![]() |
GAN NHI?M M? |
Post Reply ![]() |
Author | |
Poster ![]() Guest ![]() ![]() Joined: 23 January 2008 Status: Offline Points: 378 |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Posted: 08 September 2008 at 09:53 |
Ph?n 1: Gan nhi?m m? l� g�? I. �?I CUONG � Gan nhi?m m? c� th? l� m?t h?u qu? c?a r?t nhi?u b?nh, k? c? do u?ng nhi?u ru?u, c�c b?nh v? chuy?n ho�, do s? d?ng thu?c v� c�c r?i lo?n v? dinh du?ng.
� C� r?t nhi?u co ch? g�y ra t�nh tr?ng gan nhi?m m?. M?t trong nh?ng co ch? thu?ng g?p l� do s? oxy ho� acid b�o ? gan b? gi?m, thu?ng do s? r?i lo?n ch?c nang c?a ty l?p th?.
� H?u h?t c�c tru?ng h?p gan nhi?m m? kh�ng c� tri?u ch?ng. Ch�ng thu?ng du?c ph�t hi?n qua tri?u ch?ng gan to th?y du?c khi ki?m tra s?c kho? d?nh k?, ho?c qua nh?ng b?t thu?ng nh? ? c�c ch? s? aminotransferase m�u ho?c alkaline phophatase du?c th? hi?n trong c�c x�t nghi?m thu?ng qui.
� Gan nhi?m m? l� m?t nguy�n nh�n hi?m g?p c?a t�nh tr?ng suy gan b?o ph�t.
� Si�u �m v� ch?p c?t l?p di?n to�n c� d? nh?y kho?ng 60% trong vi?c ph�t hi?n t�nh tr?ng gan nhi?m m?. Sinh thi?t gan du?c ch? d?nh khi xu?t hi?n tri?u ch?ng, khi c�c ch? s? men gan tang k�o d�i tr�n s�u th�ng, ho?c khi th?y c?n thi?t cho vi?c ch?n do�n.
� Vi?c ki?m so�t t�nh tr?ng gan nhi?m m? ph? thu?c v�o nguy�n nh�n g�y b?nh. Ch? d? di?u tr? c� th? bao g?m cai nghi?n ru?u; ngung d�ng c�c thu?c c� nhi?u kh? nang g�y n�n gan nhi?m m?; ki?m so�t c�c b?nh v? chuy?n h�a, v� d? b?nh ti?u du?ng; v� gi?m c�n v?i m?t ch? d? an ki�ng �t ch?t b�o cho nh?ng ngu?i b�o ph?. Kh�ng c� thu?c di?u tr? d?c hi?u n�o du?c khuy?nc�o
Gan d�ng m?t vai tr� trung t�m trong s? t�ch tr? v� chuy?n ho� c?a c�c ch?t b�o. Gan nhi?m m? du?c d?nh nghia nhu l� m?t s? t�ch lu? c?a ch?t b�o trong gan vu?t qu� 5% tr?ng lu?ng c?a gan ho?c quan s�t du?i k�nh hi?n vi th?y nhi?u hon 5% s? t? b�o gan ch?a c�c h?t m?. Gan nhi?m m? du?c ph�t hi?n trong kho?ng m?t ph?n ba c�c tru?ng h?p kh�m nghi?m t? thi c?a nh?ng ngu?i kh?e m?nh t? vong do tai n?n . Trong h?u h?t c�c tru?ng h?p, ch?t b�o ? d?ng ch? y?u l� triglycerides, nhung trong m?t v�i tru?ng h?p th� phospholipids chi?m da s?. Gan b�nh thu?ng ch?a kho?ng 5 g lipid cho m?i 100 g tr?ng lu?ng c?a gan, trong d� kho?ng 14% l� triglyceride, 64% l� phospholipids, 8% cholesterol, v� 14% l� c�c acid b�o t? do . Trong gan nhi?m m?, lu?ng ch?t b�o chi?m c� th? chi?m d?n 50% tr?ng lu?ng c?a gan, trong d� hon m?t n?a l� c�c triglyceride. Gan nhi?m m? c� th? l� m?t k?t qu? c?a r?t nhi?u b?nh, bao g?m nghi?n ru?u, c�c b?nh v? chuy?n h�a, c�c r?i lo?n v? dinh du?ng, v� c?a vi?c s? d?ng thu?c. S? t�ch lu? ch?t b�o s? ph�n b? trong c�c ti?u thu? gan, s? ph�n b? n�y ph? thu?cv�o nguy�n nh�n v� s? k�o d�i c?a t�nh tr?ng gan nhi?m m?. Ch?t b�o ? d?ng trong t? b�o gan c� th? ? d?ng macrovesicular (nh?ng h?t m? l?n d?y l?ch nh�n) ho?c microvesicular (r?t nhi?u h?t m? nh? n?m xung quanh nh�n t? b�o) tu? thu?c v�o di?n ti?n c?a b?nh. C�c ch?n do�n ph�n bi?t c?a nh?ng b?nh c� li�n h? v?i gan nhi?m m? du?c li?t k� ? B?ng 46.1. Trong vi?c gh�p gan v?i nh?ng l� gan b? th�m nhi?m m? t? m?c d? trung b�nh d?n nghi�m tr?ng, du?c d?nh nghia nhu l� c� s? hi?n di?n c?a ch?t b�o nhi?u hon 30% (d?i v?i m?c d? trung b�nh)v� 60% (d?i v?i m?c d? nghi�m tr?ng), th� c� m?i li�n h? cho th?y t? l? thi?u h?t ch?c nang ti�n ph�t cao hon v� t? l? s?ng s�t c?a m� gan gh�p th?p hon so v?i vi?c c?y gh�p c?a nh?ng l� gan c� m?c d? nhi?m m? th?p.
B?NG 46.1 NH?NG NGUY�N NH�N G�Y RA GAN NHI?M M?
M�n t�nh:
Nghi?n ru?u
B?nh b�o ph� (vi�m gan nhi?m m?)
B?nh ti?u du?ng
Tang lipid m�u
Ph?u thu?t n?i h?i-h?ng tr�ng
Thi?u h?t dinh du?ng protein-nang lu?ng
Nu�i an qua du?ng tinh m?ch
Nh?ng r?i lo?n di truy?n v? oxi h�a acid b�o ? ty l?p th?
C�c b?nh gan kh�c(vi�m gan C m�n t�nh, b?nh Wilson )
B?nh h? th?ng (vi�m ru?t, h?i ch?ng suy gi?m mi?n d?ch m?c ph?i-AIDS)
C?p t�nh
Gan nhi?m m? trong thai k?
H?i ch?ng Reye
B?nh �i m?a Jamaican
C�c ch?t d?c d?ng h?p ch?t (carbon tetrachloride, trichloroethylene, phosphorus, fialuridine)
Thu?c (tetracycline, valproic acid, amiodarone, glucocorticoids v� tamoxifen)
II. BI?U HI?N L�M S�NG Ph?n l?n c�c tru?ng h?p gan nhi?m m? kh�ng c� tri?u ch?ng. C�c b?nh nh�n thu?ng du?c ph�t hi?n m?t t�nh tr?ng gan to, ho?c nh?ng s? b?t thu?ng nh? v? ch? s? aminotransferase ho?c alkaline phosphatase khi di kh�m b?nh d?nh k?. Trong c�c tru?ng h?p kh�c, t�nh tr?ng gan nhi?m m? du?c nghi d?n khi b?nh nh�n du?c ch? d?nh l�m si�u �m ho?c ch?p c?t l?p di?n to�n d? t?m so�t m?t b?nh kh�c, v� d? nhu b?nh s?i m?t. Tuy nhi�n, gan nhi?m m? c� th? ch? bi?u hi?n v?i tri?u ch?ng m?t m?i v� c?m gi�c kh� ch?u ? v�ng thu?ng v? ph?i. V?i t�nh tr?ng gan nhi?m m? n?ng c� th? c� tri?u ch?ng v�ng da, dau b?ng, bu?n n�n, �i m?a v� gan to nh?. ? nh?ng b?nh nh�n gan nhi?m m? do nh?ng nguy�n nh�n kh�c nhau th� cung c� k�m theo nh?ng tri?u ch?ng to�n th�n v� nh?ng d?u hi?u d?c trung c?a nh?ng nguy�n nh�n d�.
Nh?ng b?t thu?ng v? k?t qu? x�t nghi?m c?a t�nh tr?ng gan nhi?m m? thu?ng r?t �t. H?u h?t c�c tru?ng h?p c� s? tang nh? v? c�c ch? s? aminotransferases huy?t thanh, alkaline phosphatasse ho?c g -glutamyl transpeptidase. Th�ng thu?ng ch? ph�t hi?n m?t b?t thu?ng v? x�t nghi?m gan, v� d? nhu tang ch? s? alkaline phosphatase. C�c b?t thu?ng kh�c �t g?p hon l� tang bilirubin huy?t thanh tr?c ti?p v� gi?m albumin huy?t thanh. Gan nhi?m m? n?ng c� th? bi?u hi?n v?i tri?u ch?ng v�ng da v� nh?ng b?t thu?ng r� r?t trong c�c k?t qu? x�t nghi?m gan.
