Sieu ho tro Homepage
Forum Home Forum Home > Health, life > Tư vấn Dinh dưỡng, sức khỏe, sinh sản
  New Posts New Posts RSS Feed - THU?C NO GY ?C CHO GAN?
  FAQ FAQ  Forum Search   Events   Register Register  Login Login


THU?C N�O G�Y �?C CHO GAN?

 Post Reply Post Reply
Author
Message
administrator View Drop Down
Admin
Admin

ad

Joined: 14 October 2005
Status: Offline
Points: 512
Post Options Post Options   Thanks (0) Thanks(0)   Quote administrator Quote  Post ReplyReply Direct Link To This Post Topic: THU?C N�O G�Y �?C CHO GAN?
    Posted: 01 March 2009 at 09:33
C� nhi?u m?c d? t?n thuong gan do t�c d?ng ph? c?a thu?c . Nhi?u th? nghi?m l�m s�ng cho th?y r?ng c� nhi?u t?n thuong gan do thu?c di?u tr? g�y ra .

V? tr� gan trong co th?

I. Gi?i thi?u:

C� nhi?u m?c d? t?n thuong gan do t�c d?ng ph? c?a thu?c . Nhi?u th? nghi?m l�m s�ng cho th?y r?ng c� nhi?u t?n thuong gan do thu?c di?u tr? g�y ra . Nh?ng thu?c thu?ng g�y t?n thuong gan : thu?c di?u tr? lao , thu?c tr? ti?u du?ng , thu?c di?u tr? n?m , ��..C� nh?ng m?i li�n quan kh�ng ch? do tuong t�c thu?c v?i thu?c m� c�n do thu?c v?i t�nh tr?ng b?nh c?a b?nh nh�n . Nh?ng b?nh nh�n c� b?nh gan m�n t�nh s?n d? b? ng? d?c thu?c hon b?nh nh�n gan b�nh thu?ng . C� b?ng ch?ng cho th?y r?ng c� s? tuong t�c gi?a thu?c v� b?nh ? b?nh nh�n d?ng nhi?m HBV v� HIV hay HCV v� HIV. 

II. Ph?m vi ng? d?c gan do thu?c g�y ra:  

T?n thuong gan do thu?c g�y ra t? s? thay d?i sinh h�a t?i thi?u , kh�ng d?c hi?u d?n vi�m gan c?p , vi�m gan m�n , suy gan c?p , b?nh du?ng m?t k�o d�i , ngay c? xo gan v� ung thu gan. Hon n?a thu?c c� th? g�y ra gan th?m m? , u h?t gan , trong m?t s? tru?ng h?p x?y ra b?nh phospholipid , hay h?i ch?ng Budd-Chiari. 

*Nh?ng thu?c g�y ng? d?c gan:  

Thu?c

�i?u tr?

G�y b?nh gan

Acetaminophen

Gi?m dau,h? s?t

Vi�m gan

Anabolic steroids

Gi�p tang tru?ng co

U gan

Chlorpromozine (Thorazine)

B?nh t�m th?n

Gi? -xo gan m?t nguy�n ph�t

Cimetidine(Tagamet)

B?nh vi�m l�et d? d�y

Vi�m gan c?p v� b?nh du?ng m?t

Ciprofloxin

Kh�ng sinh

Vi�m gan m?t

Clindamycin(Cleocin)

Kh�ng sinh

Vi�m gan c?p

Cocaine

T�m th?n

Vi�m gan c?p

Corticosteroids(Prednisone)

Kh�ng vi�m

Gan th?m m?

Coumadin

B?nh m�u

Vi�m gan c?p v� b?nh du?ng m?t

Cyclosporine A

?c ch? mi?n d?ch

B?nh du?ng m?t

Diazepam (Valium)

Thu?c ng?

Vi�m gan c?p v� b?nh du?ng m?t

Erythromycin estolate

Kh�ng sinh

B?nh du?ng m?t

Estrogens v� androgens

K�ch th�ch t? sinh d?c

U gan

Halothan

G�y m�

Vi�m gan c?p v� m�n

Ibuprofen

Gi?m dau

Vi�m gan c?p

INH

B?nh lao

Vi�m gan

Methotrexate

Vi�m kh?p

Xo gan

Methyldopa(Aldomet)

Cao huy?t �p

Vi�m gan t? mi?n

Metronidazole (Flagyl)

Kh�ng sinh

Vi�m gan c?p

Naproxen(Anaprox)

Gi?m dau

Vi�m gan c?p v� b?nh du?ng m?t

Omeprzole

L�et d? d�y

Vi�m gan

Thu?c ng?a thai u?ng

Ng?a thai

U gan

Phenytoin

Ch?ng co th?t

Vi�m gan c?p

Rosiglitazone(Avandia)

Ti?u du?ng

Suy gan

Salicylates(Aspirin)

Gi?m dau

Vi�m gan c?p ,m�n

Tamoxifen

Ung thu v�

Vi�m gan c?p

Tetracycline

Kh�ng sinh

Gan th?m m?

 

1.Th�ng s? ti�n d�an t?n thuong gan do ng? d?c thu?c  

C� v�i c�ch ti�n d�an b?nh gan m�n v� c?p t�nh tr? n�n c� bi?u hi?n l�m s�ng . D?u hi?u v� tri?u ch?ng c?a b?nh gan do thu?c thu?ng kh�ng d?c hi?u . T?n thuong gan do thu?c c� th? ch? bi?u hi?n b?ng m?t ho?c nhi?u hon s? b?t thu?ng c?a ch? s? sinh h�a . Ph?n l?n tang men gan do thu?c kh�ng tri?u ch?ng v� kh�ng ti?n tri?n . C� �t b?nh nh�n suy gan d?t ng?t dua d?n t? vong hay ph?i gh�p gan . Ph?n l?n b?nh nh�n c� tri?u ch?ng gi?ng vi�m gan c?p , vi�m gan m�n hay b?nh du?ng m?t . S? ph�t tri?n c?a v�ng da th?y du?c tr�n l�m s�ng (bilirubin >3mg/dl) k�m theo s? tang men gan cho ti�n d�an t?n thuong gan tr?m tr?ng . 

