NG?I BU?N NH? M? TA XUA |
Post Reply |
Author | |
ketoan
Colonel Joined: 08 April 2008 Status: Offline Points: 58 |
Post Options
Thanks(0)
Posted: 20 February 2013 at 10:36 |
Tho NGuy?n Duy
B?n th?n huong hu? thom d�m Kh�i nhang v? n?o du?ng l�n ni?t b�n Ch�n nhang l?m l�p tro t�n Xam xam b�ng m? tr?n gian thu? n�o. M? ta kh�ng c� y?m d�o N�n m� thay n�n quai thao d?i d?u R?i ren tay b� tay b?u V�y nhu?m b�n �o nhu?m n�u b?n m�a. C�i c�... sung ch�t... d�o chua... C�u ca m? h�t gi� dua v? tr?i Ta di tr?n ki?p con ngu?i Cung kh�ng di h?t m?y l?i m? ru. Bao gi? cho t?i m�a thu Tr�i h?ng tr�i bu?i d�nh du gi?a r?m Bao gi? cho t?i th�ng nam M? ra tr?i chi?u ta n?m d?n sao. Ng�n h� ch?y ngu?c l�n cao Qu?t mo v? kh�c ngh�u ngao th?ng B?m... B? ao dom d�m ch?p ch?n Trong leo l?o nh?ng vui bu?n xa x�i. M? ru c�i l? ? d?i S?a nu�i ph?n x�c, h�t nu�i ph?n h?n B� ru m?... M? ru con Li?u mai sau c�c con c�n nh? chang. Nh�n v? qu� m? xa xam L�ng ta - ch? u?t m? n?m d�m mua Ng?i bu?n nh? m? ta xua Mi?ng nhai com b�ng lu?i l?a c� xuong... S�i G�n, M�a thu 1986 (Tr�ch trong t?p "M? v� em" - NXB Thanh H�a 1987) S? m?nh cao c? v� thi�ng li�ng nh?t c?a thi ca xua v� nay thu?ng trao v? ngu?i m?, nh?ng h�nh ?nh m� d� nh�n ? g�c d? n�o d?u l?ng d?ng nh?ng n?i ni?m s�u s?c nh?t, cho d� b?n vi?t b?ng b?t k� ng�n ng? n�o. Ch?c l?c t? s?c s?ng d�n gian t? nhi?u s?c th�i van ho�, d�n t?c, nh� tho Nguy?n Duy d� d?n v?i ngu?i d?c ti?ng n�i thu?n khi?t nh?t v? t�m t�nh m? - con, d�ng d?i - t�nh ngu?i d?y c?m d?ng trong b�i tho Ngu?i bu?n nh? m? ta xua Ti�u d? v� l?i k?t b�i tho l� c�u ca dao d?m th?m, nghia l� nh� tho b?t d?u h�nh tr�nh t�m v? v?i h�nh b�ng m? d� khu?t tr�n n?n ch?t li?u thi ca d�n gian b?ng l?i t?m t�nh x�t xa d?n ray r?t: B?n th?n huong hu? thom d�m Kh�i nhang v? n?o du?ng l�n ni?t b�n Ch�n nhang l?m l�p tro t�n Xam xam b�ng m? tr?n gian thu? n�o Trong d�m, nh�n v?t tr? t�nh d?i ?nh d�m t�m; th?i gian d?ng hi?n, l?p l�nh guong m?t m�nh c?a thu? ?y v� b�y gi?, h�nh b�ng m? trong s? h?i ?c d?y thuong c?m ti?c nu?i. M? d� di xa, di v�o c�i v�nh h?ng, c� th? d� d?n mi?n c?c l?c c� th? d� d?n ni?t b�n, nhung ? d�y d?i di?n v?i con, ngu?i m? v?n l?ng l? d?n nao l�ng. C?p h�nh ?nh �ch�n nhang l?m l�p� v� �xam xam b�ng m?� dua ta d?n g?n hon v?i m?, v?i c�i ngu?i thi�ng li�ng. �M? ta� hi?n ra b?ng s? g?n gui nhung ray r?t l�m sao; g?n nhu ca dao nhu d�n gian nhung ray r?t b?i m?t d?i l?n d?n: M? ta kh�ng c� y?m d�o N�n m� thay n�n quai thao d?i d?u R?i ren tay b� tay b?u V�y nhu?m b�n �o nhu?m n�u b?n m�a L?i t? th?c l�m s?ng l?i h�nh ?nh ch�n th?c nh?t c?a m?. Hai ti?ng m? ta r?t ri�ng m� r?t chung. M? ta kh�ng kh�ng c� y?m d�o- kh�ng n�n quai thao- kh�ng �o t? th�n, ch? b�nh d? nguy�n m?u d?i thu?ng, ch�n l?m tay b�n, gieo neo v?t v?. N?i nh? v? m? d� khu?t g?ng g�nh theo