S? th�m nhi?m m? c?a gan c� th? ph�t hi?n b?ng si�u �m ho?c ch?p c?t l?p di?n to�n (CT). V?i phuong ph�t si�u �m chu?n do�n, t�nh tr?ng th�m nhi?m m? ? gan bi?u hi?n b?ng echo d�y trong nhu m� gan ("gan s�ng-bright liver"): d?u hi?u n�y c� li�n quan v?i s? suy gi?m c?a ch�m s�ng �m v� tang s? r� n�t c?a h�nh ?nh tinh m?ch c?a v� c�c tinh m?ch gan. V?i CT , bi?u hi?n c?a s? th�m nhi?m m? ? gan l� m?t v�ng c� d?m d? th?p hon , tinh m?ch c?a v�c�c tinh m?ch gan l� nh?ng c?u tr�c c� d?m d? cao hon. �? nh?y c?a c�c k? thu?t ch?n do�n h�nh ?nh n�y d?i v?i gan nhi?m m? ch? d?t du?c 60%. �? nh?y tr�n c� tuong quan v?i m?c d? th�m nhi?m m? ? gan v� tang d?n 80%-90% khi c� hon m?t n?a c�c t? b�o gan trong v�ng ?nh ch?p du?c b? th�m nhi?m m? d?ng macrovesicular. S? th�m nhi?m m? ? gan thu?ng lan t?a nhung th?nh tho?ng r?t khu tr� v� c� th? nh?n bi?t r� ch? trong m?t v�ng gan. Nh?ng th�m nhi?m m? khu tr� nhu v?y c?n du?c ph�n bi?t v?i m?t thuong t?n cho�ng ch?. Ngu?c l?i, trong v�i tru?ng h?p nh?ng th�m nhi?m m? lan t?a ? gan xu?t hi?n ? nh?ng v�ng khu tr� r?i r�c c� th? b? nh?n l?m v?i nh?ng thuong t?n cho�ng ch?. M?t v� d? c?a d?ng n�y l� gan th?m m? c?a c?nh sau c?a thu? IV c?a gan g�y ra b?i d?n luu tinh m?ch ru?t b?t thu?ng k? c? c�c tinh m?ch c?a trong gan c?a ph�n thu?. H�nh ?nh c?n hu?ng t? v?i nh?ng chu?i rung xo�y tuong d?i kh�ng nh?y d? ph�t hi?n gan nhi?m m?, ch? c� s? kh�c bi?t t? 5% t?i 15% v? cu?ng d? c�c t�n hi?u gi?a gan b�nh thu?ng v� gan ch?a c� tr?ng lu?ng ch?t b�o chi?m10%. S? th�m nhi?m m? khu tr� di?n h�nh th? hi?n s? tang cu?ng d? ? c�c t�n hi?u c?a c�c h�nh ?nh T 1 -weighted spin-echo , v� c�c h�nh ?nh T 2 - weighted th� kh�ng nh?y m?t c�ch r� r�ng d?i v?i th�m nhi?m m? . C�c k? thu?t h�nh ?nh chuy?n pha ho� h?c l� c�c k? thu?t c?i ti?n d? ph�t hi?n c�c v�ng gan nhi?m m?. C�c k? thu?t nhu v?y cho ph�p ph�n bi?t kh?i u ? gan v?i m?t th�m nhi?m m? c?c b? ? gan. M?t k? thu?t spin-echo b? sung (h�nh ?nh quang ph? proton don gi?n- simple proton spectroscopic imaging) th? hi?n d? nh?y c?n trong ph�t hi?n th�m nhi?m m? ? gan tr�n th� v?t th� nghi?m v� ? ngu?i. K? thu?t b? sung d?a tr�n s? kh�c bi?t v? m?c d? di chuy?n c?a c�c proton trong ph�n t? nu?c v� trong c�c ph�n t? acid b�o. Nh?ng h�nh ?nh thu du?c trong c�c k? thu?t d?ng b? v� tuong ph?n du?c th�m ho?c b?t d? thu du?c h�nh ?nh c?a m? nguy�n ch?t v� nu?c tinh khuy?t. Th?nh tho?ng khi nh?ng k? thu?t h�nh ?nh kh�ng th? ph�n bi?t du?c m?t th�m nhi?m m? c?c b? v?i m?t thuong t?n cho�ng ch?, v� d? nhu m?t ung thu nguy�n ph�t hay di can, th� ch?p X quang m?ch m�u m?c treo ru?t ho?c sinh thi?t gan tr?c ti?p c?n thi?t cho ch?n do�n m� h?c.
III. SINH THI?T GAN Sinh thi? gan kh�ng du?c ch? d?nh trong vi?c di?u tr? nh?ng b?nh nh�n gan nhi?m m? du?c ph�t hi?n m?t c�ch t�nh c?. Sinh thi?t gan thu?ng kh�ng c?n thi?t d?i v?i nh?ng b?nh nh�n c� s? ch? s? alkaline phosphatase ho?c aminotransferase huy?t thanh tang nh? (aminotransferase huy?t thanh tang kh�ng qu� 2 l?n ch? s? b�nh thu?ng), bilirubin b�nh thu?ng d� t�m th?y h�nh ?nh c?a gan nhi?m m? tr? khi c� tri?u ch?ng l�m s�ng ho?c k?t qu? x�t nghi?m cho th?y c� nh?ng b?nh v? gan kh�c. Sinh thi?t gan du?c ch? d?nh n?u c� c�c tri?u ch?ng: b?nh nh�n m?t m?i nhi?u, men gan tang tr�n 6 th�ng, v� c� nh?ng b?t thu?ng v? c�c x�t nghi?m ch?c nang gan, d?c bi?t khi c�c tri?u ch?ng v� ch?c nang gan ng�y c�ng x?u di.
IV. B?NH H?C T�nh tr?ng ? m? tr�n lan trong gan l�m cho gan to. B�nh thu?ng gan c� m�u v�ng nh?t, b? m?t tron l�ng. S? thay d?i th�m nhi?m m? c?c b? l� m?t n?t th�m nhi?m m?, m� gan xung quanh th�m nhi?m m? �t ho?c kh�ng thay d?i . Nh?ng n?t m? n�y kh�ng ph?i l� nh?ng u m? b?i v� m? th�m nhi?m xu?t hi?n b�n trong t? b�o gan. Du?i k�nh hi?n vi, lipid c� th? xu?t hi?n b�n trong t? b�o gan du?i d?ng nh?ng h?t nh? (microvesicular) ho?c l?n (macrovesicular) ho?c th?nh tho?ng k?t h?p c? hai. Tho�i ho� m? d?ng microvesicular thu?ng k?t h?p v?i c�c b?nh nghi�m tr?ng hon (B?ng 46.1). Vi?c c? d?nh c�c m?u sinh thi?t gan v?i b?ng formalin trong qui tr�nh x? l� thu?ng qui l�m cho m? b? ho� tan, do d� nh?ng h?t m? tr? th�nh nh?ng h?c tr?ng b�n trong b�o tuong c?a t? b�o gan. S? hi?n di?n c?a lipid c� th? du?c kh?ng d?nh trong c�c l�t c?t d�ng l?nh v?i s? tr? gi�p c?a ch?t d?u red O ho?c Sudan black; nhung bu?c n�y hi?m khi c?n thi?t. S? t�ch lu? lipid d? h�nh th�nh hon ? xung quanh tinh m?ch trung t�m ? c�c b?nh gan do ru?u. T�nh trang vi�m nhi?m nh? v?i c�c t? b�o lympho v� b?ch c?u trung t�nh c� th? t�m th?y c�ng v?i t�nh tr?ng th�m nhi?m m?. Trong nhi?u tru?ng h?p, th�m nhi?m m? k?t h?p v?i c�c b?nh gan ti?n tri?n, b?ng ch?ng l� c� s? hi?n di?n c?as? ho?i t? t? b�o gan, vi�m nhi?m t? trung b�nh t?i n?ng v?i c�c t? b�o lypho v� b?ch c?u trung t�nh, v� th? trong su?t Mallory (b?ng ch?ng c?a vi�m gan do ru?u), xo ho�, ho?c th?m ch� l� xo gan. Th�m nhi?m m? c� d?c di?m m� h?c c?a nhi?u b?nh gan kh�c nhu vi�m gan C m�n t�nh v� b?nh Wilson . Ki?m tra v?i k�nh hi?n vi di?n t? , lipid t?n d?ng l� nh?ng b?ng du?c bao quanh b?i c�c l?p m�n tron l�ng v� lu?i n?i ch?t th�. Triglycerides v� apoprotein du?c t?ng h?p ? lu?i n?i ch?t th�, v� do s? tang t?ng h?p hay gi?m ti?t m� ch�ng b? ? d?ng th�nh nh?ng gi?t l?n.
V. QU� TR�NH CHUY?N HO� LIPID ? GAN Gan c� m?t ch?c nang quan tr?ng trong qu� tr�nh chuy?n h�a c�c ch?t b�o. Lipid luu th�ng trong m�u du?i d?ng lipoprotein. Th�nh ph?n lipoprotein bao g?m m?t nh�n lipid k? nu?c, ch? y?u l� triglycerides v� cholestrol ester, bao quanh l� m?t l?p v? g?m phospholipid ph�n c?c v� apoprotein. S�u l?p ch�nh c?a lipoprotein du?c ph�n lo?i d?a tr�n m?t d? v� c?u th�nh c?a ch�ng . Nh?ng lipoprotein gi�u triglyceride l� nhu tr?p ch?a nh?ng triglyceride t? kh?u ph?n v� du?c ti?t t? c�c t? b�o ru?t v�o trong b?ch m?ch, v� nh?ng lipoprotein t? tr?ng r?t th?p (very low density lipoproteins -VLDLs) du?c t?ng h?p v� ti?t ra nh? t? b�o gan. C�c lipoprotein t? tr?ng th?p (low density lipoproteins -LDLs) v� c�c lipoprotein t? tr?ng cao (high-density proteins - HDLs, g?m HDL-2 v� HDL-3) c� th�nh ph?n ch? y?u l� cholesterol esters v� du?c s?n xu?t t? c�c qu� tr�nh chuy?n ho� trong m�u. C�c lipoprotein t? tr?ng trung b�nh (intermediate-density lipoproteins - IDLs) v� c�c LDLs l� nh?ng s?n ph?m chuy?n ho� c?a VLDLs. C�c acid b�o l� nh?ng y?u t? ch�nh quy?t d?nh s? t?ng h?p v� b�i ti?t ch?t b�o c?a gan .C�c ngu?n acid b�o t? do ch�nh cho s? t?ng h?p triglyceride trong gan l�� th?c ph?m, t? s? ph�n hu? c?a m� m?, v� t? s? t?ng h?p c?a ch�nh c�c t? b�o gan. Sau b?a an, c�c triglyceride th?c ph?m du?c chuy?n t? trong ru?t v�o trong b?ch huy?t du?i d?ng nhu tr?p v� du?c thu? ph�n th�nh acid b�o v� nh? men lipoprotein lipase c� trong m?t trong m?ch b?ch huy?t. C�c acid b�o n�y du?c s? d?ng l�m nang lu?ng cho co, du?c d? tr? du?i d?ng c�c triglyceride t�i ester ho� trong c�c m� m?, ho?c du?c s? d?ng ? gan. M?t v�i acid b�o c� ngu?n g?c t? ph?n th?a c?a nhu tr?p sau khi d� du?c dua t?i gan v� thu? ph�n b?i men triglyceride lipase c?a gan. Trong giai do?n nh?n an, s? thu? ph�n c�c triglyceride d? tr? trong m� m? l� ngu?n acit b�o ch�nh du?c dua v�o gan. S? t?ng h?p n?i sinh c?a aicd b�o trong gan di?n ra trong b�o tuong c?a t? b�o gan, b?t d?u v?i s? kh? carbon acetyl coenzyme A (CoA), l� ch?t du?c chuy?n ho� t? glucose, th�nh malonyl CoA. Ph?n ?ng n�y du?c theo sau b?i s? x�c t�c c?a m?t chu?i ph?c h?p da enzyme, trong d� s? x�c t�c n�y d�i h?i ph?i c� d?ng kh? c?a nicotine adenine dinucleotide phosphate (NADPH).
C�c acid b�o t? do trong gan du?c oxy ho� b?i c�c ty l?p th?, v� du?c s? d?ng cho qu� tr�nh t?ng h?p triglyceride ho?c du?c d�ng trong qu� tr�nh t?o ra phospholipid ho?c cholesterol ester . Bu?c kh?i d?u thu?ng g?p c?a qu� tr�nh oxy ho� ho?c t?ng h?p ch?t b�o l� s? ho?t ho� c?a c�c acid b�o b?i glycerol 3-phosphate. Glycerol 3- phosphate du?c h�nh th�nh t? s? gi�ng ho� c?a dihydroacetone phosphate, l� m?t s?n ph?m c?a s? chuy?n ho� glucose trong chu tr�nh Krebs (chu tr�nh tricarboxylic acid - TCA).