2.Ph�n l?ai ng? d?c gan do thu?c:

T?n thuong gan do thu?c c� th? ph�n l?ai: t?n thuong t? b�o gan, t?n thuong du?ng m?t , ho?c t?n thuong ph?i h?p c? hai. C� nhi?u l?ai thu?c kh�ng ch? g�y t?n thuong don d?c m� g�y t?n thuong ph?i h?p. Nh?ng thu?c g�y t?n thuong gan c� d?c di?m cho bi?t th?i gian kh?i ph�t b?nh , t?n s? , ti?n tri?n b?nh , l?ai ng? d?c gan . T?n thuong gan do thu?c thu?ng c� d?c di?m gi?ng b?nh l� t? mi?n.

 

III. Ch?n d�an t?n thuong gan do thu?c:

 

Ch?n d�an t?n thuong gan do m?t l?ai thu?c n�o d� g�y ra thu?ng d?a tr�n h�an c?nh b?nh v� s? nghi ng? c?a th?y thu?c nh?n th?y r?ng th?i di?m kh?i ph�t t?n thuong gan li�n quan d?n l?ai thu?c dang s? d?ng m� thu?c n�y c� kh? nang g�y d?c cho gan nhu d� n�i ? tr�n. Gi?i quy?t bi?u hi?n c?a t?n thuong gan thu?ng l� ngung d�ng thu?c g�y d?c gan. ��nh gi� m� h?c c?a gan d? bi?t m?c d? t?n thuong gan v� t?n thuong l?ai g� , kh�ng ph?i d? bi?t t?n thuong do thu?c g�.

Ch?n d�an thu?ng d?a v�o:

_�?c di?m kh?i ph�t b?nh

_V�ng da b?t ng?

_Sinh thi?t gan d? bi?t m?c d? t?n thuong gan

_Men ALT tang hon g?p 3 l?n b�nh thu?ng

_Tu?i , ph�i t�nh , thu?c d�ng , y?u t? p 450 

IV. Y?u t? ?nh hu?ng t�nh nh?y c?m d?i v?i b?nh gan do thu?c:  

_Tu?i

_Ph�i t�nh

_Li?u lu?ng v� th?i gian d�ng thu?c

_Ch? d? dinh du?ng

_S? s? d?ng c�ng l�c nhi?u thu?c

_U?ng ru?u

_D?ng tr�nh b�y c?a thu?c

_y?u t? di truy?n

C� m?t s? thu?c tang nguy co g�y d?c t�nh d?c bi?t d?i v?i ngu?i hon 50 tu?i. M?t s? t�c nh�n : valproic acid , Erythromycin thu?ng g�y d?c cho gan ? tr? em, valproic acid thu?ng g�y d?c ? tr? em c� r?i l?an v? di truy?n ti l?p th?. Phenytoin hi?m khi g�y d?c d?c bi?t cho gan tr? khi d�ng hon 6 tu?n. �a s? thu?c, n? thu?ng c� ?nh hu?ng d?c cho gan nhi?u hon l� nam. 

V. Nh?ng thu?c d?c bi?t m� b�c si chuy�n khoa gan n�n ch� � d?c bi?t:  

1.Acetaminophen :

Thu?c g�y d?c cho gan t�y theo li?u s? d?ng. Khi di?u tr? c?n ch� � xem x�t li?u lu?ng g�y d?c cho gan. V?i li?u nh? hon 2-3 g/ng�y acetaminophen th?y an t�an v� b?nh nh�n ch?u d?ng du?c . Khi d�ng du?ng u?ng v?i li?u l?n hon 10-15 g s? dua d?n t?n thuong gan n?ng thu?ng s? t? vong , li?u n�y d�ng khi c� � d?nh t? s�t. T?n thuong gan do acetaminophen l� d?ng ph? bi?n c?a b?nh gan do thu?c , d?c bi?t hon l� d?ng duy gan c?p , thu?ng th?y ? b?nh nh�n ? M?. N?ng d? men gan transaminase ? b?nh nh�n ng? d?c acetaminophen thu?ng l?n hon 5.000 UI/l.

? ngu?i nghi?n ru?u , li?u aetaminophen th�ng thu?ng di?u tr? v?n c� th? g�y d?c cho gan , v� v?y ph?i c?n th?n khi d�ng acetaminophen cho ngu?i nghi?n ru?u , kh�ng d�ng nu?c u?ng c� c?n d? u?ng acetaminophen.

2.Isoniazide(INH)

T? gi?a th? k? 20 , INH l� thu?c di?u tr? ch�nh cho b?nh lao . S? tang men gan th?y xu?t hi?n v�i tu?n sau khi b?t d?u di?u tr? lao kh?ang 10-20% b?nh nh�n d�ng INH. S? tang men gan n�y thu?ng ? m?c v?a ph?i v� kh�ng li�n quan d?u hi?u hay tri?u ch?ng b?nh gan.? nhi?u b?nh nh�n tang men gan ti?p t?c d�ng INH v?n ch?u d?ng du?c v� c� th? sau d� men gan l?i tr? v? g?n b�nh thu?ng . N?u c� tang men gan , ngung d�ng INH th� men gan tr? v? b�nh thu?ng trong v�ng 1---4 tu?n . Tuy nhi�n v?n c� �t b?nh nh�n khi d�ng INH c� th? suy gan c?p ( c� th? x?y ra kh?ang 0,1 %---2% b?nh nh�n).

B?nh nh�n l?n hon 50 tu?i c� nhi?u nguy co b? vi�m gan khi d�ng INH , b?nh nh�n tr? em �t khi c� t?n thuong gan x?y ra. B?nh nh�n n? b? ?nh hu?ng nhi?u hon nam. Khi di?u tr? n�n theo d�i k? , d? ph�t hi?n vi�m gan do INH d? ngung di?u tr? k?p th?i tr�nh ?nh hu?ng n?ng cho gan . �?c di?m t?n thuong gan do INH g�y ra:

_ Men ALT tang nh?:

.X?y ra kh?ang 10-20% b?nh nh�n

.X?y ra kh?ang 2 th�ng di?u tr?

.Ph?n l?n c� th? kh?i du?c m� kh�ng c?n ngung INH

_ T?n thuong gan tr?m tr?ng v?i v�ng da:

.X?y ra kh?ang 1% b?nh nh�n

.X?y ra kh?ang 2% ? b?nh nh�n tr�n 50 tu?i

.X?y ra ? n? nhi?u hon nam

_Suy gan t?i c?p:

.X?y ra 10% b?nh nh�n dang v�ng da

.Ti?p t?c di?u tr? khi gan dang vi�m n?ng

.C� th? ph?c h?i n?u b?nh nh�n kh�ng t? vong

Nguy co ng? d?c INH c�ng tang ? b?nh nh�n nghi?n ru?u.