c? cu?c d?i t�c gi? du?c bi?u hi?n qua s? d?c d?ng c?a c?a c�c t? l�y b?n th?n, l?m l�p, xa xam, r?i ren c�ng t� d?m cu?c d?i lam lu c?a ngu?i m? qu� nhung cung l� d? t�n vinh d?ng sinh th�nh cao c?. � tho dung d? m� h�nh ?nh tho th?m d?m, s�u s?c d?n nhu?ng n�o. C�i c�... sung ch�t... d�o chua... C�u ca m? h�t gi� dua v? tr?i Ta di tr?n ki?p con ngu?i Cung kh�ng di h?t m?y l?i m? ru. B?t gi�c trong tho h�nh b�ng m?u t? thi�ng li�ng l?i du?c chuy?n ho� b?ng b�ng d�ng th�n c�. Trong ca dao ta thu?ng g?p �con c� l?n l?i b? s�ng/ G�nh g?o nu�i ch?ng ti?ng h�t n? non� hay �c�i c� d?u c?c c?u ao /An sung sung ch�t, an d�o d�o chua� v� �Gi� dua c�y c?i v? tr?i/ Rau ram ? l?i ch?u l?i d?ng cay� ; nghi?t ng� d� m?t l?n n?a t�c gi? d� v?n v�o d?i m? ta, nhu m?t ni?m tri �n th�nh k�nh trong s? x�t xa th�n ph?n. R?i, cung ch�nh c�i c� sung ch�t d�o chua c�y c?i v? tr?i d� l?i hi?n hi?n trong k� ?c b?ng l?ng, d?p d? h?n nhi�n c?a ng�y tho. C�nh c� b�n n�i ho� trong l?i h�t th�nh b?u tr?i u?c mo bay cao bay xa d?n tuong lai. Ch?p ch?i c�nh c�, ch?p ch?i l?i ru k?t n?i th�nh m?t bi?u tu?ng l?n lao nh?t. �i?u da di?t nh?t, tri?t lu?n nhi?u nh?t trong b�i tho l?i kh�ng ph?i l� v?n d? l?n lao m� ch�nh l� ? ch? ch�n m?c nh?t; th?c s? n� d� th?c t?nh mu�n ngu?i, h�y nh�n l?i m�nh tr�n n?o v? v?i c�i thi�ng li�ng trong � tho Ta di tr?n ki?p con ngu?i /Cung kh�ng di h?t m?y l?i m? ru. L?i ru kh�ng xa l? trong thi ca ta thu?ng th?y, v?y m� nh?ng ng�n ng? r?t d?i thu?ng c?a Nguy?n Duy l?i khi?n ta x?n xang tru?c ph?n m�nh b?i nh� tho d� nh?n ra ki?p con ngu?i d? g� s�nh du?c m?y l?i m? ru. �M?y l?i� d� l� s? k?t tinh c? cu?c d?i v� c?a nhi?u cu?c d?i; h�y d? nh� tho h?i ?c v? m�nh trong l?i ru dua n�i: Bao gi? cho t?i m�a thu Tr�i h?ng tr�i bu?i d�nh du gi?a r?m Bao gi? cho t?i th�ng nam M? ra tr?i chi?u ta n?m d?n sao. Ng�n h� ch?y ngu?c l�n cao Qu?t mo v? kh�c ngh�u ngao th?ng B?m... B? ao dom d�m ch?p ch?n Trong leo l?o nh?ng vui bu?n xa x�i. H?i ?c d� h?n kh�ng xa l? d?i v?i m?i ch�ng ta. Ai cung d� hon m?t l?n ngh�u ngao trong d�m trang tu?i tho: ng?a b�n tay ra d?m sao, b�ng quo h?i chuy?n con v?t di sau �ng Th?n n�ng, xa x�i hon th� chuy?n ban ng�y ch� Cu?i di d�u v�n v�n. ��m trang d� l�m ta y�u hon ng�y tho b� trong tr?o nh?t d? r?i y�u m? nhi?u nh?t. Nguy?n Duy th� kh�c, c� l?n nh� tho b?c b?ch: �M? t�i m?t s?m. T�i v� em g�i t�i ? v?i b� ngo?i. H�nh ?nh v? ngu?i m? trong b�i tho "Ng?i bu?n nh? m? ta xua" ch�nh l� h�nh ?nh b� ngo?i t�i h?i d�... Nh?ng d�m h� tr?i trong, gi� m�t b� t�i thu?ng tr?i manh chi?u c�i tr�n m?t d� s�ng M�. C�ng c�c ch�u n?m ng?m trang, k? chuy?n "H?ng Nga", chuy?n "th?ng cu?i ng?i g?c c�y da/d? tr�u an l�a...", chuy?n ng? ng�n n�o d�, ho?c l� d?m "m?t �ng sao s�ng, hai �ng s�ng sao, ba �ng sao s�ng...". N?i ni?m d� bi?u hi?n qua c�c t? l�y ngh�u