S? t?ng h?p v� ti?t ra VLDL m? du?ng cho s? ti?t xu?t triglyceride du th?a ra kh?i gan. Triglyceride, cholesterol, cholesterol esters v� phospholipid d?u du?c t?ng h?p ? trong lu?i n?i ch?t th� c?a t? b�o gan. Apoprotein B100, cung du?c t?ng h?p trong lu?i n?i ch?t th�, bao g?m 30% d?n 40% c?a lu?ng protein trong VLDL huy?t thanh v� 95% protein trong LDL huy?t thanh. Gan cung t?ng h?p Apo-Al - m?t th�nh ph?n ch? y?u c?a HDL - v� Apo E, m?t th�nh ph?n c?a c? VLDL v� HDL. Nh?ng apoprotein m?i sinh ra du?c t?ng h?p trong lu?i n?i b�o th� v� du?c chuy?n t?i t�i ch?a c?a lu?i n?i ch?t tron, l� noi vi?c g?n k?t v?i c�c lipid b?t d?u v� ti?p t?c sau khi v?n chuy?n t?i b? m�y Golgi. B? m�y Golgi l� noi nh?ng protein v� lipoprotein m?i sinh du?c c� d?c v� ti?t ra ngo�i t?i b? m?t d�y ngo�i c?a t? b�o gan v�o kho?ng Disse nh? co ch? th?i c?a t? b�o . C�c bu?c trong qu� tr�nh oxy h�a c?a acid b�o sau s? ho?t ho� c�c acyl- CoA ester c?a ch�ng bao g?m transesterification th�nh c�c acylcarnitine d? di v�o ty l?p th?, s? t�i t?o c?a c�c Acyl-CoA ester b�n trong ty l?p th?, v� intramitochondrial b oxidation spiral v?i s? t?o th�nh acetyl CoA. Ph?n c�n l?i th� du?c chuy?n ho� qua chu tr�nh TCA th�nh carbon dioxide ho?c qua con du?ng 3-hydroxy-3-methylglutaryl CoA (HMG-CoA) th�nh c�c ketone (acetoacetate v� 3-hydroxybutyrate) . C�c triglyceride chu?i v?a c� th? v�o trong ty l?p th? m� kh�ng c?n s? v?n chuy?n trung gian carnitine .
|
|
![]() |
|
Sponsored Links | |
![]() |
|
Poster ![]() Guest ![]() ![]() Joined: 23 January 2008 Status: Offline Points: 378 |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Ph?n 2: C�c d?ng gan nhi?m m? I. GAN NHI?M M? DO RU?U 1.Sinh b?nh h?c
Nhi?u nam qua d� c� nhi?u b�n c�i v? vai tr� c?a ru?u v� s? suy dinh du?ng trong sinh b?nh h?c c?a gan nhi?m m?. Vai tr� ch�nh y?u c?a ru?u trong vi?c g�y ra gan nhi?m m? d� du?c c?ng c? qua nh?ng m� t? s? h�nh th�nh gan nhi?m m? tr�n th� v?t th� nghi?m v�ngu?i du?c cho u?ng k�m ru?u theo trong m?t ch? d? an c�n b?ng v� d?y d?. Y?u t? ch�nh trong sinh b?nh h?c c?a gan nhi?m m? do ru?u l� s? gia tang kh? nang sa�n c� c?a acid b�o trong gan Ngu?n g?c c?a c�c acid b�o ph? thu?c v�o vi?c u?ng ru?u m?i d�y hay d� l�u. C�c acid b�o c� th? du?c t?o ra t? s? thu? ph�n c?a triglycerides trong m� ch?a m? sau khi u?ng m?t lu?ng l?n ethanol . S? ph�ng th�ch c�c acid b�o trong nh?ng di?u ki?n nhu v?y tuong t? nhu trong tru?ng h?p cang th?ng. S? ph�ng th�ch acid b�o n�y du?c di?u h�a ph?n l?n qua s? ph�ng th�ch epinephrine, b?i v� ngu?i ta th?y ? nh?ng b?nh nh�n ph?u thu?t tuy?n thu?ng th?n v� d�ng ch?t ?c ch? adrenergic (dibenamine) v� nh?ng ch?t ?c ch? h?ch th� hi?n tu?ng n�y kh�ng x?y ra. Sau qu� tr�nh an u?ng l�u nam v?i ethanol th� th?c ph?m l� ngu?n t?o ra acid b�o v� lu?ng ch?t b�o ? d?ng tang l�n b?i s? ti�u ho� nh?ng th?c an nhi?u m?. S? gia tang c?a triglyceride trong gan du?c m� t? ? nh?ng ngu?i u?ng ru?u v?i m?t ch? d? dinh du?ng di?n h�nh c?a M? l� 36% ngu?n nang lu?ng t?� m?, tr�i ngu?c v?i nh?ng ngu?i c� ch? d? dinh du?ng �t m? (5% ngu?n nang lu?ng t? m?). Th�nh ph?n c?a acid b�o trong triglyceride ? d?ng ph?n �nh th�nh ph?n c?a acid b�o trong kh?u ph?n an, v� d? c� nhi?u laureate (12:2) v� myristate (14:0) t? d?u d?a v� linolenate (18:3n-3) t? d?u lanh trong kh?u ph?n, ngu?c v?i palmitate (16:0) v� oleate (18:1n-9) du?c t?ng h?p n?i sinh khi kh?u ph?n an �t m?. C�c ester acid b�o triglyceride ch�nh hi?n di?n trong gan b�nh th?ong l� palmitate (16:0) v� oleate (18:1n-9). ? nh?ng m?u sinh thi?t t? nh?ng b?nh nh�n gan tho�i ho� m? do ru?u, t? l? c?a linoleate (18:2n-6) v� linolenate (18:3n-3) th?p hon v� t? l? c?a oleate (18:1n-9) cao hon ? b?nh nh�n ti?u du?ng c� gan tho�i h�a m? v� nh?ng ngu?i kho? m?nh. S? gi?i th�ch th�ch h?p cho nh?ng ph�t hi?n n�y l� ch? d? dinh du?ng k�m, s? ?c ch? ho?t t�nh kh? b?o h�a c?a D6 v� D5 do u?ng ru?u m�n t�nh v� s? tho�i h�a c?a c�c acid b�o kh�ng c� kh? nang sinh cholesterol do s? peroxidation c?a ch?t b�o.
Tang t?ng h?p v� gi?m ph�n gi?i c?a acid b�o trong gan l� k?t qu? c?a vi?c nghi?n ru?u m�n t�nh.Nh?ng t�c d?ng n�y c?a c?a ru?u c� li�n h? ch? y?u d?n t? l? gi?a d?ng kh? v� d?ng oxi ho� c?a nicotine adenine dinucleotide (NADH/NAD + ), v� t? l? n�y tang l�n trong su?t qu� tr�nh chuy?n ho� c?a ru?u . S? tang t?ng h?p c?a acid b�o du?c k�ch th�ch b?i s? tang NADPH xu?t hi?n khi gi?m c�n b?ng t? NADH du?c chuy?n th�nh d?ng b? oxy ho� c?a nicotine adenine dinucleotide phosphate NADP + . Tuy nhi�n, s? tang t?ng h?p acid b�o kh�ng ph?i l�c n�o cung du?c ch?ng minh, vai tr� c?a n� trong s? ? d?ng acid b�o g�y ra do ru?u kh�ng quan tr?ng b?ng trong s? gi?m oxy ho�. S? oxi ho� acid b�o, l� qu� tr�nh oxi ho� l�m chuy?n h�a acetyl CoA th�nh CO 2 , b? gi?m do t�c d?ng ?c ch? c?a s? tang t? l? NADH/NAD + trong c? � -oxidation spiral c?a acid b�o l?n chu tr�nh TCA . Acetyl CoA sinh ra t? s? chuy?n h�a ru?u c?nh tranh v?i acetyl CoA sinh ra t? acid b�o d? v�o trong chu tr�nh TCA .
Nh?ng bi?n d?i d�ng ch� � vi c?u tr�c c?a ti l?p th? xu?t hi?n sau khi u?ng ru?u . Cho chu?t u?ng ru?u trong m?t th?i gian d�i l�m gi?m mitochodrial cytochromes aa3 v� b, s? h� h?p ti l?p th? t?i da v?i nh?ng co ch?t kh�c nhau, v� s? h�nh th�nh adenosine triphosphate. Carnitine palmitoyltransferase I (CPT-I) xu?t hi?n ? chu?t sau khi cho chu?t u?ng ru?u d� l�m suy y?u s? oxi ho� acid b�o . CPT-I x�c t�c cho bu?c d?nh gi?i h?n t?c d? chuy�n ch? c?a acid b�o v�o trong khu�n ti l?p th?. S? x�a b? DNA ti l?p th? c?a gan du?c t�m th?y ? m?t v�i b?nh nh�n nghi?n ru?u c� tho�i h�a m? d?ng b?ng nh?.. �i?u n�y cho th?y nh?ng s? x�a b? nhu v?y l� k?t qu? c?a s? peroxide lipid tang cu?ng v� n� g�p ph?n l�m tang s? oxi h�a acid b�o. O� nh?ng ngu?i t�nh nguy?n kh?e m?nh du?c cho u?ng lu?ng ru?u trung b�nh 96g m?i b?a an, ngu?i ta d� do b?ng ph�p do nhi?t lu?ng gi�n ti?p v� th?y r?ng c� s? tang m?c ti�u hao nang lu?ng trong 24 gi? v� gi?m oxi ho� lipid .
S? h�nh th�nh triglyceride do n?ng d? acid b�o tang nh? s? gia tang n?ng d? a -glycerophosphate, s? gia tang n�y nh? lu?ng NADH tang do ru?u v� s? tang ho?t t�nh c?a men L- a -glycerophosphate acyltransferase ? ti l?p th? , men n�y x�c t�c bu?c d?u c?a con du?ng h�nh th�nh triglyceride. Ho?t t�nh c?a men phosphatidate phosphohydrolase, diacylglycerol, l� men x�c t�c cho qu� tr�nh dephosphorylate c?a phosphatidate th�nh diacylglycerol, m?t bu?c gi?i h?n t?c d? trong qu� tr�nh t?ng h?p triglyceride, tang l�n ? ngu?i v� d?ng v?t b? gan nhi?m m? .
Vi?c gi?m th�nh l?p t? b�o gan v� s? ph�ng th�ch c�c lipoprotein kh�ng ph?i l� nguy�n nh�n ch�nh c?a gan nhi?m m? do ru?u, b?ng ch?ng l� c� s? tang k�m theo c?a n?ng d? lipid m�u . Tuy nhi�n, c� v? nhu l� s? gi?i ph�ng lipoprotein t? gan kh�ng th? ki?m h�m du?c s? lu?ng lipid du?c t?o ra ? gan v� do d� g�p ph?n v�o s? ? d?ng c?a lipid. Cu?i c�ng s? r?i lo?n ch?c nang gan k?t h?p v?i ? d?ng ch?t b�o c� kh? nang g�p ph?n l�m tang ph�ng th�ch lipoprotein, b?ng ch?ng l� cu?i c�ng n?ng d? lipid huy?t thanh tang, v� xa hon n?a l� gia tang m? ? d?ng trong gan sau khi u?ng ru?u k�o d�i. Acetaldehyde du?c bi?t t?o th�nh ch?t d?n tubulin ; k?t qu? l� ?c ch? s? h�nh th�nh c�c vi ?ng v� ti?t xu?t protein . Vi?c di?u tr? b?ng ru?u ? chu?t l�m suy y?u s? b�i ti?t ? gan v� c�c glycoprotein m�ng t? ph?c h?p Golgi d?n m�ng huy?t tuong v� c?i thi?n receptor mediated endocytosis.