3.H?p ch?t thu?c c� ngu?n g?c t? c�y c? v� vitamin A:

Nhi?u s?n ph?m thu?c t? c�y c? c� th? g�y d?c cho gan v� s? ch? bi?n thu?ng kh�ng theo m?t ti�u chu?n n�i c?. C�n nhi?u kh� khan d? x�c d?nh t?n thuong gan do th?o du?c. Th�ng thu?ng ph?i c� s? khai b�o c?a b?nh nh�n v? th?o du?c d� s? d?ng.

a.Kava-Kava

Kava l� c�y c�ng d�ng h? v?i c�y ti�u . T? nhi?u th? k? qua thu?ng du?c d�ng l�m nu?c u?ng d? di?u tr? lo l?ng , m?t ng? v� nh?ng tri?u ch?ng ti?n m�n kinh ? d�n v�ng d?o Nam Th�i b�nh Duong. Nh?ng nam g?n d�y Kava du?c d�ng ? ch�u �u v� M?. Nhi?u tru?ng h?p suy gan c?p v� dua d?n t? vong do Kava d� x?y ra. Nhi?u s?n ph?m chi?t xu?t t? kava b�y b�n tr�n th? tru?ng g�y t?n thuong gan. �?c cho gan c� th? do phuong ph�p chi?t xu?t kava t? r? c?a c�y.Theo c? di?n , chi?t xu?t du?c l�m b?ng c�ch ng�m r? c�y v�o nu?c v� h�a tan v?i s?a d?a. Ng�y nay ngu?i ta d�ng ethanol hay acetone d? pha ch? n�n g�y d?c cho gan.

D?u hi?u v� tri?u ch?ng c?a b?nh gan thu?ng xu?t hi?n trong v�ng v�i tu?n d?n 4 th�ng sau khi b?t d?u d�ng kava. ? nhi?u b?nh nh�n ch? c� duy nh?t d?u hi?u tang men gan . Tuy nhi�n ? v�i b?nh nh�n suy gan c?p , t? vong c� th? x?y ra.

b.Vitamin A (Retinol)

U?ng vitamin A qu� nhi?u l� nguy�n nh�n g�y ng? d?c gan ph? thu?c v�o li?u lu?ng c� th? dua d?n xo gan v?i b�ng b?ng v� tang �p l?c t?nh m?ch c?a. U?ng thu?ng xuy�n li?u l?n vitamin A (>25.000 don v? /ng�y) c� th? g�y ng? d?c m�n t�nh v� t?n thuong gan. T?n thuong gan c� th? x?y ra khi u?ng 15.000---40.000 don v? /ng�y trong m?t nam , nhung li?u cao hon c� th? ng? d?c trong v�ng v�i th�ng. T?n thuong gan nhi?u hay �t t�y thu?c li?u lu?ng v� th?i gian s? d?ng. Nhi?u b?nh nh�n c� b?nh gan do vitamin A g�y ra c� khi kh�ng nh?n th?y , ch? khi b�c si l�m s�ng th?y c� hi?n tu?ng b?nh nh�n d�ng vitamin A k�o d�i k�m vi�m gan m?, tang �p l?c t?nh m?ch c?a. Ngu?i nghi?n ru?u nguy co c�ng cao. H�nh ?nh l�m s�ng c?a b?nh l� kh?i ph�t c?a xo gan v?i b�ng b?ng , tang �p l?c tinh m?ch c?a ,d�n t?nh m?ch th?c qu?n. Tang men gan 70% b?nh nh�n, tang nh? phosphatase ki?m , th?nh th?ang c� tang nh? bilirubin. ? b?nh nh�n kh�ng ng? d?c vitamin A thu?ng c� gi?m albumin v� gi?m prothrombin . 

VI.T?n thuong gan do d�ng thu?c di?u tr? b?nh nh�n nhi?m HIV v� si�u vi B ho?c si�u vi C.  

R?t kh� bi?t tru?c du?c v� r?t kh� d?i ph� v?i nh?ng d?c t�nh do thu?c g�y d?c cho gan ? b?nh nh�n HIV tr?i qua qu� tr�nh di?u tr? b?nh. Nh?ng b?nh nh�n n�y thu?ng li�n quan b?nh gan do ru?u , gan th?m m? , vi�m gan m�n t�nh B , C v� b?nh gan do d?c t�nh thu?c di?u tr?. C� ba l?ai thu?c di?u tr? HIV: Pis, NRTIs, NNRTIs d?u g�y d?c gan. T�nh hu?ng c�ng kh� khan ph?c t?p khi ph?i di?u tr? k�m vi�m gan B , C. Tuy nhi�n vi?c di?u tr? c?n thi?t d? tr�nh cho b?nh nh�n kh�ng t? vong do xo gan.

B?nh nh�n nhi?m HIV c� nhi?m HCV d? ng? d?c gan do thu?c , b?nh nh�n nhi?m HCV c� nhi?m HIV c�ng th�c d?y HCV ph�t tri?n v� d? xo gan , b?nh nh�n d? b? xo gan hon nhi?m HCV m?t m�nh. Nh?ng b?nh nh�n n�y r?t d? ng? d?c thu?c ch?ng h?n acetaminophen� v� khi d�ng ru?u r?t d? ng? d?c v� d? dua d?n xo gan v� t? vong.

drthuthuy



Back to Top
Sponsored Links


Back to Top
administrator View Drop Down
Admin
Admin

ad

Joined: 14 October 2005
Status: Offline
Points: 512
Post Options Post Options   Thanks (0) Thanks(0)   Quote administrator Quote  Post ReplyReply Direct Link To This Post Posted: 01 March 2009 at 09:36
C�c kh?i u gan
B?nh gan l� m?t v?n d? thu?ng g?p trong ung thu h?c. Ph?n l?n c�c kh?i u gan l� do di can: trong 28.000 tru?ng h?p ung thu d?i tr�ng m?i m?i nam ? Anh, hon m?t n?a c� di can t?i gan. Tuy nhi�n ung thu nguy�n ph�t ? gan v� du?ng ru?t cung r?t quan tr?ng v� c� � nghia v? m?t d?ch t?.