ngao,dom d�m,leo l?o c�ng l�m ta tr�n tr?ng hon t�nh c?m c?a t�c gi?. Gi?u tu?i tho ng�y ng� trong bu?n l?ng, gi?u nh?ng k� ?c d?p d? s�ng trong trong ni?m d?u �i, nh� tho d� g�i g�m t?t c? s? tr�n tr?ng trong trang vi?t th?m d?m suy tu: M? ru c�i l? ? d?i S?a nu�i ph?n x�c, h�t nu�i ph?n h?n B� ru m?... M? ru con Li?u mai sau c�c con c�n nh? chang. V?n l� l?i ru nhung gi? d�y nh� tho d� n�ng l�n th�nh nh?ng v?n d? tri?t lu?n nh�n sinh, l?i ru m?c m?c b?ng tr? th�nh d?o l� ch�n thi?n minh tri?t c?a m?i ngu?i. L?i ru soi r� b�ng ta di trong d�m, l?i ru ch?t chiu m?t ng?t du?ng dung d?o l� ? d?i. Quy lu?t t? nhi�n B� ru m?... M? ru con/Li?u mai sau c�c con c�n nh? chang tr? th�nh l?i th?c t?nh ch�ng ta tr�n h�nh tr�nh l?n kh�n. Cu?c s?ng hi?n d?i c� khi d� chi ph?i nh?ng h?ng thu?ng d?o l� v� th? di?u m� nh� tho ban khoan h?n kh�ng ph?i kh�ng c� l� do. �...Ai ai ph? m?u, sinh ng� c� lao� (Kinh thi) d� tr? th�nh d?o l� d? ch�ng ta hu?ng v? c?i ngu?n, v? d?ng sinh th�nh. Bi?t v?y nhung d? ho�n th�nh t�m nguy?n d� kh�ng ph?i l� di?u gi?n don, ngay c? nh� tho cung t�m d?n di?u n�y qua ph�t gi�y b?n th?n trong d�m, qua n�t v? c?a t�m linh- kh�i nhang v? n?o du?ng l�n ni?t b�n xa xam Nh�n v? qu� m? xa xam L�ng ta - ch? u?t m? n?m d�m mua Ng?i bu?n nh? m? ta xua Mi?ng nhai com b�ng lu?i l?a c� xuong... �m di?u chung c?a b�i tho ph?ng ph?t n?i bu?n, n?i bu?n tr?c c?m v? h�nh ?nh ngu?i m? ho� c�ng bao k? ni?m th�n thuong. V� ch�nh n?i bu?n d� d� th?p l�n trong l�ng m?i ngu?i nh?ng t�nh c?m ch�n th?t nh?t v? ch?n y�u thuong c?a m�nh. S? hy sinh, d�m b?c d?a con c?a m? g?n v?i nh?ng h�nh d?ng y�u thuong r?t d?i b�nh thuong m� cao c? . H�nh ?nh �ch? u?t m? n?m, ch? r�o ph?n con� v� "mi?ng nhai com b�ng lu?i l?a c� xuong" dua ta d?n t?n c�ng t�nh thuong y�u c?a m? m� thi?t nghi b?t k� ai cung t�m th?y m�nh ? d�. V�, nh?ng k? ni?m d?p c?a tu?i tho v? ngu?i m? trong m?i con ngu?i l� ngu?n s?ng cho nh?ng l� tu?ng cao d?p, nh?ng gi� tr? nh�n van gi�p cho c�i ch�n, c�i thi?n, c�i m? v?n ti?m ?n trong m?i ch�ng ta ph�t tri?n. Ng?i bu?n nh? m? ta xua l� b�i tho d?c bi?t b?i n� du?c uom tr?ng ngay tr�n n?n c?a ch?t li?u d�n gian nhung l?i c� d?i s?ng ri�ng c?a n�. S? d?c d?ng c?a 11 t? l�y v�o trong th? tho �6 v� 8� (nhu c�ch nh� tho g?i) d� t?o du?c s? bi?u d?t l?n lao trong m?ch chuy?n c?a ch? d?, d�y cung l� m?t trong nh?ng c�ch bi?u d?t th�nh c�ng nh?t c?a Nguy?n Duy trong g�p ph?n cho b�i tho thang hoa v� t?o m?ch d?ng c?m t? t�c gi? d?n ngu?i d?c. Ho�ng T?n Linh |
|
Sponsored Links | |
Post Reply | |
Tweet
|
Forum Jump | Forum Permissions You cannot post new topics in this forum You cannot reply to topics in this forum You cannot delete your posts in this forum You cannot edit your posts in this forum You cannot create polls in this forum You can vote in polls in this forum |