C�c t? b�o Kupffer d�ng m?t vai tr� trong b?nh sinh c?a gan nhi?m m?. Ph� hu? t? b�o Kupffer b?ng c�ch d�ng gadolinium chloride cho nh?ng con chu?t du?c cho u?ng ru?u trong 6 tu?n th?y c� s? gia tang r� r?t lu?ng m? trong gan c� th? nh?n bi?t v? m?t m� h?c . Gadolinium chloride ho?c nh?ng kh�ng sinh d�ng d? kh? khu?n trong ru?t d� ngan ch?n s? ? d?ng triglyceride g�y ra b?i vi?c u?ng m?t lu?ng ru?u trong m?t th?i gian ng?n ? chu?t . Kh�ng sinh d� c?i thi?n c? n?ng d? n?i d?c t? tang l�n trong m�u kho?ng c?a v� s? tang s?n xu?t prostaglandin E 2 (PGE 2 ) b?ng c�ch t�ch bi?t c�c t? b�o Kupffer sau khi u?ng ru?u. B?i v� PGE 2 t�c d?ng l�n c�c t? b�o gan l�m tang s? t?ng h?p triglyceride, c� th? l� gan nhi?m m? sau khi u?ng m?t lu?ng ru?u trong m?t th?i gian ng?n c� th? du?c trung ho� b?ng c�ch tang t�nh th?m c?a ru?t d?i v?i n?i d?c t?; k?t qu? l� tang s? h�nh th�nh PGE 2 b?i t? b�o Kupffer. Peroxisomes trong t? b�o Kupffer cung tham gia v�o s? oxy ho� acid b�o .��p ?ng k�m c?a h? th?ng peroxisome c?a qu� tr�nh oxy h�a acid b�o trong vi?c cho v�o ethanol k�o d�i c� th? g�p ph?n sinh ra gan th?m m? do ethanol.
2.Bi?u hi?n l�m s�ng
Gan nhi?m m? thu?ng x?y ra sau khi u?ng m?t lu?ng ru?u t? trung b�nh d?n nhi?u d?u d?n trong m?t kho?ng th?i gian ng?n . Trong m?t cu?c kh?o s�t tr�n 55 b?nh nh�n nghi?n ru?u m�n t�nh dang cai nghi?n kh�ng c� tri?u ch?ng l�m s�ng hay c?n l�m s�ng c?a b?nh gan, k?t qu? sinh thi?t gan cho th?y 56% b? th�m nhi?m m? . T�nh tr?ng th�m nhi?m m? n?ng k?t h?p v?i tri?u ch?ng kh� ch?u, t�nh tr?ng y?u k�m, ch�n an, bu?n n�n, c?m gi�c dau nh? ? b?ng v� gan to nh?. Kho?ng 15% b?nh nh�n nh?p vi?n b? v�ng da. C�c tri?u ch?ng ? d?ch, portal hypertension v?i l�ch to, xu?t huy?t do d�n tinh m?ch th?c qu?n �t khi x?y ra ? ph?n l?n c�c tru?ng h?p n?ng . D?u hi?u thu?ng g?p l� aminotransferase v� alkaline phosphatase huy?t thanh tang nh?. Trong c�c tru?ng h?p ch? s? enzym huy?t thanh tang th� ch? s? aspartate aminotransferase (AST) huy?t thanh tang cao r� r?t so v?i ch? s? alanine aminotransferase (ALT), thu?ng th� ALT ? m?c b�nh thu?ng. D?u hi?u ? m?t v?i ch? s? alkaline phosphatase tang cao r� r?t c� th? xu?t hi?n khi k�m theo dau v�ng thu?ng v? ph?i, s?t, b?ch c?u tang v� n� c� th? g�y nh?m l?n v?i t?c ?ng m?t ngo�i gan . Ch? s? g -glutamyl transpeptidase cung tang nhung kh�ng c� gi� tr? d? d�nh gi� m?c d? t?n thuong t? b�o gan b?i v� n� thu?ng tang cao ? nh?ng b?nh nh�n nghi?n ru?u kh�ng c� t?n thuong gan r� r?t do s?n sinh microsomal b?i ru?u. Kho?ng 25% b?nh nh�n c� s? albumin huy?t thanh gi?m v� globulin huy?t thanh tang . C�c d?u hi?u l�m s�ng v� k?t qu? x�t nghi?m thu?ng kh�ng ph�n bi?t du?c gan nhi?m m?, vi�m gan do ru?u, xo gan, v� k?t qu? sinh thi?t c� th? c� s? k?t h?p d?u hi?u c?a c? ba b?nh gan do ru?u tr�n. Tuy nhi�n, ? nh?ng b?nh nh�n ch? c� gan nhi?m m? m� kh�ng tri?u ch?ng th� thu?ng kh�ng nghi�m tr?ng b?ng nh?ng b?nh nh�n c� k�m theo nh?ng r?i lo?n b?t thu?ng kh�c. T�nh tr?ng l�m s�ng c?a h? c� th? c?i thi?n c�ng v?i c�c ch? s? aminotransferase huy?t thanh gi?m th?p trong v�ng 10 ng�y sau khi ki�ng ru?u v� b?t d?u m?t ch? d? dinh du?ng d?y d?. Ngu?c l?i, ? nh?ng b?nh nh�n vi�m gan do ru?u th� c�c ch? s? aminotransferase v?n ti?p t?c tang. ? nh?ng b?nh nh�n xo gan kh�ng ho?t d?ng thu?ng c� c�c d?u hi?u c?a tang �p tinh m?ch c?a v� c� th? c� c�c ch? s? aminotransferase b�nh thu?ng. T? l? m?c b?nh cao c?a c�c b?nh nh�n vi?m gan si�u vi C ph�t hi?n du?c qua huy?t thanh ch?n do�n, vi?c s? d?ng k?t h?p c�c lo?i thu?c kh�ng h?p ph�p v� s? c�c b?nh nh�n b? h?i ch?ng suy gi?m mi?n d?ch m?c ph?i ng�y c�ng tang trong nh�m c�c b?nh nh�n nghi?n ru?u m�n cung g�y kh� khan cho vi?c ch?n do�n gan nhi?m m? . Ch?n do�n vi�m gan si�u vi ph?i du?c nghi t?i khi m� ch? s? ALT huy?t thanh cao hon ch? s? AST huy?t thanh. Ch?n do�n vi�m gan si�u vi C d�i h?i ph?i c� d?nh lu?ng RNA c?a si�u vi vi�m gan C. K?t qu? tr? n�n �m t�nh sau 2 tu?n nhi?m b?nh. C�c k?t qu? x�t nghi?m t�m kh�ng th? si�u vi vi�m gan C duong t�nh sau khi nhi?m b?nh 4 d?n 10 tu?n, v� k?t qu? duong t�nh gi? tang l�n ? m?t v�i b?nh nh�n vi�m gan do ru?u v� tang gammaglobulin m�u.
Nh?ng b?nh nh�n nghi?n ru?u c� ch? s? amiotransferas huy?t thanh tang cao cung c� th? t?ng b? vi�m gan do ng? d?c acetaminophen. Ch?n do�n n�y c?n du?c ki?m ch?ng b?ng ti?n s? d�ng acenomiphen v� c� n?ng d? acetaminophen trong m�u tang cao tru?c d�. Nh?ng b?nh nh�n vi�m gan do ng? d?c acetaminophen thu?ng c� th?i gian prothrombin x?u di m?t c�ch nhanh ch�ng, trong khi t�nh tr?ng n�y kh�ng x?y ra ? b?nh nh�n gan nhi?m m? don thu?n v� d� l� m?t di?n ti?n b?t b�nh thu?ng ? b?nh vi�m gan do ru?u. Nghi?n ru?u m�n t�nh c� kh? nang l�m ti?n tri?n c?a b?nh vi�m gan do ng? d?c acetaminophen n?ng th�m b?i v� n� l�m l�m tang men oxi ho� da ch?c nang c?a ti th? (microsomal mixed-function oxidase), l� m?t lo?i men l�m chuy?n d?i acetaminophen th�nh m?t ch?t chuy?n ho� d?c h?i v� l�m gi?m glutathione ? gan, l� m?t ch?t k?t h?p v?i c�c ch?t d?c th?i ra t? c�c qu�chuy?n h�a. Nh?ng b?nh nh�n nghi?n ru?u cung c� th? b? vi�m gan do ng? d?c acetaminophen sau khi u?ng qu� li?u m?t lu?ng acetaminophen du?i 2,6 g .
3.�i?u tr?:
�i?u tr? b?nh gan nhi?m m? bao g?m ki�ng ru?u v� c� m?t ch? d? dinh du?ng d?y d?. Theo ch? d? di?u tr? tr�n, t�nh tr?ng ? d?ng m? b?t thu?ng trong gan s? m?t h?n trong v�ng 1 d?n 4 tu?n. Ngh? ngoi tuy?t d?i kh�ng gi�p �ch cho k?t qu? di?u tr?. C�c k�ch t? nam, trong m?t v�i nghi�n c?u cho th?y l� nh?ng ch?t l�m tang t?c d? chuy?n h�a lipid (nhung trong v�i nghi�n c?u kh�c kh�ng thu du?c k?t qu? nhu v?y ), c� th? g�y b?t l?i b?i v� ch�ng c� th? g�y ra ? m?t v� do d� kh�ng du?c ch? d?nh trong di?u tr?. �i?u tr? ban d?u cho m?t b?nh nh�n gan nhi?m m? do ru?u d�i h?i ch?p h�nh t?t li?u ph�p cai ru?u. Nh?ng tri?u ch?ng s?m c?a h?i ch?ng cai nghi?n l� b?n ch?n, lo l?ng, run gi?t, d? m? h�i, m?t ng?, v� trong v�i tru?ng h?p c� ?o th?. S? cai nghi?n c� li�n quan d?n s? tang nh?p m?ch v� huy?t �p k�m v?i d�n d?ng t?. Theo sau d� c� th? l� nh?ng con d?ng kinh hay m� s?ng ru?u c?p. C�c tri?u ch?ng c?a h?i ch?ng cai nghi?n ru?u th?nh tho?ng cung c� th? g�y kh� khan cho vi?c ch?n do�n ph�n bi?t v?i c�c tri?u ch?ng c?a b?nh vi�m gan th? n�o (hepatic encephalopathy), cung c� tru?ng h?p ch�ng xu?t hi?n c�ng m?t l�c. Tuy nhi�n, h?i ch?ng cai nghi?n du?c d?c trung b?i c�c tri?u ch?ng ti?p li?n c?a tang ho?t d?ng th?n kinh t? ch? v� m?t ng? ho�n to�n; c�n trong b?nh n�o gan th� c�c d?u hi?u c?a tang v?n d?ng v� m?t ng? thu?ng ch? di?n ra t?m th?i, thu?ng xu?t hi?n ban d�m v� thay th? b?ng t�nh tr?ng ng? g� v�o su?t ng�y.