Theo Richard Simcock, MBBS, MRCD (Medical progress June 2002)

B?nh gan l� m?t v?n d? thu?ng g?p trong ung thu h?c. Ph?n l?n c�c kh?i u gan l� do di can: trong 28.000 tru?ng h?p ung thu d?i tr�ng m?i m?i nam ? Anh, hon m?t n?a c� di can t?i gan. Tuy nhi�n ung thu nguy�n ph�t ? gan v� du?ng ru?t cung r?t quan tr?ng v� c� � nghia v? m?t d?ch t?.

Ung thu ? gan thu?ng c� ti�n lu?ng r?t x?u (th?i gian s?ng c�n trung b�nh c?a b?nh nh�n ung thu v� di can gan ch? 3 d?n 6 th�ng). Tuy nhi�n, m?c d� thuy?t hu v� v? di?u tr? trong linh v?c n�y trong qu� kh?, d?n d?n cung c� nh?ng ti?n b? trong ngan ng?a v� di?u tr? nh?ng kh?i u, nh?ng kh?i u n�y s? du?c di?u tr? trong c�c trung t�m ung thu v� c�c c�ch di?u tr? s? du?c xem x�t. S? ti?n b? ch�t �t trong vi?c ch?a l�nh, nhung s? gi?m dau th� c?i thi?n nhi?u, vi?c ngan ng?a v� truy t�m d� cho hy v?ng th?t s? trong vi?c gi?m t? l? b?nh ung thu tr�n th? gi?i.

A. UNG THU DI CAN

Gan l� ngu?n g?c th�ng thu?ng c?a nhi?u kh?i u d?c di can, th�ng thu?ng nh?t l� d?i tr?c tr�ng, v� v� ph?i, m?c d� th?c t? t?t c? ung thu d?u cho th?y c� s? di can c?a gan.

Trong nhi?u ung thu, di can gan ti?n d?n tru?c ti�n r?t mau v� di d?n k?t th�c. Tuy nhi�n v?i nhi?u c�ch di?u tr? l?c quan hon, kh? nang s?ng c�n d?oc c?i thi?n. �i?u tr? tr? gi�p cung du?c d�ng tang l�n d? l�m gi?m t? l? c?a nh?ng bi?n ch?ng th? ph�t n�y.

1. Ung thu d?i tr?c tr�ng

* �i?u tr? tr? gi�p

Theo d�i di?u tr? ph?u thu?t ung thu d?i tr�ng, 50% b?nh nh�n s? ch?t, ph?n l?n di can ? gan (c� th? do du?ng tinh m?ch c?a). Theo d�i nhi?u th? nghi?m l�m s�ng l?n nh?t ngu?i ta th?y r?ng di?u tr? tr? gi�p b?ng h�a tr? to�n than tr�n 6 th�ng v?i 5-Fluoronacil (a Fluoropyrimidine) d� th?c s? cho nhi?u ti?n b? trong t? l? s?ng c�n. T?t c? b?nh nh�n th�ch h?p ph?u thu?t Dukes? C n�n du?c cho h�a tr? tr? gi�p d? gi?m t? l? di can gan. Nh?ng th? nghi?m qu?c gia ti?n b? hon d� quy?t d?nh ch? d? tr? gi�p l?c quan v� Fluoropyrimidine du?ng ?ng m?i hon s? l�m vi?c di?u tr? tr? gi�p d? th?c hi?n hon.

* �i?u tr? b?nh ph�t tri?n

Sau khi di?u tr? tr? gi�p, b?nh nh�n ung thu d?i tr?c tr�ng c?n theo d�i s�t d? ph�t hi?n s?m di can ?nh hu?ng nhi?u d?n s? s?ng c�n. L?i �ch n�y cung c?n trong ung thu v� nhung thu?ng hay b? thi?u.

* �i?u tr? ph?u thu?t

N?u �t hon 4 di can kh�ng c� b?nh ngo�i gan hi?n di?n th� du?c xem x�t c?t gan d? l?y di sang thuong v?i b? t? do c?a kh?i u 1cm. Ph?u thu?t nhu v?y s? c?i thi?n s?ng c�n kho?ng 25%.

D?a v�o ch?n do�n h�nh ?nh d? d�nh gi� ch�nh x�c giai do?n m� ngo�i gan, d?nh v? gi?i ph?u nh?ng ph?n ph? trong gan cung nhu ch? ra sang thuong nh?. CT d?ng m?ch, MRI v� si�u �m qua n?i soi ? b?ng l�m tang d? ch�nh x�c v� d? nh?y c?m c?a giai do?n ti?u ph?u v� c?i thi?n s? ch?n l?a t?ng tru?ng h?p.

Theo kinh nghi?m c?a ch�ng t�i, nh?ng b?nh nh�n du?c ch?n l?a t?t cho ph?u thu?t ? b?nh vi?n King?s v� Baringstoke h?i ph?c t?t sau ph?u thu?t.

* Phuong ph�p c?t b? kh�ng ph?u thu?t

Kh�ng ph?i t?t c? b?nh nh�n d?u th�ch h?p cho ph?u thu?t, v� ? m?t s? b?nh nh�n d?c bi?t, giai do?n cho th?y kh�ng th�ch h?p ph?u thu?t, v� v?y m?t s? c�ch kh�c nhau do di?u tr? b?o t?n (b?ng 1) c�c k? thu?t gi?i h?n n?u kh?i u l?n (m?c d� nh?ng d?u d� dang ph�t tri?n l?n hon d? c?t du?c chu vi l?n hon) v� c� th? d�i h?i �p d?ng nhi?u k? thu?t. Phuong ph�p m� to�n th�n du?c �p d?ng m?c d� ch? ch?u d?ng dau t?i ch? trong qu� tr�nh th?c hi?n k? thu?t.

Nh?ng h�nh ?nh m?i d�y t? b?nh vi?n c?a tru?ng �?i h?c t?i Anh d� cho th?y di?u tr? c?t b? kh�ng ph?u thu?t c� th? l�m g?p d�i kh? nang s?ng c�n, m?c d� nh?ng h�nh ?nh n�y kh�ng t? nh?ng nghi�n c?u ng?u nhi�n.

* H�a tr?

