?t LCHAD du?c ph�t hi?n ? m?t v�i tr? sinh ra t? nh?ng b� m? b? gan nhi?m m? c?p trong thai k?v� n� cho th?y r?ng nh?ng b� m? n�y mang gen d? h?p t? qui d?nh khi?m khuy?t enzym.
�i?u tr? ng?n ng�y nh?ng b?nh nh�n khi?m khuy?t enzym h? th?ng bao g?m cung c?p du?ng d? ki?m so�t t�nh tr?ng h? du?ng huy?t. Ph�c d? di?u tr? d�i ng�y bao g?m tr�nh an ki�ng k�o d�i b?ng c�ch an thu?ng xuy�n, h?n ch? an nhi?u m? v� ? nh?ng b?nh nh�n MCAD n�n d�ng medium-chain triglyceride thay v� ch? d? an to�n m?.
Back to Top
Poster View Drop Down
Guest
Guest
Avatar

Joined: 23 January 2008
Status: Offline
Points: 378
Post Options Post Options   Thanks (0) Thanks(0)   Quote Poster Quote  Post ReplyReply Direct Link To This Post Posted: 08 September 2008 at 09:55
XIV. B?NH H? TH?NG V?I GAN NHI?M M?
Sinh thi?t gan thu?ng cho th?y s? th�m nhi?m m? ? nh?ng b?nh nh�n vi�m gan C hay b?nh Wilson . ? nh?ng b?nh nh�n vi�m gan C m�n, m?c d? tho�i h�a m? c� li�n quan d?n d? tr?m tr?ng c?a s? xo h�a v� v?i di?n ti?n c?a s? xo h�a . N?ng b?nh nh�n vi�m gan C genotype 3a c� m?c d? tho�i h�a m? v� di?n ti?n xo h�a n?ng hon v� cung c� n?ng d? mRNA c?a virus C (HCV) trong huy?t thanh cao hon c�c b?nh nh�n vi�m gan C genotype kh�c . B�o ph� n?i t?ng du?c x�c d?nh b?ng c�ch do v�ng b?ng c� m?i tuong quan m?nh m? v?i s? tho�i h�a m? ? t?t c? c�c b?nh nh�n vi�m gan C m�n. S? th? hi?n c?a protein l�i c?a HCV g�y ra tho�i h�a m? ? chu?t bi?n d?i gen du?c t�m th?y ? b?nh nh�n vi�m gan C m�n .
Trong c�c b?nh h? th?ng, th�m nhi?m m? l� d?c di?m thu?ng th?y ? nh?ng b?nh nh�n c� x�t nghi?m v? gan b?t thu?ng, d� l� nh?ng ngu?i b? vi�m ru?t hay b? h?i ch?ng suy gi?m mi?n d?ch m?c ph?i. Nguy�n nh�n c?a gan nhi?m m? trong nh?ng tru?ng h?p n�y bao g?m suy dinh d?ong ho?c nu�i an kh�ng qua du?ng ru?t. O� tr? em, c�c b?nh Weber-Christian, galacto m�u, kh�ng dung n?p fructose, thi?u � -lipoprotein huy?t v� b?nh ? d?ng ester cholesterol thu?ng k?th?p v?i th�m nhi?m m? ? gan. B?nh Wolman, th? hi?n v?i gan l�ch to trong giai do?n so sinh, l� m?t b?nh hi?m g?p du?c d?c trung v? m� h?c b?i s? ? d?ng lipid trong m� b�o.
*Ghi ch�: Trong b�i vi?t c�c k� t? Alpha, Beta, Gama v� Delta c� th? hi?n th? kh�ng ch�nh x�c tr�n 1 s? m�y.
Back to Top
 Post Reply Post Reply
  Share Topic   

Forum Jump Forum Permissions View Drop Down

Forum Software by Web Wiz Forums® version 12.03
Copyright ©2001-2019 Web Wiz Ltd.

This page was generated in 0.094 seconds.
bao ky nam , Thuoc nam ky dieu
chu ky so