Con m� s?ng ru?u c?p, bi?n ch?ng quan tr?ng nh?t c?a h?i ch?ng cai ru?u, thu?ng xu?t hi?n v�o kho?ng 2 d?n 3 ng�y sau khi ngung u?ng ru?u nhung cung c� th? xu?t hi?n tr? hon, kho?ng 7 t?i 10 ng�y sau d�. B?nh nh�n c� tri?u ch?ng m?t d?nh hu?ng, l� l?n, ?o gi�c, k�ch d?ng, ho?t d?ng kh�ng t? ch? v� th?nh tho?ng l�n con d?ng kinh. C�c b?nh nh�n thu?ng b? s?t, m?ch nhanh, to�t m? h�i, m?t d? b?ng v� d�n d?ng t?. C�c tri?u ch?ng tr�n thu?ng gi?m b?t sau 3 t?i 5 ng�y. D?u hi?u cu?i c�ng c?a h?i ch?ng n�y l� b?nh nh�n ch�m v�o gi?c ng? s�u v� c� nh?ng kho?ng t?nh k�o d�i d?n. T? l? t? vong c?a s?ng ru?u c?p du?c b�o c�o kho?ng 30%.
C�c tri?u ch?ng s?m c?a h?i ch?ng cai nghi?n ru?u v� di?n ti?n c?a t?i d?ng kinh hay con s?ng ru?u c?p c� th? ph�ng ng?a b?ng thu?c an th?n. Thu?c thu?ng du?c d�ng d? l�m d?u th?n kinh cho nh?ng b?nh nh�n b?nh gan l� benzodiazepines li?u th?p, v� d? nhu oxazepam (Serax) ho?c lorazepam (Ativan), nh?ng thu?c n�y b? chuy?n ho� v� b?t ho?t b?i glucuronidation m� kh�ng qua gan . Oxazepam, d�ng li?u 15 - 30 mg ho?c lorazepam li?u 0.5 - 1.0 mg, thu?ng d�ng 3 l?n m?t ng�y l� d? d? ki?m so�t c�c tri?u ch?ng c?a h?i ch?ng cai nghi?n m� kh�ng g�y n�n t�c d?ng an th?n r� r?t. Nh?ng b?nh nh�n b? s?ng ru?u c?p c� th? c?n ph?i du?c ch? ng? ban d?u khi d�ng thu?c an th?n b?ng lorazepam ti�m m?ch, 0.5 -1.0 mg m?i 5 ph�t cho d?n khi b?nh nh�n b�nh tinh tr? l?i. Sau d� chuy?n sang li?u ch? d?nh d? ti?p t?c duy tr� t�nh tr?ng ?n d?nh c?a b?nh nh�n. C�c Benzodiazepine, v� d? diazepam (Valium), l� nh?ng ch?t du?c chuy?n ho� ban d?u th�nh d?ng c� ho?t t�nh b?ng h? th?ng men mixed-function oxidase, n�n tr�nh s? d?ng b?i v� ho?t d?ng c?a h? th?ng ti l?p th? n�y c� th? tang l�n ? b?nh nh�n nghi?n ru?u m�n hay b?nh nh�n b?nh gan ti?n tri?n. Ki?m so�t h?i ch?ng cai nghi?n ru?u d�i h?i s? ch� � d?n b?i ho�n di?n gi?i v� d?ch truy?n. C?n ph?i d?a tr�n d�nh gi� nhu c?u h�ng ng�y, t�nh d?n nh?ng th?t tho�t tang do k�ch d?ng, s?t, d? m? h�i. Trong tru?ng h?p b?nh nh�n an u?ng k�m, lu?ng d?ch truy?n c� �t nh?t 1.000 mL dextrose 10% d? d? ph�ng h? du?ng huy?t v� 1.000 mL nu?c mu?i sinh l�. Vitamine B du?c ti�m b?p 100 mg d? ki?m so�t t�nh tr?ng thi?u h?t vitamine B. Ti�m tinh m?ch ho?c u?ng da sinh t? c� acid folic, 1 mg/ ng�y do nh?ng thi?u h?t c�c vitamine ho� tan ? nh?ng b?nh nh�n n�y.
4.Ti�n lu?ng
Gan nhi?m m? ? m?t b?nh nh�n nghi?n ru?u thu?ng l� m?t b?nh c� th? h?i ph?c; tuy nhi�n, n?u ti?p t?c u?ng ru?u th?ong d?n d?n vi�m gan do ru?u v� xo gan. Nguy co xo gan li�n quan d?n lu?ng ru?u v� kho?ng th?i gian u?ng ru?u. S? ho?t ho� t? b�o h�nh sao du?c t�m th?y ? c�c m?u sinh thi?t c?a nh?ng b�nh nh�n gan nhi?m m? m� kh�ng c� d?u hi?u c?a vi�m gan do ru?u hay xo gan; s? lu?ng c?a c�c t? b�o h�nh sao du?c k�ch ho?t c� tuong quan v?i m?c d? c?a ch?ng tho�i ho� m? . M?c d? c?a s? th�m nhi?m m?, s? hi?n hi?n c?a c�c th? Mallory, v� b?ng ch?ng c?a v�i xo ho� quanh tinh m?ch ho?c quanh t? b�o t?i sinh thi?t gan ban d?u d?u c� li�n quan v?i s? tang nguy co xo gan .
II. B�O PH� Gan nhi?m m? thu?ng ph? bi?n ? b?nh b�o ph� v� li�n quan d?n m?c d? b�o ph�. S? ph�n ph?i m? b?t thu?ng ? ? b?ng (trong b?nh b�o ph� n?i t?ng), l� s? tang t? l? gi?a v�ng b?ng v� v�ng m�ng, li�n quan nhi?u nh?t d?n m?c d? tho�i ho� m? . Gan nhi?m m? hi?n di?n ? 80% d?n 90% ? nh?ng b?nh nh�n m?c b?nh b�o ph� . Trong m?t nghi�n c?u ? Italy cho th?y r?ng b�o ph� l� y?u t? nguy co tho�i ho� m? cao hon so v?i nghi?n ru?u, b?i v� t? l? luu h�nh c?a b?nh tho�i ho� m? ? nh?ng ngu?i b�o ph� kh�ng u?ng ru?u cao hon 1,6 l?n so v?i nh?ng ngu?i u?ng ru?u nhung kh�ng b�o ph� . T? l? luu h�nh c?a b?nh tho�i ho� m? tang l�n m?t c�ch r� n�t trong nh�m nh?ng ngu?i u?ng ru?u b�o ph�. B?nh vi�m gan tho�i ho� m? do ru?u cung l� b?nh thu?ng th?y c� li�n quan d?n b?nh b�o ph?. Ti?n can kh�ng u?ng ru?u nhi?u ho?c kh�ng nghi?n ru?u c?n thi?t d? ph�n bi?t hai lo?i b?nh n�y. B?nh ti?u du?ng v� tang triglyceride m�u thu?ng g?p ? nh?ng b?nh nh�n n�y. H?u h?t c�c b?nh nh�n kh�ng c� tri?u ch?ng, b?nh gan du?c ph�t hi?n khi th?y ch? s? aminotransferase huy?t thanh tang. C�c tri?u ch?ng ch�nh l� m?t m?i v� c?m th?y kh� ch?u ? v�ng thu?ng v? ph?i. Gan to du?c ph�t hi?n ? 90% c�c tru?ng h?p, nhung hi?m khi th?y l�ch to. AST huy?t thanh c� khuynh hu?ng tang cao hon ALT, t? l? c?a ch�ng kh�ng gi�p ph�n bi?t du?c b?nh n�y v?i gan nhi?m m? do ru?u ho?c vi�m gan do ru?u. Ngu?c l?i, ? b?nh vi�m gan tho�i h�a m? kh�ng do ru?u, ch? s? ALT huy?t thanh thu?ng cao hon ch? s? AST huy?t thanh . Gi?m tr?ng lu?ng b?ng kh?u ph?n an h?n ch?, ch? d? an �t m? thu?ng l�m gi?m t�nh tr?ng th�m nhi?m m?, c?i thi?n c�c tri?u ch?ng, gi?m triglyceride huy?t thanh, v� th?nh tho?ng cung gi�p l�m gi?m aminotransferase huy?t thanh . Trong m?t nghi�n c?u cho th?y b?nh b�o ph� ? nh?ng b?nh nh�n kh�ng u?ng ru?u c� ch? s? aminotransferas tang cao c� 30% k?t h?p v?i xo h�a v�ch ngan v� 11% v?i b?nh xo gan . Trong nghi�n c?u theo d�i k�o d�i trung b�nh 9,8 nam sau l?n sinh thi?t gan d?u ti�n kh�ng th?y c� s? ti?n tri?n th�nh xo gan ? nh?ng b?nh nh�n gan nhi?m m? kh�ng c� hi?n tu?ng vi�m nhi?m ho?c xo h�a . Ngu?c l?i, b?nh vi�m gan tho�i ho� m? kh�ng do ru?u g�y ra thu?ng ti?n tri?n ch?m d? cu?i c�ng tr? th�nh xo gan .
Co ch? sinh b?nh h?c ch�nh x�c c?a gan nhi?m m? ? b?nh b�o ph� v?n c�n dang du?c t�m hi?u. S? tang t?ng h?p acid b�o v� altered partition l� nh?ng nguy�n nh�n ch�nh g�y n�n s? tang ti?t lipoprotein gi�u triglyceride c� li�n quan d?n di truy?n ? chu?t b�o ph� . Kh?i lu?ng m� m? tang l�n c�ng v?i tang t?o ra acid b�o v� kh�ng insulin l� co ch? kh�c c?a b?nh . S? r?i lo?n ch?c nang c?a t? b�o Kupffer, du?c t�m th?y ? chu?t Zucker tang lipid m�u ti?u du?ng b�o ph� nh?ng kh�ng th?y tr�n nh?ng chu?t Zucker b�nh thu?ng, c� th? d�ng m?t vai tr� trong vi?c tho�i ho� m? b?ng c�ch cho ph�p chu?i cytokines k�o d�i, v� d? nhu y?u t? hu? kh?i u a (TNF- a ), d�p ?ng v?i n?i d?c t? .
|
|
![]() |
|
Poster ![]() Guest ![]() ![]() Joined: 23 January 2008 Status: Offline Points: 378 |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
III. B?NH TI?U �U?NG Gan to ? b?nh nh�n ti?u du?ng c� th? do s? ? d?ng glycogen hay m?. O� tr? em b? b?nh ti?u du?ng type I kh�ng ki?m so�t du?c, s? ? d?ng glycogen nhi?u hon l� ? d?ng m? l� nguy�n nh�n ch�nh l�m cho gan to v� ch? s? aminotransferas tang. Trong nh?ng tru?ng h?p n�y, gi?i quy?t gan to c�ng v?i vi?c ki?m so�t vi?c tang du?ng huy?t . B?nh gan nhi?m m? �t ph? bi?n ? nh?ng b?nh nh�n ti?u du?ng type I nhung r?t thu?ng g?p ? b?nh nh�n ti?u du?ng type II, g?p trong kho?ng m?t n?a c�c tru?ng h?p. Nguy�n nh�n g�y ra th�m nhi?m m? ? gan ? nh?ng b?nh nh�n ti?u du?ng type I l� tang s? gi?i ph�ng acid b�o t? c�c m� m? th? c?p th�nh du?ng huy?t v� s? thi?u h?t n?ng d? insulin. O� nh?ng b?nh nh�n ti?u du?ng type II, nguy�n nh�n g�y ra t�nh tr?ng th�m nhi?m m? l�do tang ch?t b�o v� du?ng trong kh?u ph?n an v� s? tang chuy?n ho� d?i v?i c�c acid b�o. S? bi?n m?t c?a DNA c?a ti l?p th? t? b�o gan du?c t�m th?y trong co v� m?u sinh thi?t gan ? nh?ng b?nh nh�n ti?u du?ng type II . Ph�t hi?n n�y g?i � r?ng ch?c nang c?a ti l?p th? b? hu h?ng c� th? l� suy k�m s? oxi ho� acid b�o v� g�p ph?n g�y ra tho�i ho� m? ? gan. Gan nhi?m m? du?c c?i thi?n ? nh?ng b?nh nh�n ti?u du?ng type II sau khi lo?i b? lu?ng m? v� carbonhydrate du th?a trong kh?u ph?n an v� gi?m tr?ng lu?ng co th?. B?nh b�o ph� v� ti?u du?ng c� v? l� nh?ng y?u t? nguy co cho b?nh xo gan kh�ng ngu?n g?c. Trong m?t nghi�n c?u b?nh ch?ng , t? l? luu h�nh c?a b?nh b�o ph� v�ti?u du?ng type II l� 55% v� 47% s? nh?ng b?nh nh�n xo gan kh�ng nguy�n nh�n. C�n ? nh?ng b?nh nh�n b? xo gan d� x�c d?nh du?c nguy�n nh�n th� t? l? tr�n l� 24% v� 22%. S? b?nh nh�n b�o ph� l?n ti?u du?ng type II chi?m 23% s? b?nh nh�n xo gan kh�ng r� nguy�n nh�n. C�n t rong nh�m b?nh nh�n xo gan c� nguy�n nh�n r� r�ng th� t? l? n�y chi?m 5%.