Ph?n l?n b?nh nh�n di can gan kh�ng th�ch h?p cho ph?u thu?t ho?c c?t b? kh�ng ph?u thu?t th� ph?i d�ng h�a tr?. Nh?ng t�c nh�n h�a tr? m?i nhu l� oxaliptatin v� irinotecan do th?p hi?u qu? ? b?nh nh�n c� di can gan v? ch?t lu?ng cu?c s?ng v� t? l? s?ng c�n.

Fluoropyrimidine u?ng du?c d�ng cho b?nh nh�n m� nghi r?ng kh�ng t?t cho h�a tr? to�n th�n. Th? nghi?m phan III d?i v?i thu?c n�y ? Anh cho b?nh nh�n di can gan.

Fluoropyrimidine u?ng nhu capecitabine c� nhi?u h?a h?n cho b?nh nh�n kh�ng t?t cho h�a tr? to�n th�n.

2. Ung thu v�

Ung thu v� di can hi?m khi th�ch h?p cho ph?u thu?t. V� b?nh hi?m khi ch? gi?i h?n d?n gan ? giai do?n ta ch� �. Tuy nhi�n h�a tr? c� th? h?u �ch d? gi?i h?n b?nh. M?c d� vi?c l�m ?n d?nh b?nh b?ng bi?n ph�p hormon thu?ng th?y v?i nh?ng di can t? ung thu v� tang estrogen, di?u n�y kh�ng th? du?c trong tru?ng h?p nh?ng di can gan khi s? ki?m so�t b?nh d�i h?i c?n ph?i nhanh hon.

R?i lo?n ch?c nang gan c� th? l� ch?ng ch? d?nh li�n quan d?i v?i nhi?u lo?i thu?c ho?t d?ng d�ng trong ung thu v� (anthracydines v� taxanes), tuy nhi�n c� m?t s? thu?c d?c t? b�o m?i (vinorelbine) c� th? du?c d�ng ngay c? trong tru?ng h?p b?nh nh�n v�ng da.

3. Nh?ng ung thu kh�c

Nh?ng ung thu di can kh�c c� th? ki?m so�t b?ng di?u tr? to�n th�n th�ch h?p t�y thu?c v�o t�nh tr?ng b?nh nh�n.

B. UNG THU NGUY�N PH�T

Nh?ng ung thu nguy�n ph�t gan, du?ng ru?t v� t�i m?t th� hi?m ? Anh, kho?ng 3200 ca m?i nam. Ph�n n?a x?y ra ? m?t, m?t ph?n ba ? t�i m?t v� c�n l?i l� nguy�n ph�t t? b�o gan. Tr�n th? gi?i, nh?ng ung thu n�y tr? th�nh g�nh n?ng l?n cho s?c kh?e.

C� s? ti?n b? r?t �t trong vi?c ch?a l�nh b?nh, tuy nhi�n d? l�m gi?m b?t b?nh th� c� c?i thi?n l?n, s? ngan ng?a, s? truy t�m d� cho hy v?ng th?t s? trong vi?c l�m gi?m t? l? b?nh.

1. Ung thu gan nguy�n ph�t

HCC nghia l� ung thu gan nguy�n ph�t. C� �t nh?t 350.000 ca ung thu gan du?c ph�t hi?n m?i nam tr�n th? gi?i v?i t? l? cao ? ��ng Nam �.

80% tru?ng h?p ung thu gan nguy�n ph�t t? xo gan.

Nguy co ph�t tri?n th�nh HCC , xo gan thay d?i t�y thu?c v�o nguy�n nh�n (b?ng 2 ) . Nguy�n nh�n quan tr?ng nh?t l� vi�m gan si�u vi B , C.

S? ph�n ph?i HCC t�y thu?c v�o nhi?m si�u vi B .? ��i Loan nhi?m si�u vi B m�n t�nh l�m tang nguy co HCC g?p 100 l?n , virus h?at d?ng nhu l� y?u t? k�ch th�ch m�n t�nh , k�ch th�ch s? th�m nhi?m t? b�o gan , l�m tang kh? nang thay d?i u t�n sinh .

T? ch?c y t? th? gi?i u?c t�nh kh?ang 1 tri?u ngu?i ? ch�u �u nhi?m si�u vi B m?i nam v� 22.000 ngu?i s? ch?t do h?u qu? xo gan , ung thu gan . Tr? em b? nhi?m d? tr? th�nh m�n t�nh hon ngu?i l?n nhi?m.

Nhi?m si�u vi C m�n t�nh r?t d? dua d?n HCC . Nh?ng ngu?i s? d?ng thu?c ch�ch t?nh m?ch d? nhi?m si�u vi C , v� nh�m tuong t? d? c� t?n thuong gan do ru?u . Nh?ng y?u t? n�y th�ch h?p cho nguy co HCC.

a.Bi?u hi?n:

? ch�u �u HCC ph? bi?n l� s? ph�t tri?n d?n d?n c?a xo gan . Nh?ng tri?u ch?ng bao g?m dau b?ng , y?u s?c v� ch�n an . D?u hi?u c?a suy gan v� tang �p l?c tinh m?ch c?a l� ph? bi?n .

? v�ng d?ch t? , b?nh thu?ng bi?u hi?n ? dau v� sung v? kh?i u.

L?n gan (th?nh tho?ng l� mass) x?y ra 50% tru?ng h?p , b�ng b?ng hi?n di?n ho?c th�ng qua suy gan hay di can ph�c m?c.

S?t kh�ng th? gi?i th�ch du?c x?y ra tr�n 10% tru?ng h?p, v� hi?n tu?ng c?n ung thu cung du?c nh?n th?y (b?ng 3).

b. Truy t�m

HCC ti?t ra trong huy?t thanh alpha- fetopeotein (AFP) 80% tru?ng h?p, v� do d� n� du?c d�ng d? truy t�m, ch?n do�n v� theo d�i di?u tr? HCC.

Si�u �m d? ly gi?i cao d�ng d? truy t�m kh?i u nh? (<3cm) kh�ng tri?u ch?ng. Nhi?u trung t�m d� c� chuong tr�nh truy t�m HCC ? b?nh nh�n c� nguy co cao.

�i?u n�y d� dem l?i l?i �ch s?ng c�n v� d�nh b?i th�nh ki?n t? tru?c.

c. Ngan ng?a

Interferon alfa (IFN) d� cho th?y l?i �ch trong vi?c l�m gi?m ho?t d?ng c?a virus trong nhi?m si�u vi B m�n. T�c nh�n kh�ng virus Lamimidine cung c� t�c d?ng tuong t?, nhung chua l�m gi?m t? l? HCC.

Ngan ng?a t?t nh?t l� t?o mi?n d?ch d?i v?i si�u vi B. ? ��i Loan, t? l� HCC gi?m 5 l?n t? khi tr? m?i sinh du?c ti�m ng?a si�u vi B. T? nam 1984, mi?n d?ch n�y d� th?c hi?n 95 qu?c gia da s? ? Ch�u �u.

Tuy nhi�n, chua c� k? ho?ch t?o mi?n d?ch d?i v?i si�u vi B cho tr? em ? Anh.

Cho t?i b�y gi? v?n chua c� vaccin ng?a si�u vi C.

d. �i?u tr? ph?u thu?t

C?t b? gan l� c�ch di?u tr? duy nh?t cho kh? nang ch?a l�nh v?i b?nh ph�t tri?n v� xo gan ch? 20% c� th? ph?u thu?t. V?i m?c d? cao c?a nhi?u b?nh tr?ng ph?i h?p c� 12% t? vong khi ph?u thu?t.

T? l? t�i ph�t cao (t? 20 - 100%) v� kh�ng s?ng s�t du?c t? 55%/m?t nam d?n ch? 15% sau 5 nam. T�i c?t gan c� th? c? g?ng du?c v� di?u n�y c� th? c?i thi?n s?ng c�n. N?u kh?i u nh? (<3cm) gh�p gan c� th? th?c hi?n. Gh�p gan c� th? di?u tr? xo gan.

Gh�p gan du?c m? t? d?u ? b?nh nh�n HCC, nhung v?i nhu c?u tang v?i vi?c cung c?p co quan, nh?ng b?nh n�o gh�p co quan t?t hon th� du?c uu ti�n.

��ng l?nh ho?c ch�ch tr?c ti?p v�o kh?i u nh? v?i d?u ho?c ethamol th� du?c d�ng thu?ng qui ? ��ng Nam �. K? thu?t n�y r?, d? v� g�y ra ho?i t? kh?i u nhanh, t?o ra hi?u qu? trong vi?c ki?m so�t dau c?a kh?i u. T? l? s?ng s�t sau 1 nam 54 - 88%, do?n cu?i 18 - 51% sau 3 nam.

Kh?i u d? t�i di t�i l?i v� v� v?y phuong ph�p d�ng d?c n?i ti?p nhau kh�ng c� ti?n b? v? kh? nang s?ng c�n trong c�c k? thu?t n�y ? c�c nghi�n c?u ? T�y �u v� vi?c di?u tr? kh�ng th�ch h?p cho c�c u l?n.

e. H�a tr?

Chua c� thu?c (bao g?m interferon v� tamoxifan) cho th?y hi?u qu? l�u d�i trong di?u tr? HCC.

f. �i?u tr? ph�ng x?

�i?u tr? ph�ng x? c� nhi?u tai bi?n v� s? nh?y c?m c?a m� gan d?i v?i h�a tia x?. �i?u tr? x? d?i v?i m� gan thu?ng g�y vi�m gan do tia x?. K? thu?t m?i v? l� thuy?t cho ph�p di?u tr? tia x? t�n hi?u cao d? ch?a l�nh HCC, nhung hi?n nay ti?n tr�nh n�y ch? c� th? du?c d�ng d? l�m gi?m dau.

HCC b?t ethiodiol r?t nh?y, k? thu?t m?i d�ng I-Labelled ethiodiol cho li?u di?u tr? x? d? lan d?n kh?i u, d�y l� k? thu?t dang du?c nghi�n c?u nhi?u kinh nghi?m.

2. HCC D?NG FIBROLAMELLAR

Kho?ng 15% HCC l� d?ng fibrolamellar, l� d?ng ung thu gan ph�t tri?n ch?m. B?nh n�y kh�ng li�n quan xo gan hay nhi?m si�u vi, v� x?y ra ? b?nh nh�n tr?. B?nh thu?ng kh�ng dau, di?u tr? b?ng c�ch c?t b? kh?i u v� t? l? s?ng c�n sau 5 nam 40 - 50%.

3. NH?NG KH?I U HI?M

U sarcone m?ch m�u trong m?t s? tru?ng h?p, h�ng nam ? Anh. Li�n quan d?n s? ti?p x�c v?i thoratrast v� l�m vi?c v?i vinyl cloride trong c�ng nghi?p. Kh�ng c� di?u tr? n�o cho kh? nang s?ng c�n.

4. UNG THU �U?NG M?T

L� u �c x?y ra trong ?ng m?t c� th? c� ? b?t c? ch? n�o c?a du?ng m?t. Nh?ng u b�n trong gan c� th? du?c di?u tr? b?ng c�ch c?t gan n?u du?c ph�t hi?n s?m. Nh?ng kh?i u xa du?c di?u tr? b?ng c�ch c?t b? t� tr�ng t?y.

B?nh hay x?y ra ? tu?i 60 - 65, x?y ra d?u ? 2 ph�i, nh?ng y?u t? nguy co cho th?y ? b?ng 4.

a. Bi?u hi?n

H?u h?t b?nh nh�n c� v�ng da, th?nh tho?ng di k�m dau v� s?t c�n. B?nh nh�n c� th? c� s? th?y t�i m?t. Maker ch?n do�n u l� CA- 19 cao.

Ch?n do�n x�c d?nh b?ng ERCP ho?c PTC.

b. �i?u tr? ph?u thu?t.

C?t b? u quanh r?n gan d�i h?i t�i t?o l?i ?ng gan v?i s? m? th�ng h?ng tr�ng gan. N?n c?t b? gan m?t ph?n du?c d�i h?i th� t? vong do ph?u thu?t tang, nhung s?ng c�n 5 nam du?c c?i thi?n 20 ? 35%. H?u nhu ph�n n?a b?nh nh�n kh�ng th? c?t b? (thu?ng v� n� bao tr�m c? m?ch m�u gan) ho?c d� di can.

Gh�p gan kh�ng du?c th�ch h?p trong tru?ng h?p n�y.

c. H�a tr?.