IV. TANG LIPID M�U Gan nhi?m m? du?c t�m th?y qua si�u �m chi?m kho?ng 50% t?ng s? b?nh nh�n du?c chuy?n d?n t? m?t b?nh vi?n di?u tr? r?i lo?n lipid tu nh�n. Tang glyceride m�u l� b?t thu?ng ch�nh v? lipid c� li�n quan d?n s? hi?n di?n v� m?c d? tr?m tr?ng c?a gan nhi?m m? . Tang lipid m�u (g?m c� tang triglyceride m�u, tang cholesterol m�u ho?c c? hai) d� t?ng du?c b�o c�o l� ph�t hi?n ? 20% d?n 81% nh?ng b?nh nh�n xo gan kh�ng do ru?u .
V. N?I T?T H?NG- H?I TR�NG N?i t?t h?ng-h?i tr�ng l� m?t phuong ph�p di?u tr? gi?m c�n hi?u qu? ? nh?ng b?nh nh�n b�o ph� n?ng. Phuong ph�p n�y kh�ng c�n du?c s? d?ng n?a v� n� li�n quan t?i nhi?u bi?n ch?ng h?u ph?u, bao g?m s? h�nh th�nh b?nh gan ti?n tri?n. T�nh tr?ng th�m nhi?m m? ? gan tang l�n l� do s? ? d?ng triglyceride xu?t hi?n ? t?t c? c�c b?nh nh�n. Trong nhi?u tru?ng h?p, n� c� li�n quan t?i s? tho�i h�a m? ? gan, tang s? xo h�a, v� xo gan, d?n t?i nhi?u tru?ng h?p b? xo gan v� ch?t. S? th�m nhi?m m? tang nhi?u nh?t trong su?t 6 th�ng d?u sau ph?u thu?t, d� l� giai do?n gi?m c�n nhanh; t�nh tr?ng c?a b?nh nh�n d?n d?n tr? l?i nhu tru?c khi m? trong v�ng 2 nam sau. �i?m y?u c?a ph?u thu?t n?i t?t h?i-h?ng tr�ng l� tuy c� di?u tr? h?t tri?u ch?ng, k?t qu? x�t nghi?m tr? v? b�nh thu?ng, gi?m th�m nhi?m m?, kh�ng c�n t�nh tr?ng ho?i t? v� vi�m nhi?m nhung kh�ng l�m thay d?i du?c s? xo ho� .
Kh�ng t�m ra nguy�n nh�n c?a bi?n ch?ng t?n thuong gan do ph?u thu?t n?i t?t h?ng-h?i tr�ng. S? gi?m c�n nhanh ch�ng sau ph?u thu?t l� do s? thi?u h?t protein-nang lu?ng v� s? gi?m c�c amino acid thi?t y?u c� th? l� m?t y?u t? b?nh sinh c?a tho�i h�a m? ? gan . M?t y?u t? quan tr?ng hon c� th? l�s? ph�t tri?n qu� m?c c?a vi khu?n trong do?n ru?t n?i di k�m v?i s? s?n sinh ra c�c n?i d?c t? v� c�c ch?t d?c. Kh�ng sinh li?u ph�p ngan ng?a c? s? th�m nhi?m ? gan v� ch?t sau ph?u thu?t n?i t?t ru?t ? ch�. Metronidazole d� c?i thi?n t�nh tr?ng l�m s�ng v� nh?ng ph�t hi?n v? m� h?c c?a gan ? ngu?i sau ph?u thu?t kh�ng ph? thu?c s? hi?n di?n c?a s? thi?u h?t protein nu�i du?ng . C�c ch?t d?c h?i gan, kh�ng t�nh d?n c? n?ng d? c?a acid litocholic (do vi khu?n t?o ra t? chenodeoxycholic) l?n ethanol (do vi khu?n t?o ra t? carbohydrate) , du?c nh?n th?y tang cao d�ng k? sau ph?u thu?t.
VI. SUY DINH DU?NG Gan nhi?m m? v� xo ho� nh? xung quanh tinh m?ch c?a x?y ra ? tr? em b? h?i ch?ng Kwashiorkor (h?i ch?ng thi?u h?t dinh du?ng nghi�m tr?ng ? tr? em) . Gan nhi?m m? c� th? h?i ph?c tr? v? b�nh thu?ng v?i m?t ch? d? dinh du?ng gi�u protein . C? gan nhi?m m? do h?i ch?ng Kwashiorkor l?n do ch? d? an thi?u h?t protein ? kh? rhesus d?u kh�ng ti?n tri?n th�nh xo gan . Xo gan thu?ng g?p ? v�i qu?n th? ngu?i tru?ng th�nh thi?u an, nhung nguy�n nh�n c?a xo gan c� nhi?u kh? nang do m?t lo?i virus hay ch?t d?c n�o d�. Sau chi?n tranh th? gi?i th? II, kh�ng t�m th?y b?ng ch?ng v? m� h?c c?a gan nhi?m m?, ho?i t? hay xo gan ? nh?ng thu?ng d�n thi?u an . S? th�m nhi?m m? do kwashiorkor v� ? nh?ng th� v?t du?c nu�i v?i ch? d? dinh du?ng �t protein du?c khu tr� ch? y?u ? v�ng quanh tinh m?ch c?a. �?c di?m n�y du?c d�ng d? ph�n bi?t Kwashiorkor v?i gan nhi?m m? do ru?u, trong d� s? th�m nhi?m ch? y?u ? ti?u thu? trung t�m. Nh?ng d?ng v?t b? thi?u h?t protein-nang lu?ng c� s? gi?m t?ng h?p protein ?gan . C�c k?t qu? th?c nghi?m v?i kh? rhesus cho th?y c� s? gi?m ti?t xu?t triglycerides ? gan . Co ch? th�ch h?p nh?t c?a t�nh tr?ng th�m nhi?m m? ? gan l� s? gi?m t?ng h?p lipoprotein, v� k?t qu? l� gi?m b�i xu?t lipid ra kh?i gan. Vi khu?n ph�t tri?n qu� m?c s?n sinh ra c�c n?i d?c t?, k�o theo l� s? thuong t?n ti l?p th? d?n d?n s? peroxide lipid, cung du?c xem nhu l� co ch? c?a gan nhi?m m? ? b?nh nh�n thi?u h?t protein-nang lu?ng .
VII. NU�I AN KH�NG QUA �U?NG RU?T S? tang c�c ch? s? aminotransferas, alkaline phosphatase v� bilirubin huy?t thanh thu?ng g?p ? nh?ng b?nh nh�n tru?ng th�nh du?c di?u tr? v?i ch? d? nu�i an kh�ng qua du?ng ru?t. Sinh thi?t gan th?nh tho?ng th?y c� th�m nhi?m m? ? gan, thu?ng c� k?t h?p v?i t�nh tr?ng ? m?t v� vi�m kho?ng c?a. O� tr? so sinh du?c nu�i du?ng qua du?ng tinh m?ch m� c� nh?ng k?t qu? x�t nghi?m gan b?t thu?ng th� nh?ng ph�t hi?n ch�nh t�m th?y ? m?u sinh thi?t gan l� t?c m?t, vi�m kho?ng c?a v� xo h�a quanh gan . O� c? tr? so sinh v� ngu?i tru?ng th�nh, nh?ng k?t qu? x�t nghi?m b?t thu?ng v? gan v� nh?ng bi?n d?i v? m� h?c du?c gi?i quy?t sau khi ngung nu�i an kh�ng qua du?ng ru?t. O� tr? so sinh, vi?c k�o d�i ch? d? nu�i an kh�ng qua du?ng ru?t s? g�y ra s? xo ho� v� xo gan kh�ng h?i ph?c . Th�m nhi?m m? ? nh?ng b?nh nh�n tr�n c� nhi?u kh? nang du?c g�y ra do vi?c cung c?p du th?a carbohydrate so v?i t? l? carbohydrate b�nh thu?ng trong kh?u ph?n. Gan nhi?m m? thu?ng g?p nh?t sau khi ti�m truy?n m?t lu?ng l?n calorie trong m?t th?i gian k�o d�i . O� chu?t du?c nu�i an kh�ng qua du?ng ru?t v?i ch? d? nhi?u carbohydrate nhung kh�ng ch?t b�o d� t?o ra t�nh tr?ng gan nhi?m m? k?t h?p v?i tang t?ng h?p acid b�o ? gan v� gi?m ti?t triglyceride. B? sung th�m lipid v�o dung d?ch du?ng truy?n d� l�m gi?m s? t?ng h?p acid b�o, tang s? oxi h�a acid b�o, c?i thi?n s? ti?t xu?t triglyceride v� l�m gi?m m?c triglyceride ? gan. S? ph�t tri?n qu� m?c c?a vi khu?n s?n c�ng v?i vi?c t?o ra n?i d?c t? cung c� th? l� m?t co ch? g�y ra gan nhi?m m?, b?i v� vi?c d�ng polymyxin B ? chu?t dang du?c nu�i an qua du?ng tinh m?ch l�m gi?m d�ng k? s? s?n sinh ra TNF b?i c�c d?i th?c b�o ph�c m?c v� l�m gi?m ch?a d?ng lipid v� triglyceride ? gan .
VIII. GAN NHI?M M? C?P ? THAI K? Gan nhi?m m? c?p ? thai k? l� b?nh nghi�m tr?ng, hi?m g?p v� c� kh? nang g�y ch?t ngu?i, th? hi?n di?n h�nh trong qu� th? ba c?a thai k?, thu?ng gi?a tu?n 32 v� 38 c?a thai k?. T? l? m?c ph?i v�o kho?ng 1 trong 10.000 thai ph? . Thu?ng g?p ? l?n mang thai d?u ti�n, v?i song thai con trai . Tri?u ch?ng thu?ng l� m?t m?i, bu?n n�n, n�n �i, nh?c d?u v� dau b?ng ? v�ng thu?ng v?, c� th? ti?n tri?n d?n v�ng da v� suy gan v?i b?nh n�o, r?i lo?n ch?c nang th?n, v� b?nh d�ng m�u. Trong v�i tru?ng h?p, c� tri?u ch?ng c?a cao huy?t �p, ph� ngo?i bi�n v� protein ni?u-l� nh?ng d?c trung c?a ti?n s?n gi?t. Khi kh�m l�m s�ng, gan kh� kh�m du?c do t�nh tr?ng mang thai. C�c x�t nghi?m cho th?y s? tang aminotransferase v� alkaline phosphatase ? m?c d? trung b�nh (c�c gi� tr? tr�n thu?ng th?y trong su?t thai k?). Bilirubin thu?ng b�nh thu?ng l�c ban d?u nhung c� th? tang r� r?t. Thu?ng c� tang b?ch c?u, h? du?ng huy?t, tang ur� ni?u v� th?i gian prothrombin k�o d�i. Si�u �m ch?n do�n v� CT c� th? gi�p cho vi?c ch?n do�n, nhung ch? y?u l� sinh thi?t gan. O� m?u sinh thi?t gan t�m th?y t�nh tr?ng th�m nhi?m m? microvesicular, d? th?y ? v�ng ti?u thu? trung t�m. Ho?i t? d?ng d?m ? t? b�o gan v� s? vi�m nhi?m v� ? m?t cung thu?ng g?p. Sanh con t? nhi�n c� t? l? s?ng c�n c?a c? m? v� con cao hon r� r?t so v?i sinh ch? huy c� s? tr? gi�p y khoa. Gh�p gan th�nh c�ng trong m?t tru?ng h?p .
Nguy�n nh�n g�y ra gan nhi?m m? c?p ? thai k? kh�ng r�. Kh? nang nhi?u nh?t l�do gi?m s? oxi ho� acid b�o c?a ti l?p th?. Nh?ng b?t thu?ng trong c?u t?o vi th? c?a ti l?p th? v� trong s? ho?t d?ng c?a c�c men chu tr�nh ur� ti l?p th? d� du?c t�m th?y trong gan c?a nh?ng b?nh nh�n n�y. O� nh?ng tr? so sinh c?a nh?ng ngu?i m? c� m?t hay nhi?u l?n b? b?nh n�y c� s? thi?u h?t c?a chu?i d�i 3-hydroxyacyl-CoA dehydrogenase, l� m?t men x�c t�c trong bu?c th? ba c?a qu� tr�nh oxi ho� � ? ti l?p th? c?a acid b�o . S? thi?u h?t n�y l� do m?t gen l?n g�y ra. Co s? ph�n t? c?a s? thi?u h?t n�y l� do s? ho�n chuy?n m?t guanosine b?ng cytosine ? ti?u don v? a c?a trifunctional protein ? c? 2 gen . Tr? c� khi?m khuy?t n�y b? h? du?ng huy?t, h�n m� v� c� n?ng d? c�c men gan b?t thu?ng ho?c d?t t? kh�ng t�m ra nguy�n nh�n. �i?u d� cho th?y nh?ng ch?t chuy?n ho� d?c h?i du?c sinh ra t? qu� tr�nh chuy?n ho� acid b�o xen k? ? b�o thai c�ng v?i s? thi?u h?t enzym c� th? ?nh hu?ng x?u d?n gan c?a nh?ng thai ph? mang gen di h?p t? qui d?nh khi?m khuy?t n�y.
IX. H?I CH?NG REYE H?i ch?ng Reye d?c trung b?i s? th�m nhi?m m? v� b?nh n�o ? tr? em v� thu?ng c� b?nh c?nh nhi?m virus tru?c d� di k�m v?i s?t v� c�c tri?u ch?ng h� h?p. N� c� t? l? t? vong cao . Trong m?t v�i tru?ng h?p b?nh kh?i d?u v?i b?nh c?nh c?a b?nh thu? d?u, v� tr? du?c di?u tr? b?ng aspirin trong su?t giai do?n nhi?m virus. �i m?ah?u nhu lu�n lu�n xu?t hi?n tru?c ti�n v�o l�c kh?i b?nh c?a b?nh n�o. Nh?ng m?c d? thay d?i c?a b?nh n�o v� ch?ng gan to ph�t hi?n du?c khi tham kh�m l�m s�ng. X�t nghi?m th?y c� n?ng d? aminotransferase huy?t thanh tang, n?ng d? bilirubin tang nh? hay v?a, n?ng d? ammonia m�u tang, th?i gian prothrombin gi?m v� th?nh tho?ng du?ng huy?t gi?m. Sinh thi?t gan th?y th�m nhi?m m? d?ng microvesicular lan t?a.
S? r?i lo?n ch?c nang ti l?p th? c� th? l� m?t y?u t? ch? y?u trong sinh b?nh h?c c?a h?i ch?ng Reye, b?ng ch?ng l� nh?ng b?t thu?ng trong vi c?u tr�c c?a ti l?p th? v�s? thi?u h?t ho?t t�nh enzyme chu tr�nh ur� ? nh?ng b?nh nh�n n�y. S? tang n?ng d? c�c n?i d?c t? trong huy?t thanh v� tang n?ng d? c?a TNF- a ? nh?ng b?nh nh�n c?p t�nh c� th? g�p ph?n l�m r?i lo?n ch?c nang c?a ti l?p th? . Nh?ng y?u t? d?u ti�n c� th? c� vai tr� quan tr?ng trong sinh b?nh h?c c?a h?i ch?ng Reye l� do ti�u ho� c�c salicylate, l� nh?ng ch?t c� th? g�y ra s? bi?n d?i vi c?u tr�c c?a ti l?p th? v� phosphorylation oxy h�a don d?c, v� nh?ng b?nh nhi?m ti?n tri?u nhu virus c�m hay nhi?m varicella virus. Peptide c� d?u t?n c�ng b?i nh�m amino c?aPB2 protein c?a virus c�m A tuong t�c v?i protein c?a ti l?p th? . H?i ch?ng Reye c� th? l� m?t bi?u hi?n c?a s? thi?u h?t men dehydrogenase c?a acyl-CoA chu?i trung b�nh , do m?t gen l?n sinh ra do sai s�t v? di truy?n c?a chuy?n ho� acid b�o.
X. JAMAICAN VOMITING SICKNESS Jamaican vomitting sickness xu?t hi?n sau khi an qu? akee c�n s?ng. Ph? bi?n nhi?u nh?t ? tr? em, g�y ra �i m?a nhi?u, h? du?ng huy?t, co gi?t v� h�n m� trong v�ng v�i gi? sau khi an. Gan b? c?n ki?t glycogen d? tr? v� v� c� s? th�m nhi?m m? d?ng b?ng nh?. Ch?t d?c c?a tr�i c�y l� hypoglycin A, d� du?c d�ng d? t�i hi?n l?i c�c di?n ti?n l�m s�ng tr�n d?ng v?t th� nghi?m. C�c chuy?n ho� qua nu?c ti?u c?a hypoglycin A d� du?c nh?n bi?t ? nh?ng b?nh nh�n n�y . Co ch? ch�nh c?a s? ng? d?c n�y l� s? ?c ch? qu� tr�nh oxi h�a acid b�o v� ?c ch? s? h�nh th�nh glucose trong co th?.
XI. DO NHI?M H?P CH?T �?C 1. Carbon tetrachloride
Ng? d?c carbon tetrachloride qua du?ng ti�u ho� hay h� h?p g�y ra bu?n n�n, �i m?a, dau b?ng, ti�u ch?y, amintransferase huy?t thanh tang cao v� v�ng da trong v�ng 2 ng�y sau khi an. Nh?ng thay d?i v? m� h?c ? gan nhu ho?i t? ti?u thu? trung t�m v� th�m nhi?m m? lan to?. Trong nh?ng tru?ng h?p n?ng xu?t hi?n suy gan v� ho?i t? ?ng th?n c?p. Vi?c u?ng ru?u c� th? t?o ra nh?ng t�c d?ng d?c h?i c?a carbon tetrachloride. N?u b?nh nh�n h?i ph?c th� kh�ng d? l?i d?u hi?u t?n thuong gan vinh vi?n. Sinh b?nh h?c c?a ho?i t? t? b�o gan l� s? ho?t h�a c?a carbon tetrachloride th�nh ch?t chuy?n ho� t? do co b?n v� ch?t n�y g�y ra s? peroxide ho�. Co ch? c?a su th�m nhi?m m? l� do gi?m s? t?ng h?p protein v� gi?m ti?t VLDL c?a t? b�o gan .
2.Trichloroethylene
Vi?c h�t Trichloroethylene c� th? g�y ho?i t? t? b�o gan v� th�m nhi?m m?. Nh?ng t?n thuong n�y c� th? x?y ra sau tri?u ch?ng kh?t kh?t s? mui do h�t keo hay ch?t ho� tan c�ng nghi?p. H?u h?t c�c tru?ng h?p d?u h?i ph?c .
3.Phosphorus
An nh?m phosphorus g�y bu?n n�n, �i m?a v� dau b?ng v� v�ng da di?n ra sau d� 4 d?n 5 ng�y. Ho?i t? v� th�m nhi?m m? d? th?y nh?t ? v�ng quanh kho?ng c?a c?a thu? gan. Thu?ng b?nh nh�n b? suy gan b�ng ph�t d?n d?n c�i ch?t .
4.Fialuridine
Fialuridine l� m?t ch?t d?ng d?ng c?a thymidine du?c s? d?ng nhu m?t lo?i thu?c nghi�n c?u d? di?u tr? b?nh nh�n vi�m gan B m�n . B?y trong s? 15 b?nh nh�n trong cu?c nghi�n c?u d� t?n thuong gan nghi�m tr?ng k�m v?i v�ng da v� nhi?m acid lactic. Ba tru?ng h?p kh�c b? t?n thuong gan nh?. M?t v�i b?nh nh�n b? iv�m tu�, b?nh th?n kinh ho?c b?nh v? co. X�t nghi?m b?nh h?c c?a gan cho th?y s? ? d?ng m? d?ng b?ng nh? v� nh?ng b?t thu?ng vi c?u tr�c r� n�t ? gan. Nh?ng nghi�n c?u xa hon cho th?y fialuridine g?n k?t ch? y?u v�o DNA ti l?p th?. K?t qu? l� l�m gi?m lu?ng DNA ti l?p th? b�nh thu?ng v� nh?ng b?t thu?ng v� n?ng d? c?a c�c enzyme du?c m� ho� b?i c�c gen ti l?p th?.
XII. DO THU?C 1.Tetracycline Tetracycline d�ng qua d?ng u?ng c� th? g�y ra th�m nhi?m m? d?ng b?ng nh?, thu?nh kh�ng d? l?i h?u qu? v? l�m s�ng. S? xu?t hi?n v� m?c d? c?a tho�i h�a m? c� li�n h? v?i li?u d�ng. Trong v�i tru?ng h?p th�m nhi?m m? n?ng, suy gan v� t? vong c� th? xu?t hi?n khi d�ng tetracycline qua du?ng tinh m?ch ? thai ph? d? di?u tr? nhi?m tr�ng ti?u (107). Co ch? ch�nh c?a gan nhi?m m? do tetracycline l� gi?m t?ng h?p protein v� gi?m b�i ti?t VLDL ? gan.