Ph?n l?n h�a tr? kh�ng ph? bi?n, tuy nhi�n ph?i h?p anthracycline v?i infusional 5FU (ECF) cho th?y c� hi?u qu? di?u tr? (n� cung c� hi?u qu? ? c�c ung thu du?ng ti�u h�a tr�n).

Theo th? nghi?m ? b?nh vi?n Royal Marsden, Anh kh�ng c� s? ph?i h?p n�o c?i thi?n s?ng c�n. T?t c? b?nh nh�n du?c cho h�a tr? n?u d? th�ch h?p.

d. X? tr?

X? tr? c� th? c?i thi?n s?ng c�n khi ph?u thu?t kh�ng cho ph�p. Nhung k? thu?t th�ch h?p cho xung quanh m� m?i ng�y k�o d�i 6 - 7 tu?n.

�i?u tr? ch?m (d?t c�c ngu?n tia x? trong t?ng d? ph�n ph?i tia x?) c� th? d�ng Ir d?t trong c�c ?ng m?t c� li�n quan.

5. UNG THU T�I M?T.

Ung thu t�i m?t c� bi?u hi?n v� ch?n do�n tuong t? vi�m t�i m?t, thu?ng t�m th?y t�nh c? khi c?t t�i m?t. Kho?ng 90% l� andenocarinoma.

T? l? l?n (80%) b?nh nh�n c� ti?n can s?i t�i m?t m?c d� �t hon 1% b?nh nh�n s?i t�i m?t s? ph�t tri?n th�nh ung thu. S? li�n quan c� th? kh�ng ph?i l� nguy�n nh�n.

Nhi?m b?nh thuong h�n l� y?u t? thu?n l?i ung thu t�i m?t. Ph?n l?n b?nh nh�n ti?n tri?n b?nh xa hon t�i m?t do h? Lynpho, v� s? c?t b? r?ng hon chung quanh gan v� h? Lynpho c?n ph?i l�m. S? x�m l?n t?i ch? v?i ru?t l�n c?n thu?ng du?c th?y.

M?t trong hai b?nh nh�n s? c� di can. M?c d? cao c?a di can v� x�m l?n t?i ch? cho ti�n lu?ng x?u , kho?ng 14% s?ng c�n du?c 1 nam.

C. GI?M �AU T?M TH?I

Kh�ng c� ph?u thu?t ch?a l�nh, ti�n lu?ng kh?i u r?t x?u. T?t c? d?u g�y v�ng da v� m?t s? c� th? c� dau, ch�n an v� m?t r?t ph? bi?n nhu c�c ung thu kh�c.

* Stents

Stents c�y du?ng m?t s? k�o d�i gi?m dau do v�ng da. Stents c� th? du?c xuy�n qua da du?i s? hu?ng d?n c?a h�nh ?nh (d?i v?i u quanh r?n gan) ho?c n?i soi (n?u u ? xa). Stents b?ng kim lo?i t? ph?ng ra du?c thu?ng du?c ch?n l?a cho b?nh nh�n ti�n lu?ng x?u d? ph�ng khi c?n thay d?i Stents thu?ng xuy�n. Stents c� th? du?c d?t nhu l� th? thu?t ban ng�y.

Stents d?t du?i da li�n quan t? l? cao c?a r? m?? v� nhi?m tr�ng, v� du?c xem x�t do ph?u thu?t bypass (n?i t�i m?t h?ng tr�ng), di?u n�y cho k?t qu? t?t nhung d?t ti?n v� b?nh nh�n ph?i n?m ngh? l�u hon. Th? nghi?m l�m s�ng ? Anh thu?ng th?c hi?n so s�nh di?u tr? gi?m dau b?ng Stents ho?c ph?u thu?t Stents b?nh l� �c t�nh ? du?ng m?t.

Ng?a do v�ng da thu?ng du?c l�m gi?m nhi?u nh?t do d?n luu du?ng m?t, nhung d? nh?t l� cholestyramine v� kh�ng histamine. Ch�ng t�i cung th?y r?ng th�m kh�ng H2 nhu Cimetidine v?i thu?c gi?m dau v? d�m cung h?u �ch trong tru?ng h?p kh� khan.

*�au:

Gi?m dau t?i ch? d? d�ng v?i x? tr? li?u th?p, nhung trong thu?ng h?p c� x�m l?n t?i ch? n??g, vi?c ph�n b? d�m r?i th�n th?ng du?c d�ng d? gi?m dau t?m th?i. �au gan t? HCC c� th? d�ng thu?c gi?m dau Steroides ho?c non-steroides (d�ng li?u th?p nh?t).

B?ng 1: Phuong ph�p di?u tr? ung thu di can gan
 

Phuong ph�p nhi?t

- Si�u �m nang lu?ng cao, microwaves, d�n l?nh b?ng laser, c?t b? b?ng tia x?.

 

 

- ��ng l?nh

-        Ho?i t? di?u tr? trong v�ng di?u tr? kh�ng ch?y m�u v� v� tr�ng, nhung vi?c di?u tr? gi?i h?n b?i k�ch thu?c d?u d� v� dau do t?? thuong b?i nhi?t c�c c?u tr�c l�n c?n.

 

- Ch? lu?ng nh? ho?i t? m?c d� th?i gian di?u tr? d�i.

Ch�ch tr?c ti?p

- Ethanol

 

 

- Paclitaxel, cisplatin v� c�c t�c nh�n h�a tr? kh�c.

- Hi?u qu? trong tru?ng h?p u nh? hon 4cm, nhung ethanol c� th? r? v�o ph�c m?c g�y dau.

- B?ng ch?ng hi?u qu? t? c�c th? nghi?m l?n chua c�.

C�c c�ch kh�c

Tr? li?u:

photo - dynamic

S? nh?y c?m v?i �nh s�ng c?a m� kh?i u b?ng thu?c cho ph�p nang lu?ng th?p du?c d�ng d? lo?i b? kh?i u, nhung s? ti?t ch?m d�i h?i b?nh nh�n tr�nh �nh s�ng ban ng�y hon 1 tu?n.

 

B?ng 2: Nh?ng y?u t? nguy co ph�t tri?n HCC

Vi�m gan si�u vi B

Nguy�n nh�n ph? bi?n nh?t do HCC. U?c t�nh y?u t? li�n quan cho s? ph�t tri?n HCC thay d?i t? 20 d?n 250.