2.Valproic acid
Thu?c ch?ng co gi?t acid valproic hi?m khi g�y ra th�m nhi?m m? d?ng b?ng nh? ? gan, thu?ng l� k?t h?p v?i ho?i t? gan, d?c bi?t ? tr? em, c� th? d?n t?i suy gan v� t? vong. Nh?ng b?t thu?ng ? gan thu?ng xu?t hi?n t? 2 d?n 4 th�ng sau khi b?t d?u s? d?ng thu?c . C�c s?n ph?m chuy?n ho� c?a valproic acid tuong t? v?i hypoglycin A, acid pentanoic, thu?ng c� li�n quan d?n d?c t? t?o ra b?nh �i m?a Jamaican v� du?c ghi nh?n l� l�m suy y?u s? oxi h�a aic b�o ? chu?t.
3.Amiodarone
Amiodarone l� m?t benzofuran c� ch?a iodine t?o ra hi?u qu? cao trong di?u tr? c�c ch?ng lo?n nh?p tim. Vi?c s? d?ng ch?t n�y thu?ng li�n quan d?n s? tang n?ng d? aminotransferase trong huy?t thanh. Tr? li?u l�u d�i c� th? g�y ra th�m nhi?m m? d?ng b?ng l?n ? gan v� nh?ng bi?n d?i b?nh h?c tuong t? trong vi�m gan do ru?u. Qua s�t du?i k�nh hi?n vi di?n t? th?y nh?ng lysosome c� ch?a nh?ng th? myelin d?ng l� m?ng do s? ? d?ng c?a phospholipid . L� tu?ng nh?t l� n�n ngung s? d?ng amiodarone m?t khi c� d?u hi?u t?n thuong gan; tuy nhi�n, vi?c n�y thu?ng kh�ng th?chi?n du?c n?u nhu amiodarone l� thu?c duy nh?t ki?m so�t du?c lo?n nh?p kh� tr? de d?a m?ng s?ng b?nh nh�n.
4.Glucocorticoids
Glucocorticoid d�ng li?u cao c� th? g�y ra gan nhi?m m? . T�c d?ng n�y ph?n l?n xu?t hi?n ? tr? em. Nguy�n nh�n ch�nh g�y ra gan nhi?m m? l� do tang gi?i ph�ng acid b�o t? c�c m� m? . Gan nhi?m m? c� th? h?i ph?c khi ngung glucocorticoid.
5.Tamoxifen
Tamoxifen l� m?t h?p ch?t kh�ng estrogen nonsteroid du?c s? d?ng ch? y?u trong di?u tr? h? tr? trong b?nh ung thu v�. N� c?nh tranh v?i estrogen ? c�c v? tr� g?n k?t ? m� v� v� c�c m� kh�c. Th?nh tho?ng g�y n�n s? gia tang men aminotransferase v� di k�m v?i th�m nhi?m m? ? gan du?c ghi nh?n tr�n si�u �m v� sinh thi?t gan. K?t qu? sinh thi?t gan th?c hi?n t? th�ng th? 7 d?n th�ng th? 12 sau khi b?t d?u di?u tr? b?ng tamoxifen nh?n th?y c� nh?ng d?c di?m gi?ng v?i c�c d?c di?m gi?i ph?u b?nh c?a b?nh l� gan nhi?m m? kh�ng do ru?u, d� l� tho�i h�a m? d?ng b?ng l?n, vi�m nhi?m thu? v� kho?ng c?a, c�c th? Mallory v� xo ho� .
XIII. NH?NG R?I LO?N DI TRUY?N C?A QU� TR�NH OXI H�A ? TI L?P TH? M?t v�i khi?m khuy?t hi?m g?p c?a c�c enzym trong qu� tr�nh oxy h�a mitochondrial b trong acid b�o d� du?c b�o c�o .Nh?ng khi?m khuy?t n�y du?c qui d?nh b?i gen l?n, n� g�y ra s? gi?m oxi ho� acid b�o v� h?u qu? l� d?n d?n th�m nhi?m m? o gan v� nh?ng r?i lo?n chuy?n h�a nghi�m tr?ng kh�c nhu h? du?ng huy?t. C�c tri?u ch?ng l�m s�ng nghi�m tr?ng th? hi?n ? nhu nhi v� thi?u ni�n. C�c d?u hi?u v� tri?u ch?ng thu?ng g?p l� hypoketotic hypoglycemia, ng?t l?m, h�n m�, gi?m truong l?c hay y?u co, toan lactic, myoglobin ni?u, gan to v� tang ammonia m�u . Gi?m du?ng huy?t xu?t hi?n khi d�i ch? y?u do h?u qu? c?a vi?c gi?m t�n t?o du?ng do s? s?n sinh acetyl CoA ti l?p th? kh�ng h?p l�. Ch?n do�n s? thi?u h?t c�c enzyme c? th? du?c th?c hi?n qua ph�t hi?n s? t�ch t? c�c ch?t chuy?n ho� trung gian c?a c?a acid b�o sinh ra do s? thi?u h?t c�c enzym, ho?c b?ng x�t nghi?m tr?c ti?p ho?t t�nh c?a enzym trong nguy�n b�o s?i. Ch�ng t�i ch? m� t? ch? y?u ba trong c�c lo?i thi?u h?t enzym n�y. nh?ng th�ng tin xa hon v? c�c lo?i thi?u h?t enzym Roe v� Coates cung c?p d?y d? hon ). S? thi?u h?t c?a men kh? hydro c?a chu?i v?a acyl-CoA (MCAD) l� khi?m khuy?t hay g?p nh?t du?c ghi nh?n v?i t? l? u?c do�n l� 1:15.000 d�n s? . C�c b?nh nh�n b? MCAD c� th? c� c�c tri?u ch?ng g?i � d?n h?i ch?ng Reye, nhung MCAD c� th? ph�n bi?t v?i h?i ch?ng Reye b?ng s? hi?n di?n c�c ch?t chuy?n ho� sinh ra t? qu� tr�nh chuy?n ho� lipid b? thi?u h?t, s? thi?u h?t nh?ng bi?n d?i vi c?u tr�c d?c trung c?a ti l?p th? trong h?i ch?ng Reye v� c�c x�t nghi?m enzym tr?c ti?p. S? th�m nhi?m m? g?m c? 2 d?ng microvedicular v� macrovesicular. Co s? ph�n t? c?a s? khi?m khuy?t n�y s? ho�n d?i bi?n di?m m?t lysine th�nh m?t glutamate ho?c lysine th�nh aspartate do d� t?o n�n m?t protein kh�ng b?n v?ng . Khi?m khuy?t acyl-CoA chu?i d�i (LCAD) �t g?p hon MCAD. Nh?ng b?nh nh�n LCAD c� c�c tri?u ch?ng tuong t? v?i c�c tri?u ch?ng c?a MCAD. Tuy nhi�n, b?nh co tim v� myoglobin ni?u t�i ph�t thu?ng g?p hon. Khi?m khuy?t men 3-hydroxyacyl-CoA dehydrogenase chu?i d�i (LCHAD) thu?ng k?t h?p v?i th�m nhi?m m? n?ng k�m theo s? ho?i t? v� xo ho�. Trong m?t s? �t tru?ng h?p c� th? ph�t hi?n b?nh th?n kinh ngo?i bi�n v� b?nh l� s?c t? v�ng m?c. S? khi?m khuy?t LCHAD du?c ph�t hi?n ? m?t v�i tr? sinh ra t? nh?ng b� m? b? gan nhi?m m? c?p trong thai k?v� n� cho th?y r?ng nh?ng b� m? n�y mang gen d? h?p t? qui d?nh khi?m khuy?t enzym.
�i?u tr? ng?n ng�y nh?ng b?nh nh�n khi?m khuy?t enzym h? th?ng bao g?m cung c?p du?ng d? ki?m so�t t�nh tr?ng h? du?ng huy?t. Ph�c d? di?u tr? d�i ng�y bao g?m tr�nh an ki�ng k�o d�i b?ng c�ch an thu?ng xuy�n, h?n ch? an nhi?u m? v� ? nh?ng b?nh nh�n MCAD n�n d�ng medium-chain triglyceride thay v� ch? d? an to�n m?.
|
|
![]() |
|
Poster ![]() Guest ![]() ![]() Joined: 23 January 2008 Status: Offline Points: 378 |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
XIV. B?NH H? TH?NG V?I GAN NHI?M M? Sinh thi?t gan thu?ng cho th?y s? th�m nhi?m m? ? nh?ng b?nh nh�n vi�m gan C hay b?nh Wilson . ? nh?ng b?nh nh�n vi�m gan C m�n, m?c d? tho�i h�a m? c� li�n quan d?n d? tr?m tr?ng c?a s? xo h�a v� v?i di?n ti?n c?a s? xo h�a . N?ng b?nh nh�n vi�m gan C genotype 3a c� m?c d? tho�i h�a m? v� di?n ti?n xo h�a n?ng hon v� cung c� n?ng d? mRNA c?a virus C (HCV) trong huy?t thanh cao hon c�c b?nh nh�n vi�m gan C genotype kh�c . B�o ph� n?i t?ng du?c x�c d?nh b?ng c�ch do v�ng b?ng c� m?i tuong quan m?nh m? v?i s? tho�i h�a m? ? t?t c? c�c b?nh nh�n vi�m gan C m�n. S? th? hi?n c?a protein l�i c?a HCV g�y ra tho�i h�a m? ? chu?t bi?n d?i gen du?c t�m th?y ? b?nh nh�n vi�m gan C m�n .
Trong c�c b?nh h? th?ng, th�m nhi?m m? l� d?c di?m thu?ng th?y ? nh?ng b?nh nh�n c� x�t nghi?m v? gan b?t thu?ng, d� l� nh?ng ngu?i b? vi�m ru?t hay b? h?i ch?ng suy gi?m mi?n d?ch m?c ph?i. Nguy�n nh�n c?a gan nhi?m m? trong nh?ng tru?ng h?p n�y bao g?m suy dinh d?ong ho?c nu�i an kh�ng qua du?ng ru?t. O� tr? em, c�c b?nh Weber-Christian, galacto m�u, kh�ng dung n?p fructose, thi?u � -lipoprotein huy?t v� b?nh ? d?ng ester cholesterol thu?ng k?th?p v?i th�m nhi?m m? ? gan. B?nh Wolman, th? hi?n v?i gan l�ch to trong giai do?n so sinh, l� m?t b?nh hi?m g?p du?c d?c trung v? m� h?c b?i s? ? d?ng lipid trong m� b�o.
*Ghi ch�: Trong b�i vi?t c�c k� t? Alpha, Beta, Gama v� Delta c� th? hi?n th? kh�ng ch�nh x�c tr�n 1 s? m�y.
|
|
![]() |
Post Reply ![]() |
|
Tweet
|
Forum Jump | Forum Permissions ![]() You cannot post new topics in this forum You cannot reply to topics in this forum You cannot delete your posts in this forum You cannot edit your posts in this forum You cannot create polls in this forum You can vote in polls in this forum |