Vi�m gan si�u vi C

Tuong t? si�u vi B, th?i gian ch?m t? l�c nhi?m d?n l�c ph�t tri?n HCC c� th? 30 nam.

B?nh gan do ru?u

C�ng v?i y?u t? nguy co do ru?u, t?n thuong do ru?u v� HCC c�ng l�m n?ng th�m b?nh, xo gan l�m tang nguy co HCC 3 11%

Haemachromatosis

Nguy co cao n?u xo gan ph�t tri?n. Nguy co c� th? gi?m b?ng c�ch l�m gi?m s?t d? ngan ng?a xo gan.

Ph�i nam

Nam nhi?u hon n? trong xo gan, m?c d� t? l? b?ng nhau trong tru?ng h?p kh�ng xo gan.

Aflatoxin

Aflatoxin t�ch t? trong th?c v?t d? tr? kh�ng t?t (d?c bi?t ngu c?c, d?m, bo bo, g?o) l� t�c nh�n ti?m ?n c� th? g�y ung thu.

Thu?c l�

C� b?ng ch?ng nhung chua th? k?t lu?n - y?u t? nguy co nhi?u ? b?nh nh�n HCC nhung HBV (-) ? c�c nu?c d� ph�t tri?n.

Ti?u du?ng

S? li�n quan kh� ch?t ch? du?c ch� �. M?c d? cao c?a Insuline v? y?u t? tang tru?ng g?m insuline trong h? c?a c� th? d�ng vai tr� quan tr?ng.

Thoratrast

T�c nh�n tia x? tuong ph?n (kh�ngc�n d�ng n?a) t?p trung trong gan dua d?n HCC.

Thu?c ng?a thai u?ng

C� hi?m tru?ng h?p g?p trong tru?ng h?p tr�ng k�o d�i.

 

B?ng 3: Hi?n tu?ng c?n ung thu

Hi?n tu?ng d?c trung trong HCC

- H? du?ng huy?t: c� th? nh? trong giai do?n cu?i ho?c n?ng trong tru?ng h?p HCC ph�t tri?n ch?m. Nguy�n nh�n chua bi?t.

- B?t thu?ng h?ng c?u: x?y ra 3 ? 12%

- H? calci m�u

- N? h�a

- N?t xu?t huy?t du?i da

- Tang cholesterol m�u:

C� th? x?y ra 10 - 40% do thi?u ki?m so�t ph?n h?i ? t? b�o u gan.

B?ng 4: Y?u t? nguy co d?i v?i ung thu du?ng m?t

* S�n l� gan

Nhi?m clonorchis sinensis (t? l? cao ? phuong d�ng) dua d?n ung thu ? v�ng k� sinh tr�ng nhi?u.

* B?nh t�i m?t

B?nh caroli (d?n t�i m?t b?m sinh) c� th? dua d?n ung thu

* Vi�m xo du?ng ru?t

Kho?ng 40 % b?nh nh�n vi�m gan xo du?ng ru?t c� b?ng ch?ng ung thu du?ng m?t trong m?t chu?i gi?i ph?u t? thi.

* Vi�m lo�t d?i tr�ng.

S? luu h�nh ung thu trong b?nh nh�n vi�m lo�t d?i tr�ng 0,2 - 1,4%. Y?u t? nguy co c�ng tang trong tru?ng h?p vi�m to�n b? d?i tr�ng.

drthuthuy
Back to Top
administrator View Drop Down
Admin
Admin

ad

Joined: 14 October 2005
Status: Offline
Points: 512
Post Options Post Options   Thanks (0) Thanks(0)   Quote administrator Quote  Post ReplyReply Direct Link To This Post Posted: 01 March 2009 at 09:38
Ung thu duong v?t

��y l� d?ng ung thu r?t hi?m, t? l? ch?ng 4/1000 tru?ng h?p, v?i t? l? t? vong th?p hon 2/1000, v� h?u h?t li�n quan d?n quy d?u v� bao da quy d?u, nh?t l� ? d�n �ng l?n tu?i. Tuy chua bi?t r� nguy�n nh�n, nhung v?n d? v? sinh k�m v� c�c vi�m nhi?m m�n t�nh c� th? l� y?u t? g�p ph?n v�o.
M?c d� ung thu duong v?t ph�t tri?n ch?m nhung l� m?t b?nh nghi�m tr?ng v� c� th? lan t?a d?n nh?ng ph?n kh�c c?a co th?, g�y t? vong.


Tri?u ch?ng

Tri?u ch?ng ch�nh c?a ung thu duong v?t l� dau r�t, ch?y m�u hay m? t? duong v?t ho?c khi th?y kh?i u tr�n duong v?t kh�ng m?t di. Kh?i u n�y c� th? th?y tr�n da quy d?u. C?n sinh thi?t d? ph�t hi?n b?nh.


�i?u tr?

Vi?c di?u tr? c� th? b?ng h�a tr? n?u v?t lo�t hay kh?i u c�n nh?. X? tr? cung c� th? l�m kh?i u teo l?i. Nhung khi kh?i u d� l?n, l�c ?y ph?i ph?u thu?t c?t b? ho?c di?u tr? b?ng tia lade d? ngan ch?n s? lan t?a. Sau ph?u thu?t, d?u duong v?t du?c d?y l?i b?ng v?t da th?a v� t?o l? ti?u m?i. Trong h?u h?t tru?ng h?p, ngu�?i b?nh v?n di ti?u b�nh thu?ng, kh? nang cuong c?ng, xu?t tinh kh�ng b? ?nh hu?ng; c� di?u, duong v?t c?a h? s? ng?n hon, sinh ho?t t�nh d?c s? kh� khan hon.


M?t s? tru?ng h?p ph?i c?t b? to�n b? duong v?t, ph?i t?o l? ti?u m�i ? h�ng. N?u b?nh n�y l�y lan t?i h?ch b?ch huy?t c?a h�ng ho?c b?ng, sau ph?u thu?t c?n x? tr?.

Theo S?c Kh?e & �?i S?ng

Back to Top
 Post Reply Post Reply
  Share Topic   

Forum Jump Forum Permissions View Drop Down

Forum Software by Web Wiz Forums® version 12.03
Copyright ©2001-2019 Web Wiz Ltd.

This page was generated in 0.094 seconds.
bao ky nam , Thuoc nam ky dieu
chu ky so